Læknablaðið - 01.03.1947, Blaðsíða 13

L Æ Ií N A B L A Ð I Ð
39
dómsgreininguna með endo-
scopiu og lielzt mefi prófskurði.
Tæplega cr liægt að villast
á cancer og polypiim. Slímliúð-
arpolypar eru ekki sjaldgæfir,
en þeir eru mjúkir viðkomu.
Fibrom og myom eru mjög
sjaldgæf. Þau eru að vísu liörð
og upphækkuð, en skreppa tii
undan fingrinum. í vafaatrið-
um skera endoscopian og vefja-
rannsókn úr.
Annað, sem búast má við að
finna við exploration, er held-
ur litið. Það má finna innra
opið á fistúlum. Ganginn á
slímhúðarfistulum, sérstaklega
ef retention er í þeim. Djúp-
ar smáígerðir, scm ekki liafa
fundizt utan frá. Ójafna slím-
húð við langvarandi ]>roctitis.
s t ric t ur ur, aðsko ta,-h lu ti,
thromboseraða innri gyllinæð,
sphinctei'-krampa, sem örfa til
að gera frekari leit áð sprung-
um. Einnig er rélt að taka eft-
ir, hvort spliinctertonus sé ó-
cðlilega minnkaður.
Þá er eftir endoscopian. Rétt
er að nota proctoscopið fvrst.
Bezt cr að nota áhald með inn-
feldu, proximal ljósi. Procto-
scopið er smurt og það síðan
fært inn í fulla lengd. Neðsti
jiartur rectum og anal-gangur-
inn er skoðaður um leið og
áhaldið er dregið hægt út.
Af því sem búast má við að
sjá við proctoscopiuna má
fyrst og fremst nefna cancer-
inn. Hann kemur þó tæplega
á óvart, því að alltaf liefði mátt
finna liann við exploration. Ct-
lit lians er eins og húast mátti
við eftir explorationinni. Lit-
urinn er vcnjulega ljósrauðari
en á slímhúðinni i kring.
Þá sést innri gyllinæð. Þcg-
ar proctoscopið er dregið út,
bungar hún inn í ]iað þegar
komið er niður að ano-rectal
hringnum. Til að ákveða á
hvaða stigi hún er, er sjúkling-
urinn látinn rembast lítið eitt
um leið og áhaldið er dregið
alveg út. Ef liún bungar aðeins
lílið eitt inn i það, cr hún talin
fyrsta sligs, ef hún nær út úr
anus, en fcr sjálf inn aftur,
annars stigs, ef hún lielzt úti,
þriðja stigs. Eftir þessari stig-
greiningu er svo farið, þcgar
meðferð er ákveðin. Aðal gyll-
inæðastaðirnir eru þrir, eftir
aðalgreiningu arteria hæmorr-
hoidalis superior, tvcir hægra
megin og einn vinstra megin.
Venjulegast er gyllinæðin
stærst að framan hægra meg-
in.
Þá má sjá sprungur og get-
ur það haft þýðingu ef þær
liafa sézt illa utanfrá vegna
krampa í spliincter. Þarf þá
oftast annaðlivort að devfa
vöðvann eða nota mjótt procto-
scop. Innra opið á fistulum,
þótt það sé heldur sjaldgæft.
Fistulur undir slimhúð, ef i
þeim er retention. Hypertropli-
iskar anal papillur. Þær eru
tæplega taldar sjúklegar, nema