Fréttablaðið - 17.03.2012, Blaðsíða 22

Fréttablaðið - 17.03.2012, Blaðsíða 22
17. mars 2012 LAUGARDAGUR Fyrir hvern er hagkvæmnin reiknuð, þegar kemur að því að reikna kostnað af raforku- flutnings kerfum? Hversu mikið kostar vond ímynd? Margar þjóðir eyða miklum fjármunum í að markaðssetja sig sem best þær geta. Ef við viljum að Suðurnes verði vitnisburður um 19. aldar iðnvæðingu á 21. öldinni, þá er vitaskuld best að halda áfram á þeirri braut sem Landsnet hefur markað. Eftir tíu ár verður þessi ímynd enn fjarlægari nútímanum sem gerir hana enn sérstæðari. E.t.v. er þetta í samræmi við áform ríkisstjórnarinnar. Af hverju þykir það sjálfsagt (sbr. það sem komið hefur fram í máli forstjóra Landsnets) að það skili sér beint í hærra orku- verði til almennings ef raforku- flutningskerfi sem byggt er fyrir einka fyrir tæki í Helguvík verður dýrara en Landsnet gerði ráð fyrir? Í fyrsta lagi hefur við- komandi einkafyrirtæki væntan- lega samið sérstaklega um annað og lægra orkuverð en við hin borgum. Í öðru lagi, hefði ekki átt að taka tillit til þessa í hag kvæmni- út reikningum fyrir tækisins? Var það kannski hugmyndin að almenningur stæði undir kostnaði sem snýr að umhverfi, aðlögun eða auknum gæðum almennt? Eru umhverfismál og gæði kannski alfarið á kostnað almennings – eitthvað sem greiðist eftir skatt en ekki með sköttum? Þriðja leiðin Það er eitt að byggja álver og annað hvernig það er gert. Það er eitt að byggja raforkuflutn- ingskerfi fyrir loftlínur og annað hvernig það er gert. Iðnaðarmann- virki þarf ekki að hanna með sama hætti og gert var snemma á tuttugustu öld – tímarnir eru breyttir. Auðvitað er hægt að aðlaga iðnaðarmannvirki að nútím- anum, landslaginu og samfélaginu – og í sátt við það – með umhverfis- væn sjónarmið í huga. Til þess þarf bara vilja og það kostar ekki meira ef rétt er að farið. Þriðja leiðin felur í sér lausnir sem uppfylla bæði tæknilegar og umhverfis- legar kröfur á hagkvæman hátt. Þrýstingur á breytingar eykst nú hratt með vaxandi um hverfis- vakningu og tilheyrandi um- hverfis kröfum í mannvirkja- hönnun. Það er e.t.v. ráð að hafa þetta í huga, þar sem mannvirk- in sem nú stendur til að reisa á Reykjanesskaganum munu standa þar um margra áratuga skeið. Til að forðast misskilning er rétt að taka fram að háspennumöstur í formi „skúlptúra“, eins og oft vill verða niðurstaðan í arkitektasam- keppnum um háspennumöstur, eru ólíkleg til þess að vera lausn á vandamálinu sem hér er rætt. Það krefst þekkingar að greina á milli skúlptúra annars vegar og lausna hins vegar, sem ekki bara uppfylla kröfur til tæknilegs hlutverks, umhverfis og kostnaðar, heldur jafnframt bæta þær aðferðir sem notaðar hafa verið í gegnum tíðina. Háspennustrengir í jörðu Háspennustrengur í jörðu er krefjandi framkvæmd í umhverfis- legu tilliti. Vegagerð fyrir þunga- vinnuvélar, stórir skurðir og fyllingar tilheyra slíkri fram- kvæmd. Breitt svöðusár verður eftir í landslaginu sem í íslenskum aðstæðum er oft viðkvæmt. Í sam- hengi við Suðvesturlínur er um að ræða mosa og hraun, svöðusár sem ekki verður lagað eftir á. Um þetta hefur verið