Læknablaðið - 01.12.1957, Blaðsíða 63

L Æ K NABL A 1) 1 i)
157
ander hafði spurnir af i Sví-
þjóð, voru 27 með steina, þ. e.
ca. 73%. Seeger og' Ivearns
fundu steina lijá 124 af 181 eða
ca. 68%. En flestir telja þó, að
tíðnin sé miklu minni,eða !sem
fyrr segir 2—3%. Mínar eigin
athuganir varpa litlu Ijósi á
þetta mál, enda ekki um auð-
ugan garð að gresja hér í fá-
menninu.
Snemma kom í Ijós, svo að
ekki varð um villzt, að cystin-
uria er arfgeng. Birzt hefur
fjöldi tímaritsgreina, þar sem
sagt er frá 2—9 sjúklingum í
hverri fjölskvldu. Einn höf-
undur (Strasser, 1902) fann
cystin í þvagi hjá svo að segja
öllum í. einni fjölskyldu i þrjár
kynslóðir.
I sjúkrasögunni hér á eftir
verður arfgengi heldur ekki
dregið í efa.
Flestir telja, að cystinuria sé
verulega aigengari hjá körlum
en konum, og víst er um það,
að al'lmikill meiri hluti þeirra
sjúklinga, sem fundizt hafa,
eru karlar. En þess her að gæta,
að litið hefur verið gert að því
að leita uppi sjúklingana fyrr
en tilefni gefst til þess, þ. e. a.
s., þegar cystinsteinn finnst, og
af eðlilegum anatomiskum á-
stæðum verða karlar þeirra
fyrr varir en konur. Það er því
erfitt um það að segja, hvort
cystinuria er í raun og veru al-
gengari hjá körlum eða ein-
ungis greind oftar hjá þeim en
konum.
Sjúkdómurinn virðist held-
ur ekki bundinn við neinn sér-
stakan aldursflokk. Cvstin-
steinar hafa fundizt í tveggja
mánaða bai*ni og hjá fólki um
og yfir áttrætt. Mínir cystin-
uriusjúklingar voru á aldrin-
um frá 2 til 75 ára.
Mjög auðvelt er að greina
cystinuriu, ef manni hara dett-
ur hún í hug. Ekki hefur mér
þó nokkurs staðar tekizt að
finna skilgreint, hvar draga
skuli mörkin á milli svokall-
aðrar eðlilegrar og sjúklegrar
cystinuriu. Þó stendur það óve-
fengt, að jafnvel þótl vottur
meg'i vera af cystini í þvagi
heilbrigðra, er það aldrei svo
mikið, að krystallar nái að
myndast, en einfaldasla grein-
ingaraðferðin er einmilt í því
fólgin að finna cvstinkrystalla
i þvagi. Þvagið verður að vera
súrt, þvi krystallarnir leysast
strax upp í alkalisku þvagi.
Þeir eru litlausir, flatir, sex-
strendir og mjög sérkennilegir.
Þó má villast á þeim og sex-
strendum þvagsýrukrystöllum,
en cystinkrystallar leysast upp
í saltsýru, en hinir ekki, og er
því fljóllegt að skera úr um,
hvora tegundina maður hefur
fyrir sér.
Einnig má greina cystin í
þvagi, hvort sem krystallar eru
finnanlegir í því eða ekki, með
svokölluðu cvanid-nitroprus-