Tónlistin - 01.06.1946, Page 31

TÓNLISTIN
29
danskrar flatneskju og fylla hlust-
ir óharðnaðra ungmenna með há-
værum holskeflum tónrænnar
lausungar og upplausnar í skjóli í
sjálfu sér réttmætrar og góðrar
skemmtunar sem dansinn getur
verið. Tónlistarmennirnir verða þá
fyrst að fullu hlutgengir, er þeir
sjálfir hafa treyst sinn eigin félags-
skap svo, að utanaðkomandi félög
ómenntaðra „amatöra“ geti ekki
fengið þá til að vega að sínu eigin
málefni að ófyrirsynju. Með þvi
er félaginu í lieild sýnd lítils-
virðing, og þeir sem þjóna and-
stæðingum þessa timarits á þann
liátt liafa heinlínis sitt eigið félag'
að háði og spotti. Áhugamannafé-
lögin eru mörg, og eiga þau fullan
rétt á sér, séu þau rekin á löglegan
hátt. Eitt þeirra er „Tónlistarfé-
lagið“, sem svo nefnir sig, en ætti í
rauninni að heita „Tónlistarvinafé-
lagið“. En því miður er tala þess
félagsskapar rígskorðuð við tölu
hálftónanna i tónstiganum, og þar
sem við ekki enn erum farnir að
iðka þriðjungs- eða fjórðungstóna,
þá fá vist ekki fleiri meðlimir inn-
töku þótt margir séu reiðuhúnir
til að auka við hina heilögu tölu
þessa tólfmenningafélags. Á með-
an verða þeir að vera utan gátta
og votta hollustu sína þegar færi
gefst. Þannig er líka athugasemd
háttvirtrar ritnefndar til komin.
Ritstjórinn.
Smávegis
í dúr og mofll
Rússneskar nótur formyrkvast
Eitt sinn löngu fyrir síÖustu aldamót
hafÖi grunsamleg spákaupmennska meÖ
rússnesk ríkisveðbréf valdið miklu verð-
hruni við kauphöllina í Berlín. Næsta
dag spilaði Theresa Carenno hinn fræga
pianókonsert eftir rússneska tónskáldið
Tschaikowsky, undir stjórn Hans von
Búlow. Skyndilega brugðust Ijósin í
philharmoniska salnum, og loftljósin ein
vörpuðu síðustu daufri glætu niður yfir
hinn feiknstóra sal. Ekki var viðlit að
reyna að spila. Meðan á lagfæringu stóð
bað von Búlow áheyrendur dvelja rólega
í sætuin sínum: „Sjálfum þykir mér öðr-
um fremur leitt, að þetta hlé skyldi á
verða. En við þessar skuggalegu aðstæð-
ur glata rússneskar nótur gildi sinu.“
Píanóleikur og skóviðgerð
C h o p i n sat einhverju sinni boð hjá
auðugum skósmíðameistara. Að loknum
ábætisréttinum bað húsbóndinn hann að
taka eitt lag. Chopin svaraði með af-
sökunarorðum, en leðurþjálfarinn hvik-
aði ekki frá bón sinni: „Æ, setjist þér
nú við hljóðfærið og spilið þér eitthvað,
svona rétt til þess að sýna, hvernig það
er gert.“ — Að lokum lét Chopin undan.
En hann gat ekki á sér setið að bjóða
skósmíðameistaranum skömmu síðar
heim til þess að launa honum lambið
grá. Eftir snæddan verð rétti listamað-
urinn gatslitinn skó að hinum agndofa
gesti og bað hann að sauma bót á grip-
inn, „svona rétt til þess að sýna, hvern-
ig það er gert“.
Ég lýsi yfir því, að viðlögðum dreng-
skap mínum, að ég lít á son yðar sem
hið mesta tónskáld, er ég nokkru sinni
hefi heyrt.
Haydn (við Leopold Mozart).