Læknablaðið - 01.06.1963, Side 70
88
LÆKNABLAÐIÐ
miða í rétta átt og munu verða til
nokkurra bóta, enda þótt þar sé
aðeins stigið íyrsta skrefið.
Fyrirsjáanlegt er, eins og nú horf-
ir, að framkvæmd ákvæðanna
um skylduvinnu læknakandidata í
þeirri mynd, sem tíðkazt hefur,
muni valda mjög óheppilegum töf-
um á framhaldsnámi þeirra. Þessar
tafir hefðu í för með sér aukinn
kostnað við nám, sem síðar kæmi
fram í hækkuðu verði á læknisþjón-
ustu. Munu nú vera hér á landi 48
læknakandidatar, sem eiga ólokið
þessari skylduvinnu, og þurfa flestir
þeirra að ljúka henni á þessu ári,
ef ekki á að koma til tafa eða trufl-
ana á framhaldsnámi þeirra. Flestir
þessir kandidatar eru útskrifaðir á
árunum 1960, 1961 og 1962, en auk
þess eru 45 kandidatar erlendis, sem
eiga ólokið þessari skylduvinnu. Á
næstu 3 árum er talið, að útskrif-
ast muni rúmir 60 læknakandidatar
(þ. e. árið 1963 22, 1964 20, og 1965
20). Allmargir kandidatar hafa nú
beðið mánuðum saman eftir því að
komast í pláss til skyldustarfa, og
er fyrirsjáanlegt, að biðtiminn vex
og biðlistinn lengist, öllum til tafar
og tjóns, en engum til gagns.
Læknafélagið telur það fullkomið
neyðarúrræði og ófæra leið til fram-
búðarfyrirkomulags að þvinga
lækna með löggjöf til starfa. Þessi
stefna Læknafélagsins var mótuð
fyrir nær 23 árum af þáverandi
stjórn þess, en hana skipuðu Sig-
urður Sigurðsson, formaður, Krist-
inn Björnsson, ritari, og Bergsveinn
Ólafsson, gjaldkeri. Bar sú stjórn
fram eftirfarandi ályktun, sem fé-
lagsfundur samþykkti:
„Fundur í L. R., haldinn 8. nóv.
1939, lýsir yfir þvi, að hann telur
fullkomið neyðarúrræði að þvinga
lækna með löggjöf til þess að ger-
ast héraðslæknar.
Fari svo, að enginn umsækjandi
verði um einhver læknishéruð, vill
L. R. beina þeirri áskorun til
stjórnar L. 1., að hún beini öllum
áhrifum sínum til þess að fá hina
heppilegustu lausn þessara mála
fyrir almenning og læknastéttina
og það hið allra fyrsta, þar sem
sýnt er, að málið þolir enga bið,
enda láti hún einskis ófreistað, til
þess að viðunandi skipun fáist á
þetta mál án lagasetningar.
L. R. vill þó sérstaklega benda
á eftirfarandi:
1) að fylgt verði föstum reglum
um veitingu læknisembætta, svo
að læknar þurfi ekki að óttast,
að þeir séu ginntir í lélegustu
héruðin og síðan varnað þvi að
flytjast í betri héruð. Þá teljum
vér tryggingu í því, að veitingar-
valdið hlíti yfirleitt tillögum land-
læknis í þessum efnum.
2) að launakjör hinna fámenn-
ustu héraða verði þannig bætt,
að héraðslæknum þar verði
tryggðar tekjur svo ríflegar, að
þeir, öðrum héraðslæknum frem-
ur, hafi ráð á að afla sér fram-
haldsmenntunar, þar sem gera má
ráð fyrir, að þeir vegna æfingar-
skorts dragist frekar aftur úr í
grein sinni.“
Frá því lögin um skylduvinnu
læknakandidata voru sett fyrir 20
árum, hafa aðstæður breytzt á
margan hátt, þannig að lög þessi
eru á allan hátt óþarfari og að ýmsu
leyti skaðlegri en nokkru sinni áður.
Ber hér einkum að athuga tvennt:
a) Læknanám hefur lengzt mjög
sl. 20 ár. Meira en helmingur
beztu starfsára fer í nám, allar
óþarfa tafir hafa því alvarlegri
afleiðingar en nokkru sinni fyrr,
bæði fyrir einstaklinga og þjóð-
félagið í heild.
b) Nú er nóg framboð á starfs-
kröftum ísl. lækna fyrir lands-