Heimilisritið - 01.07.1945, Page 20

fastheldnir á gamla, góða báta-
lagið „geitbátinn", sem tíðkast
hefur um Norðmæri. Þeir liggja
margir í lygnum voginum milli
klettanna. Þarna sullast krakk-
arnir inn í þá og út, og á bakk-
anum stendur enginn hrópandi
á þá, að gæta að sér að drukna
ekki. Fullorðna fólkið er skyn-
samara en svo. Hér læra dreng-
irnir sjómennsku frá blautu
barnsbeini. Þeir þekkja hvern
hlut, sem bátnum tilheyrir, hvað
hann heitir og til hvers á að nota
hann. Þá er það margt og merki-
legt, sem finnst í flæðarmálinu,
allt, sem rekur á land, dautt og
lifandi. Hér eru fallegar skeljar
og skrítnir smáfiskar, sem verða
eftir í pollum og pyttum þegar
fjarar. Yfirleitt er svo margs að
gæta á eynni og margt að stunda,
að varla kemur nokkrum
eyjarskeggja til hugar að vera
annars staðar. Einn kunningja
minna á eynni sagði mér, að
börnin sín hefðu farið skemmti-
ferð til Þrándheims, hinnar
glæsilegu borgar. Er þau komu
aftur, lýstu þau því yfir, að
reyndar væri Þrándheimur
nokkru stórfenglegri, en betra
væri samt að vera á Grip!
Enginn veit, hve lengi Grip
hefur verið byggð. Fornminja-
fræðingar geta enga fræðslu
veitt um það, því að þar er eng-
inn jarðvegur, sem fornminjar
gætu varðveitzt í. Að líkindum
hafa menn leitað þar aflafanga
og lífsviðurværis, alt frá því að
Norðmennkunnuað smíðafleytu.
Grip var hið mesta gæðapláss,
af því að þaðan var svo skammt
til hinna auðugu fiskimiða. Til
þess að skilja þörf og tilhneig-
ingu forfeðra vorra til að setj-
ast að sem lengst út við hafið,
verðum við að reyna að gera
okkur grein fyrir hugmyndum
þeirra um muninn á gagnsemi
lands og sjávar. Hugsunarháttur
þeirra var nefnilega allur annar
en okkar. í þeirra augum var
hafið sjálf uppspretta lífsins. Þar
var gnægð fæðu handa öllum,
og þaðan komu útflutningsvör-
ur og auðsæld hinna aflameiri.
Þar að auki var hafið — og það
var ekki minnst um vert — hin
eina, frjálsa alfaraleið, þjóðleiðin
mikla. Á landi voru afkomu-
möguleikar upp og ofan. Götur
sveitabyggðanna voru þarfastar
umrenningum og beiningamönn-
um. Nei, hafið! Leið frelsis og
allsnægta.
ELSTA skráða heimild, sem
getur um Grip, er frá 1838. Þar
sést, að á fyrri tímum hefur
Grip verið óskipt almennings-
eign, en komst undir yfirráð
erkibiskupsstólsins í Niðarósi
1338. Þegar Ólafur Engilbrekts-
son erkibiskup fór úr landi 1537,
18
HEIMILISRITIÐ