Læknablaðið - 01.03.1947, Blaðsíða 24
L Æ K N ABLAÐIÐ
50
sitja lengi á koppnum. Stull cr
við anus á meðan börnin hægja
sér. Ef þetta ekki ber tilætlað-
an árangur, verður að grípa lil
róttækari aðgerða. Ein aðferð-
in er sú, að kauterisera 3—1
rákir í slímhúðina, ca. Y> cm.
breiðar. Gæta skal þess, að fara
ekki of djúpt, og forðast mið-
linu að framan. (peritoneum i
fossa Douglasi). Önnur er að
dæla inn phenoli í olíu i gegn
um proctþscop á svipaðan hátt
og við gyllinæðarinnspýtingar.
Málfum til einum cm3 er
sprautað á Iivern stað Iiring-
inn i kring um rectum. Byrjað
liátt ujjpi og farið niður um
leið og jn-octoscojjið er dregið
út, Sjjrauta má 3—6 cm3 i
hverl skij)ti eftir aldri barns-
ins. Aðgerðin er endurtekin
einu sinni til tvisvar með viku
millibili. Tilgangur beggja
þessara aðgerða cr að festa
slímhúðina við þarmvegginn.
Þegar ákveða skal meðferð á
„partiel“ prolaps hjá fullorðn-
um, verður að greina á milli
hvort s])Iiinclertonus er eðli-
legur, eða livort hann er greini-
lega minkaður. Ef bann er svo
lil eðlilegur, er meðferðin að
engu verulegu leyti frábrugðin
skurðaðgerð við gyllinæð. Ef
hann er vcrulcga minnkaður,
þýðir ckki að gera skurðað-
gerð, því ])rolapsinn myndast
þá aftur og aftur. Segja má að
prolajis með minnkuðum
sphinctertonus sé kroniskur
sjúkdómur og að horfur fyrir
fullum bata séu óvænlegar. Það
koma J)ó tvær lækningatilraun-
ir til greina. Önnur er i því
fólgin að anka sj)binctertonus.
bæði með þvi að láta sjúkling-
inn draga sphincter rytmiskl
saman nokkrar mínútur í senn
tvisvar til Jirisvar á dag, og gefa
faradiskan straum annan
hvern dag. Virku elektroðunni
er stungið inn i anus. Hin að-
ferðin er að festa slímhúðina
við þarmvegginn með innspýt-
ingum á sama hátt og hjá
börnum. Hjá fullorðnum skal
þó sjjrauta 2 cm3 á livorn stað,
10—15 cm3 í senn, og er þetta
endurtekið einu sinni til tvisv-
ar.
Ef j)rolaj)sinn er „komj)let“
vcrður að gera liltölulega stóra
skurðaðgerð og skal ekki fara
nánar inn á ])að hér.
Það verður að hafa í liuga,
að auk þeirra einkenna, sem
slímluíðarpolypar gefa, vofir
ávallt sú bætta yfir, að þeir
breytist í illkynja æxli. Það er
álitið að belmingur þeirra geri
J)að, ef ekki er að gert, og að
um 10% af cancer recti og sig-
moidci hafi uj)j)runa sinn i
slimhúðarj)olypum. Það verð-
ur því ávallt að fjarlægja ])á,
Iivort sem þeir gefa nokkur
sjúkdómseinkenni eða ekki.
Ef þeir liggja svo neðarlega,
að til þeirra náist án áhalda, er
sphincter dilateraður, ef með
þarf, og þeir færðir út úr anus.