Læknablaðið - 01.06.1969, Blaðsíða 36

88
LÆKNABLAÐIÐ
liða, ef hún er skert á einhvern hátt vegna meðfæddra lýta, sjúk-
dóma eða meiðsla."
1 stórum dráttum er starfssvið sérgreinarinnar:
1) meiðsli á beinum, liðum, liðböndum, sinum og vöðvum,
2) sjúkdómar í beinum, liðum, vöðvum, sinum og liðböndum,
3) meðfædd bæklun í beinum, vöðvum, sinum og liðböndum,
4) truflanir á tauga- og vöðvastarfseminni,
5) stöðutruflanir.
Þau líffæri, sem mynda uppistöðu líkamans, eru fyrst og
fremst í verkahring sérgreinarinnar, og þar af leiðandi verða
sérfræðingar í þessari grein að hugsa mikið í vinklum, stytting-
um, hreyfanleika og stöðugleika þessarar uppistöðu. Afl- og jafn-
vægisfræðilegar spurningar einkenna því mjög þessa sérgrein —
og með vaxandi vísindavinnu innan hennar einnig sköpulagsfræði,
líffræði og lífefnafræði.
Nútímasjúkdómsgreining og meðferð og hin öra þróun inn-
an þessarar greinar gerir sífellt meiri kröfur til stöðugrar og
aukinnar samvinnu við aðrar sérgreinir. Nýjar og bættar skurð-
aðgerðir á liðum og beinbrotum og auknar og endurbættar aðgerð-
ir við liðagikt verða árangursríkari og gefa betri vonir um bjart-
ari framtíð fyrir sjúklinginn en hingað til hefur verið unnt.
Verksvið sérgreinarinnar hefur breytzt mikið hin síðari ár.
Beina- og liðaberklar verða stöðugt fátíðari, og mænuveikifarsótt
hefur ekki geisað í mörg ár. Á hinn bóginn aukast ellisjúkdómar
í beinum og liðum og umferðarslysum fjölgar.6
Almennt er nú viðurkennt, að beina- og liðameiðsli eigi að
meðhöndla á „orthopaediskum“ sérdeildum, eins og brjósthols-
meiðsli á sérdeildum fyrir þá sjúkdóma og kviðarholsmeiðsli á
almennum skurðlæknisdeildum. Við margþætt meiðsli er náin
samvinna milli hinna ýmsu sérgreina að sjálfsögðu nauðsynleg.
Slysaskurðlækningar eru ekki bundnar við neitt eitt líffærakerfi,
og væri því skref aftur á balt til 18. aldar skurðlækninga, áður
en skurðlæknisfræðin greindist í fleiri sérgreinir, að einn slysa-
skurðlæknir gerði að öllum meiðslum í hinum ýmsu líffærakerf-
um. Að sjálfsögðu er hin eina rétta verkaskipting nú á tímum,
að hver sérgrein sjái um sitt í nánu samstarfi við aðrar greinir,
þegar um margþætt meiðsli er að ræða.
III. Eflum þróun sérgreinarinnar á íslandi
I löndum nær og fjær Islandi er góð þjónusta í þessari sér-
grein eins sjálfsögð við almenning og í öðrum greinum læknis-