skrifað í Frétta- blaðinu (Gústaf Adolf Skúlason, 25. nóvember 2011). Engu að síður ber að ígrunda þennan valkost vel, ef valið stendur á milli þess og þeirrar lausnar sem Landsnet býður upp á. Hér þarf bráðnauð- synlega að kanna þriðju leiðina. Að lokum Hér er ekki mælt gegn loftlínum sem slíkum, við þurfum rafmagn. Hér er bent á að valkostirnir eru fleiri en tveir. Í þriðju leiðinni er að finna aðrar lausnir sem gætu verið grundvöllur að meiri sátt um framkvæmdir en þær sem hér er rætt um – stóriðnaðarfram- kvæmdir. Það má ekki gleyma því að niðurgrafinn háspennu- strengur út eftir Reykjanes- skaganum veldur óafturkræfu umhverfisraski. Jarðstrengur er því frá umhverfissjónarmiðum að vissu leyti vafasöm framkvæmd. Kostnaðar hliðin er þekkt og hefur verið rædd mikið í fjölmiðlum. Fjárfesting í orkuflutnings- kerfum er skv. sérfræðingum áhættuminnsta fjárfestingin sem hægt er að gera í orku geiranum í dag. Umhverfisslys vofir nú yfir Reykjanesi og með breyttri hugsun má enn koma í veg fyrir það. Um leið er fjárfest í nýrri sýn, forsendum og aðferðum – þekkingu. Nútíma verkfræði býr yfir mýmörgum möguleikum til þess að skapa nýjar raunveru- lega hagkvæmar og umhverfis- vænar lausnir sem endurspegla samtímann og getu hans til að leysa flókin verkefni vel. Forðumst umhverfisslys á Reykjanesskaga. Greinina má lesa í fullri lengd á: www.linudans.org 19. aldar iðnvæðing á Suður- nesjum? Menn afla sér peninga með ýmsum hætti. Langflestir stunda heilbrigða atvinnustarfsemi sem gagnast þeim sjálfum og þá ekki síður þeim sem hjá þeim vinna og þjóðfélaginu öllu. Það köllum við atvinnuvegi landsins. Aðrir brjóta lög og reglur samfélagsins til að afla fjár. Þeir tilheyra gjarnan und- irheimum þjóðfélagsins og eru ekki hluti af atvinnulífinu. Svo eru enn aðrir sem stunda atvinnustarfsemi sem lög ná ekki yfir en samræmist ekki vitund okkar sem viljum siðað þjóðfélag. Undir þennan flokk vil ég fella svokölluð smálánafyrirtæki sem bjóða lán á okurvöxtum. Það er langt handan eðlilegra viðskiptahátta að á Íslandi skuli vera opinberlega boðið upp á lán- veitingu gegn vöxtum sem eiga sér varla aðra samsvörun hvað vaxta- kjör varðar en þegar inn heimtir eru vextir á fíkniefnaskuldir í þeim ógeðfellda heimi. Á heima- síðu smálánafyrirtækis er tafla yfir þau vaxtakjör sem í boði eru. Þar eru ársvextir vegna smálána á vegum þess tilgreindir frá 390,9% þeir lægstu, en allt upp í 657,0% þeir hæstu. Þessi fjárplógsstarf- semi lýtur hvorki gildandi lögum um fjármálafyrirtæki, þar sem smálánafyrirtækin lána fyrir eigin reikning, eða lögum um neytenda- lán vegna þess hve lánstíminn er skammur. Markhópur þessara aðila er unga fólkið okkar. Þú bara skráir þig og svo bíða þeir eftir að þú sendir þeim sms og þá renna blóð peningarnir inn á reikninginn sam stundis. Einfalt, auðvelt og freistandi. Hagur lánveitandans er augljós. Ef þú getur ekki borgað að fullu þá er ekkert vandamál að slá lán ofan á lán. Engir lánasamningar eru undir- ritaðir og engin athugun er gerð á því hvort lántakinn sé fyllilega með- vitaður um afleiðingar lán tökunnar eða hvort hann sé borgunar maður