Læknablaðið - 01.06.1966, Blaðsíða 60

132
LÆKNABLAÐIÐ
1 fyrsta lagi eru það sjúklingar með greinileg einkenni frá
nýrum og blöðru, sem ef til vill hafa haft svipuð einkenni áður,
og þar sem þvagrannsókn leiðir í Ijós kyrnikornuð, hvít blóðkorn
í botnfallinu og þá sérstaklega stuðlafrumur (cylindra), kornaðar
hvítum blóðkornum, en slík smásæ fyrirbrigði botnfallsins eru tal-
in táknræn til sjúkdómsgreiningar fyrir pyelonephritis. Til full-
kominnar sjúkdómsgreiningar þarf þó að rækta frá þvagi, og kem-
ur þá að jafnaði fram sjúkdómsmyndandi fjöldi smitnæmra sýkla.
1 öðru lagi eru það sjúklingar með langvarandi almennan las-
leika, blóðleysi, lystarleysi o. ]). u. 1., þar sem almenn rannsókn
hefur ekki leitt neitt sérlegt í ljós. 1 nákvæmlega tekinni sjúkra-
sögu slíkra sjúklinga finnast þó gjarnan upplýsingar um fyrri
þvagfærasýkingar, rannsóknir á þvagfærnm og jafnvel sjúkdóma,
svo sem lamanir, svkursýki eða ofstarfsemi kölkunga. 1 slíkum
tilfellum er tíðni þvagfærasýkinga í hámarki og verður þá að
ganga enn harðar fram en ella í leit sönnunargagna um pyeloneph-
ritis. Þá þarf ekki eina, heldur endurteknar þvagrannsóknir, bæði
m. t. t. skoðunar botnfalls og sýklatalningar þvaggróðurs.
1 Englandi er nú allmikið gert að því að gefa sjúklingum með
óljós einkenni langvinns nýrnasjúkdóms endotoxin sýkla og skoða
síðan þvag 2 til 4 klst. siðar m. t. t. smásærra tákna um nýrna-
bólgu. Þá koma gjarnan í ljós i þvagi sjúklinga með pyelonephritis
chronica margföldun fjölda þeirra frumna, sem gildi liafa við
greiningu sjúkdómsins, en aukning verður engin i öðrum tegund-
um nýrnasjúkdóma, þótt langvinnir séu.
Með tilliti til þess, hve hóprannsóknir á sýklamagni þvags
leiða í ljós mikinn fjölda fólks, sem hefur engin einkenni nýrna-
sjúkdóms nema sjúkdómsmyndandi sýklamergð í þvaggróðri,
verður að segja, að þriðja aðalmynd sjúkdómsins sé til. Líkurnar
fyrir því, að slíkur sýklagróður hafi eða muni valda nýrnabólgu,
er ógerlegt að ákvarða. Það er þó nægilega vel sannað, að svo geti
orðið, og verðnr því að telja þessa mynd engu varhugaverðari en
hinar, og jafnan er ástæða til þess að beita sýkladrepandi lyfjum
til útrýmingar sýklunum.
Ótal margt annað kemur til greina í sambandi við einkenni
og greiningu pyelonephritis, og mun Ásmundur Brekkan nú taka
upp þráðinn.
Á. Br.: PYELONEPHRITIS
Þar eð klínisk greining á ])yelonephritis er svo oft miklum
erfiðleikum bundin, er einnig torvelt að gefa neinar afmarkaðar