Fréttatíminn - 07.12.2012, Page 54

Frábær bók
fyrir alla
hundaeigendur
Á rni Þór Vigfússon og Krist-ján Ra. höfðu verið vinir síðan í Verzlunarskólanum
og gerðust frekir til fjörsins í menn-
ingar- og skemmtanalífi landsins í
kringum aldamótin. Þeir settu upp
söngleikinn Cats sem sló í gegn, áttu
skemmtistaðinn Prikið og komu að
rekstri Skjás Eins árið 1999 undir
merkjum fyrirtækis síns, Alvara lífs-
ins.
Skatturinn gaf Alvöru lífsins
gaum eftir að félaginu láðist að skila
inn ársreikningum og standa skil
á opinberum gjöldum. Skattrann-
sóknin leiddi í ljós að Alvara lífsins
hafði fengið gríðarlegar fjárhæðir
frá Landsímanum, sem þá var ríkis-
fyrirtæki, án þess að nokkur sýnileg
viðskipti lægju þar að baki.
Þegar skýringa á greiðslunum til
Alvöru lífsins var leitað hjá Land-
símanum hrundi vandlega byggð
spilaborg og á daginn kom að ævin-
týralegur uppgangur og velgengni
viðskiptafélaganna byggði að hluta
á illa fengnu fé úr sjóðum Símans.
Sveinbjörn Kristjánsson, aðalféhirð-
ir Landssímans, játaði strax undan-
bragðalaust að hafa dregið sér á
fjórum árum 261 milljón króna sem
hann hafði að hluta lánað bróður
sínum, Kristjáni Ra., og Árna Þór
til uppbyggingar og rekstrar Skjás
Eins. Sveinbjörn sagðist bera alla
sök einn og að Kristján og Árni
hefðu tekið við fénu sem láni í góðri
trú. Þremenningarnir voru engu að
síður allir ákærðir, auk karls og konu
sem gert var að sök að hafa tekið
þátt í peningaþvætti í tengslum við
málið.
Heimskulegur greiði
Við yfirheyrslur og vitnaleiðslur fyr-
ir héraðsdómi kom fram að upphaf
málsins mætti rekja til þess þegar
Kristján og Árni Þór hefðu í „hálf-
kæringi“ fært í tal við Sveinbjörn
árið 1999 hvort hugsanlegt væri að
fá fyrirgreiðslu hjá Landsímanum.
Þeir voru þá komnir á fleygiferð með
Skjá Einn og sárvantaði fé.
Sveinbjörn féllst á að útvega þeim
lán hjá Landsímanum enda væru
Íslandsmet í fjárdrætti
Blóði drifnir ofbeldisglæpir og haugur af smygluðu dópi hafa sett svip sinn á síðustu þætti Sannra
íslenskra sakamála á Skjá Einum. Á mánudagskvöld er hins vegar komið að einu stærsta fjár-
svikamáli sem sögur fóru af fyrir hrun en þegar dómur féll í Landsímamálinu, svokallaða, var um
að ræða stærsta fjárdráttarmál sem komið hafði fyrir íslenska dómstóla. Á fjórum árum hafði
aðalféhirði Landsímans tekist með snilldarlegum bókhaldsbrellum að draga sér 260 milljónir
króna sem að miklu leyti runnu sem „lán“ til vinanna og viðskiptafélaganna Árna Þórs Vigfús-
sonar og Kristjáns Ra. Kristjánssonar sem settu peningana í rekstur Skjás Eins
heimatökin hæg hjá hon-
um. Skjár Einn fór í loftið
í október 1999 og sam-
kvæmt ákærunni runnu
129 milljónir króna til
Alvöru lífsins á því ári og
því næsta.
„Þetta var heimsku-
leg greiðasemi,“ sagði
Sveinbjörn fyrir dómi.
Hann var samvinnuþýð-
ur frá upphafi og daginn
eftir að skattrannsóknin
hófst gaf hann sig fram
við yfirmenn Símans.
„Ég gerði mér grein
fyrir því að málið kæm-
ist nú upp,“ sagði hann
við vitnaleiðslur. Svein-
björn gat þess einnig að
alltaf hefði staðið til að
endurgreiða Símanum
féð þótt ekki hefði verið
gengið frá því skriflega
eða með formlegum
hætti munnlega.
Sveinbjörn áttaði sig
síðar á því að Kristján
og Árni Þór gætu ekki
borgað lánin til baka. Í
það minnsta ekki í bráð
þannig að hann breytti
bókhaldi Símans, faldi
greiðslurnar til Alvöru lífsins og Ís-
lenska sjónvarpsfélagsins. Þá var
heldur ekki aftur snúið og fjárdrátt-
urinn hélt áfram fram eftir árinu
2003 og var þegar upp var staðið
kominn í 261 milljón króna.
