Dagfari - 01.11.2007, Page 32

m TÐAUC h
RSAKA s
Einar Ólafsson ræðir við norskt sjónvarpsfólk
Fátt er mikilvægara en að
horfa raunsæjum augum
á veröldina. Til að fram-
farir verði og til að eitthvað
takist að bæta þennan heim
er nauðsynlegt að þeir sem fara með
völdin afneiti ekki veruleikanum.
Þegar augljóst orsakasamhengi er á
milli tiltekinna ákvarðana og gerða
annars vegar og illra örlaga fólks af
holdi og blóði hins vegar er ákaflega
brýnt að þetta samhengi sé viður-
kennt. Annars er hætt við að ekkert lát
verði á hinum mannlegu þjáningum
sem rangar ákvarðanir og illar gerðir
hafa í för með sér.
Því miður verður iðulega lítið lát þar
á. Á því eru ýmsar skýringar. Sumir
hafa beinlínis hag af þjáningum fólks
og óréttlæti. Aðrir vilja fela sannleik-
ann til að verða ekki fýrir ámæli. Enn
aðrir eru slegnir blindu og gera sér
ekki grein fyrir því hvernig eitt leiðir
af öðru og hvernig það sem gert er á
einum stað veldur saklausu fólki ann-
ars staðar þjáningum og miska.
Vopnasala og stríð
Robert Fisk, blaðamaður og friðar-
sinni, tiltekur dæmi um þetta í bók
sinni The Great Warfor Civilisation
(2005) þar sem fjallað er ítarlega um
það ófriðarbál sem um langt skeið hef-
ur logað í Miðausturlöndum. í kafla,
sem ijallar um vopnasölu til þessa
heimshluta, segir hann frá því hvernig
honum tókst að rekja svonefnt „Hell-
fire“-flugskeyti, sem Israelsher notaði
við dráp á óbreyttum borgurum, til
framleiðenda þess (sjá bls. 761-788).
Þessu flugskeyti var skotið úr ísraelskri
herþyrlu af stuttu færi á sjúkrabíl í
Suður-Líbanon árið 1996, en þá gerði
ísraelsher árásir á landið til að ganga
milli bols og höfuðs á Hizbollah-sam-
tökunum. Sjúkrabíllinn var troðfullur
af óbreyttum borgurum á flótta. Flug-
skeytið fór inn um afturhurð sjúkra-
bílsins og sprakk þar innan um litlar
stúlkur og nokkra fullorðna. Fjórar
...þá réðust
y y herþotur NATO
aftur á þorpið
þegar verið var að
jarðafómarlömbin
úrfyrri árásinni.
stúlkur og tvær konur létu lífið með
miklum harmkvælum, en lýsingar
sjónarvotta eru hryllilegar.
Á einu af brotunum úr flugskeytinu
má sjá framleiðslunúmer þess. Með
þetta brot í farteskinu tókst Fisk að
rekja það til þeirra tilteknu verksmiðja
þar sem það var búið til og sett saman.
Hann ræddi við yfirmenn verksmiðj-
anna og minnti þá á ábyrgðina sem
þeir sem framleiðendur báru á hin-
um hræðilega dauðdaga fólksins í
sjúkrabílnum. Hann sýndi þeim líka
ljósmyndir af líkum þess. Þeim varð
auðvitað mikið um við að sjá þessar
myndir en afneituðu allri ábyrgð á
hryllingnum.
Þeir hafa ef til vill litið svo á að ekki
væri hægt að kenna þeim um neitt.
Þeir hafi aðeins framleitt vopnið og
gætu ekki borið ábyrgð á eftirfarandi
notkun þess. En hergögn eru fram-
leidd til að vera notuð í átökum þar
sem fólk lætur lífið. Þeir sem framleiða
vopnin geta ekki látið eins og þessi
beiting vopnanna komi þeim ekki
við. Það er orsakasamhengi á milli
þess þegar verksmiðja í Bandaríkjun-
um framleiðir flugskeyti og ísraelsk
herþyrla skýtur því síðan á sjúkrabíl
fullan af óbreyttum borgurum. Her-
gagnaverksmiðj an leggur sitt lóð á vog-
arskálarnar til að gera slíka morðárás
mögulega.
Heræfingar og stríð
Þetta vekur upp hugleiðingar um
heræfingarnar hér á íslandi í ágúst
síðastliðnum. Hingað kornu sérsveit-
armenn frá ýmsum NATO-ríkjum,
auk fjölda herflugvéla. Á meðal þeirra
voru bandarískar orrustuþotur. Slíkar
þotur gerðu einmitt loftárás á lítið
þorp í Kúnar-héraði í Afganistan í júlí
síðastliðnum. Að sögn sjónarvotta lét-
ust tíu þorpsbúar í árásinni, þeirra á
meðal börn, og voru níu af þessum
tíu úr sömu fjölskyldunni. Og eins og
þetta hafi ekki verið nóg, þá réðust þot-
urnar aftur á þorpið þegar verið var að
jarða fórnarlömbin úr fyrri árásinni.
Fórust þá 25 jarðarfarargestir.
Til að herflugmenn geti framið
voðaverk sem þessi verða þeir að geta
32
Dagfari • nóvember 2007