Læknablaðið - 01.06.1966, Blaðsíða 62
134
LÆKNABLAÐIÐ
fást mjög nákvæmar upplýsingar um örmyndanir, bæði á yfirborði
og inni í nýmavef, en í síðara tilvikinu sjást bæði lokanir á æða-
greinum og aflagnir á þeim.
Vöðvasamdrætti og vídd nýrnaskjóðu og þvagála má með
nokkurri vissu meta á urografi, en örugglega með röntgenkvik-
myndun eftir inndælingu skuggaefnis.
Af öðrum röntgenrannsóknum vil ég aðeins minna á lungna-
rannsókn. Lungnalopi, bæði meðan sjúkdómurinn er bráður og
eins þegar hann er á afturhvarfsstigi getur látið lítið yfir sér
klíniskt, og lungnamynd er ávallt mjög gotl bjálpargagn við mat
á vökvajafnvægi líkamans í öllum tegundum nýrnaskemmda. Enn
fremur er vert að minnast binna svonefndu uræmisku lungna-
infiltrata, sem raunar eru staðbundin bjúgfyrirbæri.
Ég vil ekki skilja svo við greininguna, að ekki sé rétt drepið
á tvær rannsóknaraðferðir, sem eru nátengdar röntgengreining-
unni, en heyra þó ekki beint undir bana. Ég á þar við renografiu
og renal scintigrafiu með geislavirkum efniun, venjulega hippuran.
Árangur rannsókna á notkun renal scintigrafiu í greiningu á
pyelonephritis bendir eindregið í þá átt, að hér sé um rannsóknar-
aðferð að ræða, sem auðveld er í framkvæmd og veitir mikilvægar
upplýsingar, bæði um staðsctningu og virkni ljólgusvæða og um
starfrænt ástand mismunandi hluta nýrnavefjarins.
Éins og greinilega hefur komið fram bér á undan, er einkenna-
lítill pyelonephritis svo algengt fyrirbæri, að röntgenlæknirinn
verður ávallt að hafa þann sjúkdóm í huga við allar þvagfæra-
rannsóknir. Röntgengreiningin við pyeloneptiritis er marglirotin,
en þeim mun bugþekkara viðfangsefni er að glíma við hana.
S. M.: MEÐFERÐ PYELONEPHRITIS
Þótt pyelonephritis sé umræðuefnið í kvöld, mun ég fjalla
um meðferð þvagfærasýkinga almennt. Pyelonepbritis verður þar
ekki aðskilinn vegna augljósra tengsla, eins og fram befur komið
í fyrri erindum.
Takmark meðferðar þvagfærasýkinga er að útrýma sýklum
varanlega úr þvagfærum. Talning sýkla í þvagi leiðir bezt í ljós,
hvort þessu marki hefur verið náð. Sem betur fer, tekst ])að í
flestum nýjum tilfellum sjúkdómsins, það er, þegar um iiyeloneph-
ritis acuta er að ræða, en því láni er ekki að fagna við meðferð
á pyclonepliritis chronica.