fyrir skuldinni. Ég held að það dytti t.d. engum bankastarfsmanni í hug að veita drukknum einstaklingi lán. En það gerist þarna. Afleiðingarnar af þessari starfsemi hafa verið skelfilegar í nágrannalöndum okkar þar sem nokkur reynsla er komin á. Fjölmörg ungmenni hafa tapað fjárhagslegu sjálfstæði sínu í við- skiptum við þessi „fyrirtæki“. Þetta má ekki gerast hér á Íslandi líka. Fyrrverandi efna- hagsráðherra, Árni Páll Árna- son, sá þessa hættu og lýsti því yfir að hann vildi beita sér fyrir löggjöf sem setur þessari ógeð- felldu starfsemi lagaumgjörð. Því miður entist hann ekki í embætti til að koma því í verk. Nú vil ég skora á alþingismenn að taka sér í hár og lyfta höfði upp úr dægur- þrasinu. Þarna er verk að vinna og það strax áður en illa fer. Brýn nauðsyn er á löggjöf sem heimilar ekki óbreytta starfsemi af þessu tagi. Sú löggjöf verður að fela í sér tvennt. Að þessum aðilum verði óheimilt að gera lánasamninga sem ekki eru skrif legir, og hitt að lánveitingar fari ekki fram utan opnunartíma fyrirtækjanna. Skítt með allar tilskipanir ESB í þessum efnum. Framtíð fjölmargra íslenskra ungmenna skiptir hér öllu máli. Fjarvera Talsmanns neytenda í þessu máli er illskiljan- leg enda þótt hann hafi verið utan þjónustusvæðis vegna anna sinna undan farið eins og alþjóð hefur séð og heyrt. Blóðpeningar.is Orkumál Magnús Rannver Rafnsson lektor í verkfræði við HiST University College í Þrándheimi Fjármál Óðinn Sigþórsson Einarsnesi HÚSGAGNAHÖLLIN Bíldshöfða 20 Reykjavík sími 585 7200 OPIÐ Virka daga 10-18 laugardaga 12-18 sunnudaga lokað 0% VEXTIR - Húsgagnahöllin býður nú upp á vaxtalaus lán til allt að 12 mánaða NÚNA 20% AFSLÁTTUR MODENA sófasett. 2 sæta sófi B:156 D:90 H:82 cm. 3 sæta B:218 D:90 H:82 cm. ASPEN La-z-boy stóll. B:85 D:85 H:100 cm. Fæst svörtu eða brúnu leðri. 111.980 FULLT VERÐ: 139.980 ÞÆGINDI & GÆÐI Á GÓÐU VERÐI! NÚNA 20% AFSLÁTTUR FULLT VERÐ: 209.990 2 SÆTA 183.990167.990 FULLT VERÐ: 229.990 3 SÆTA BIM Ísland stendur fyrir kynningarfundi um notkun (BIM) upplýsingalíkana við mannvirkjagerð þann 22. mars 2012 í Laugardalshöll, fundarsal 1 - inngangur A ALLIR VELKOMNIR OG AÐGANGUR ÓKEYPIS Dagskráin er eftirfarandi og hefst stundvíslega kl.13.00 13:00 – 13:10 Inngangur Orri Hauksson framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins lýsir næstu skrefum í notkun BIM líkana frá hönnun til framkvæmda 13:10 – 14:20 FMOS Hönnuðir kynna BIM líkan vegna hönnunar Framhaldsskólans í Mosfellsbæ og Jóhann Örn Guðmundsson starfandi „BIM developer“ í Noregi kynnir gerð verkáætlana úr BIM- líkani 14:20 – 15:00 Ice consult Kynning á notkun BIM líkana við rekstur mannvirkja 15:00 – 15:20 Kaffi – hlé Kaffiveitingar 15:20 – 15:35 Kynning frá Tækniskólanum Ingibjörg Birna Kjartansdóttir kennari við Tækniskólann kynnir fyrirhuguð nám- skeið skólans um BIM fyrir verktaka , þ.e. hvernig verktakar geta nýtt sér BIM líkön í framkvæmdum 15:35 – 17:00 Pihl a/s Reynsla Pihl a/s af notkun BIM líkana í framkvæmdum erlendis Verktakar og hönnuðir ! BIM – Frá hönnun til framkvæmdar www.bim.is
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.