Læknablaðið - 01.10.1946, Blaðsíða 34
1 10
L Æ K N' A B L A 1) I Ð
afslátt frá gjaldskrá sinni, hvorki á
verkum né lyfjum.
í bréfi þvi sem Tryggingaryfir-
læknir lieftir sent sjúkrasamlögunum
og áður er á minnst tekur hann
])að frani, að flest samlög i sveitum
og kauptúnum hafi gert samninga
við héraðslækni héraðsins á þcim
grundvelli, að greitt sé eftir liinni
opinberu gjaldskrá héraðslækna, en
læknirinn veiti síðan afslátt frá
henni. Svo kemur þessi setning, scm
hér skal sett orðrétt: „Er afsláttur-
inn frá 10—159c og miðaður við að
sami afsláttur sé gefinn af lyfjum
þeim, er iæknirinn lætur í té“.
Þetta er mjög aðgæzluvert og
eins og nú standa sakir mjög svo
villandi fyrir samningsaðila.
Að visu er það rétt, að ýmsir hér-
aðslæknar bafa áður samið á þenn-
an hátt við sjúkrasamlög, en eng-
inn með samþykki stjórnar L. í.
síðan yfirstandandi heimsstyrjöld
hófst og verðgildi peninga breyttist.
En þessi rök liggja til þess, að
stjórn L. f. leit svo á, að þá væri
ekki ósanngjarnt að héraðslæknar
gæfu sjúkrasamlögunum nokkurn
afslátt:
í fyrsta lagi það, að borgun fyrir
vcrk héraðslækna var þá, þó lág
væri, i réttu verði borin saman við
annað kaupgjald og í öðru lagi voru
þú rft erfiðleikar á þvi fyrir liér-
aðslækna að innheimta gjöld sin,
og lyfjaverð vegna örðugs fjárhags
í.Jme-nnings á ýmsum timum og
slöðum. Þótti því hagkvæmt að veita
sjúkvasamlögunum nokkurn afslátt,
er næmi svipuðu gjaldi og sæmileg
innbeiintulaun og vanhöld mundu
liafa numið.
Hvorugt þetta er nú lengur fyrir
liendi. Um síðara atriðið er það að
segja, að hagur manna um allt land
hefur yfirleitt svo mjög batnað, að
héraðslæknar telja fjárheimtur sin-
ar nú mjög góðar og ekki þurfi að
leggja i neinn kostnað til þess að
tryggja greiða grciðslu.
Hið fyrra atriðið er þó enn
gleggra til þess að sýna, að nú vikur
allt öðru visi við um afslátt af borg-
un fyrir læknisverk lieldur en fyrir
stríðið. Eins og áður er sagt var
sú borgun þá i réttu verði borin
saman við kaupgjald annara stétta,
þannig að skilja að kaupmagn krón-
unnar var þá ekki viðurkennt minnk-
að né vinnugjöld annara stétta bætt
upp af þeim ástæðum.
En eins og kunnugt er, liefur síð-
an sú stórkostlega breyting á orð-
ið, að kaupmagn krónunnar liefur
minnkað og þvi verðlagsuppbætur
goldnar nokkurn veginn að fullu á
borgun fyrir vinnu flestra stétta,
nema læknisverk héraðslækna.
Hirðum vér ekki að rifja liér upp
baráttu stéttarinnar fyrir leiðrétt-
ingu á þvi. Það mun stéttarbræðrum
i fersku minni. Nægir að geta þess að
1. marz 1943, var héraðslæknum
leyft að tvöfalda taxta sinn og er
liann þvi nú aðeins 100% liærri en
fyrir ófriðinn, en samtímis eru
verkalaun annara að minnsta kosti
170% hærri að verðlagsuppbótinni
einni taldri, en auk þess eru grunn-
kaupshækkanir, sem orðið hafa allt
að 120% lijá sumum stéttum. Og er
þvi ekki of freklega mælt þö gert sé
ráð fyrir að grunnkaupshækkun ein
hafi orðið að meðaltali 50% lijá
vinnandi stéttum. Það er þvi áreið-
anlega ekki of djúpt tekið i árinni
þó staðhæft sé að gjöld fyrir verk
héraðslækna séu enn helmingi lægri
en þau ættu að vera samkvæmt
verðgildi peninga og í samræmi við
önnur verkalaun og i samræmi við
]iað sem þau voru á þeim fyrir striðs-
árum, scm héraðslæknar sömdu við
sjúkrasamlög og veittu afslátt frá
gjaldskránni.
Afleiðingin af þessu er þvi sú, að
liéraðslæknar hafa þegar verið