Sveinbjörn notaði aðeins lítinn
hluta fjárins til eigin nota og megnið
rann til félaga í eigu Árna og Krist-
jáns.
Snilldartilþrif í bókhaldi
Bókhaldsfléttan sem Sveinbjörn
hannaði í kringum fjárdráttinn þótti
snilldarleg og ekki reyndist unnt að
rekja hana nema með aðstoð hans
sjálfs en hann hafði allan þennan
tíma þurft að gæta þess að vera
aldrei í fríi eða fjarverandi á mán-
aðamótum þar sem fela þurfti gatið
í hverju uppgjöri.
Sveinbjörn þótti hafa sér til máls-
bóta að hann var samvinnuþýður
frá upphafi og eyddi ófáum klukku-
stundum á meðan hann sat í gæslu-
varðhaldi á skrifstofu Símans þar
sem hann hjálpaði til við að rekja vel
falda slóð sína.
Sveinbirni tókst að blekkja innra
eftirlit Símans og Ríkisendurskoð-
un árum saman en eftirlitsaðilarnir
töldu sig ekki geta borið ábyrgð á af-
brotum gjaldkerans þar sem féð var
dregið af slíkri snilld að hefðbundin
endurskoðunarúrræði dugðu ekki
til þess að upplýsa skekkjuna í bók-
haldinu sem var hvergi sýnileg.
Sveinbjörn virtist mjög meðvit-
aður um þetta meistaraverk sitt
en samkvæmt frétt DV í júní 2004
hafði hann fundað með bókaforlagi
og viljað selja söguna af fjárdrætt-
inum á bók.
Reyndi að hlífa Kristjáni og
Árna
Sveinbjörn lagði frá upphafi áherslu
á að hann bæri einn ábyrgð á fjár-
drættinum og að Kristján, bróðir
hans, og Árni Þór hefðu tekið við
„lánsfénu“ í góðri trú um að allt væri
með felldu. Ákæruvaldið tók þennan
framburð Sveinbjarnar ekki trúan-
legan enda hefði Árna Þór og Krist-
jáni mátt vera ljóst að lánveitingar af
þessu tagi fengju ekki staðist. Þeim
hefði mátt vera ljóst að ríkisfyrirtæki
stæðu ekki í því að lána fólki slíkar
upphæðir án þess að svo mikið sem
rætt væri um endurgreiðslur eða
pappírar þess efnis undirritaðir.
Jón H. B. Snorrason, ríkissak-
sóknari, sagði framburð vinanna
ótrúverðugan og þá einkum Árna
Þórs þegar hann segðist ekkert hafa
vitað um fjármálaumsýslu vegna
Skjás Eins. Gestur Jónsson, verjandi
Árna Þórs, mótmælti þessu og sagði
ekki stætt á því að dæma menn fyrir
eitthvað sem þeir „hefðu mátt vita.“
Héraðsdómur Reykjavíkur dæmdi
þá Kristján og Árna Þór í tveggja ára
fangelsi fyrir hylmingu, móttöku og
ráðstöfun fjármunanna en hæstirétt-
ur mildaði dómana yfir þeim þannig
að Kristján fékk átján mánaða fang-
elsisdóm og Árni Þór fimmtán. Þriðji
sakborningurinn fékk þriggja mán-
aða dóm í hæstarétti en Sveinbjörn
fékk fjögurra og hálfs árs fangelsis-
dóm í héraði og áfrýjaði þeim dómi
ekki.
Sveinbjörn var mjög ósáttur við að
Kristján og Árni Þór skyldu hljóta
dóm í málinu og sendi yfirlýsingu
til fjölmiðla þar sem hann sagði að
ekki hefðu verið lögð fram nein gögn
í málinu sem tengdu aðra ákærðu
við refsivert athæfi: „Fyrir mig er
þetta lífstíðardómur. Það að sak-
lausir menn séu dæmdir, ungir, til
mjög harðra refsinga út af gjörðum
mínum er óbærilegt.“
Þórarinn Þórarinsson
toti@frettatiminn.is
Sveinbjörn bjó yfir yfirgripsmikilli þekkingu á bókhalds- og tölvukerfi Landsímans
og tókst að hylja slóð sína vandlega.
Sveinbjörn Kristjánsson var aðalféhirðir Landsímans þegar hann gerði bróður
sínum og viðskiptafélaga hans heimskulegan greiða, eins og hann orðaði það
sjálfur. Hann „lánaði“ þeim háar fjárhæðir úr sjóðum Símans og vildi meina að þeir
hefðu tekið við fénu í góðri trú.
Forsíða DV föstudaginn 4. júní 2004 þar sem
greint var frá að Kristján Ra. hefði brotnað saman við
vitnaleiðslur fyrir héraðsdómi.
52 sakamál Helgin 7.-9. desember 2012