Læknablaðið - 01.05.1957, Page 26

12
LÆKNABLAÐIÐ
cancerpróf til leitar að krabba-
meini i legi hjá einkennalaus-
um konum“ (14). Hér er að
sjálfsögðu miðað við, að próf-
ið sé notað til að finna grun-
samleg tilfelli, sem síðan séu
rannsökuð nánar.
Ef frumurannsóknin er notuð
við greiningu á konum með
klinisk einkenni, fæst með
henni, samkvæmt töflu þeirri,
sem áður var nefnd, rétl niður-
staða í allt að 95% tilfellanna,
ef um er að ræða greiningu á
carcinoma uteri, þ. e. ef grein-
ingin er í liöndum æfðra
manna. Það er hins vegar viður-
kennt, að áður en meðferð byrj-
ar á cancer uteri sjúklingum,
skal frumugreining staðfest
með vefjaskoðun. Það er því
ekki um að ræða, að frumu-
skoðunin eigi að koma i stað-
inn fvrir vefjagreiningu, lieldur
að vera til uppfyllingar og
hjálpar, einkum til þess að
finna cancer á byrjunarstigi. En
eins og málum er háttað í dag
er það höfuðatriði að fá sjúk-
dóminn til meðferðar í byrjun,
lielzt meðan hann er bundinn
við yfirhorðsþekjuna, og er ó-
þarft að fara mörgum orðum
þar um.
Auk þess að heita rannsókn-
araðferð þessari samkv. fram-
angreindu, má hún að haldi
koma í sambandi við eftirlit
með sjúklingum eftir meðferð,
Jjæði radiumgeislun og skurð-
aðgerð. Nýlega hafa hjónin
Ruth og John Graham í Boston
birt niðurstöður rannsókna,
þar sem þau flokka sjúklinga
með cancer portionis eftir út-
liti frumanna í leggangastroki
og segja fyrir um, hvort skurð-
aðgerð eða radiummeðferð sé
lildegri til árangurs (15). Þær
rannsóknir eru þó enn á byrj-
unarstigi og e. t. v. of snemmt
að spá um endanlegan árangur
þeirra.
Loks má nota frumuflagns-
rannsóknir á vaginalsekreti til
þess að athuga hormon-trufl-
anir og fylgjast með árangri
hormon meðferðar.
Nær eingöngu liefir liér ver-
ið rætt um Papanicolaou að-
ferðina í sambandi við skoðun
á vaginal-slími og það gert m. a.
vegna þess, að á því sviði rann-
sóknanna hefir fengizt mest
reynsla. Hins vegar er aðferðin
höfð við frumuflagnsathuganir
frá fjölda annarra líffæra og
hefir hún til þessa vei’ið að
teygja sig inn á ný og ný svið.
Verður nú drepið lítillega á
nokkur tæknileg atriði í sam-
handi við rannsóknir á frumu-
flagni frá tveim líffærum til við-
hótar, þ. e. lungum og maga.
Ef grunur leikur á, að sjúkl.
liafi carcinoma í lungum, nxá
taka til athugunar í fyrsta lagi
sputum og í öðru lagi slím, senx
sogið er upp gegnxmx berkju-
kíki (hronchoscop) eða salt-