Læknablaðið - 01.06.1966, Blaðsíða 48

122
LÆKNABLAÐIÐ
í I.—III. fingur, oftast mest að nóttu til (rennslisstöðvun í bláæð-
um) og skyntruflanir (paresthesiae) í svæði n. medianus.
Við skoðun er oft að finna fyrirferðar- og þéttleikaaukningu
í reg. carpi vol. ásamt jákvæðu Tinel’s einkenni (paresthesiae við
percussion yfir n. medianus i canalis carpi). Einnig má láta sjúkl-
ing þrýsta handarhökunum saman (Phalen), og kemur þá verk-
urinn fram. Oft er einnig að finna skerðingu á heygingu fingranna
og verki við tilraun til að kreppa lmefa.
Við aðgerð er mjög mikilvægt, að allt lig. carpi vol. transv.
sé klofið niður úr neðri hrún, sem liggur í efri þriðjungi lófans.
Ef hluti þessa liðbands er skilinn eftir, er hætta á áframhaldandi
einkennum eins og iðulega kom fyrir, meðan aðgerðin var gerð
g'egnum þveran húðskurð.
Algeng mein á seinni stigum er svonefnt „caput ulnae syn-
drome“, sem er algengasta orsökin til slits á réttisinum (shr.
Vaughan-Jackson; Flatt) samkvæmt reynslu okkar. Er um aðræða
meiri háttar breytingar í úlnlið og radio-ulnar liðnum með suh-
luxation dorsalis á capitulum ulnae. Þetta veldur sliti á sinahólf-
um ulnart og með tímanum sinasliti, oftast á sinum lil IV. og V.
fingurs, en sjaldnar hinna tveggja næstliggjandi.
Aðgerðin í þessu tilfelli er resectio á capitulum ulnae með
sinaflutningi og er ext. carpi ulnaris notaður sem hreyfivöðvi.
Þarf aðgerðin að fara fram, áður en varanleg herping hefur náð
að myndast í löngum og stuttum heygivöðvum. Samtímis er
gerð synovectomia. I gömlum tilfellum með eyðingu og styttingu
í miðhandarbeinum verður að gera lengingararthrodeses.
Lokaorð
Tilgangur þessara aðgerða er að vernda og hæta starfshæfni
handarinnar í krónískum sjúkdómi. I hyrjunartilfellum verður
það gert með aðgerðum á mjúku vefjunum (tenotomi, synovec-
tomi, „intrinsic release“, sinaskeiðaopnun). A seinni stigum sjúk-
dómsins er um að ræða umfangsmiklar aðgerðir (rekonstruktion-
ir), svo sem hrottnám beina, gerð staurliða, saumun eða flutning
sina, háa spöng eða nýja myndun lima.
Loks má nefna, að eftinneðferðin er mikilvægur þáttur til
þess að varanlegur árangur náist af aðgerðunum, og hyggist hún
fyrst og fremst á góðri samvinnu við sjúkraþjálfa ásamt sérstak-
lega gerðum spelkum og umhúðum (dynamiska handskenor), sem
hindra ekki starf og atvinnumöguleika.
Lundi, 9. febrúar 1966.