Læknablaðið - 01.04.1973, Blaðsíða 9
LÆKNABLAÐIÐ
41
TAFLA V
Hjartarafrit (94 sjúklingar).
Jákvætt EKG á við breytingar, sem taldar
eru einkennandi fyrir lungnarek.
Fjöldi
Niðurstaða sjúklinga
Jákvætt EKG 22
H. raun (T ý'Vi-Vi) 18
Si Qs T | 4
RBBB 4
Prominent P 3
voru 71 (76,4%) með óeðlilega mynd. í
rannsókn, þar sem lungnarek hafði verið
staðfest með pulmonal angiografiu, voru
71% með óeðlilega lungnamynd.8 Algeng-
asta röntgenlýsingin er infiltrat, hjá 49
sjúklingum. Lungnabólga og hjartabilun,
sem oft gefa líka sjúkdómsmynd og
lungnarek, valda svipuðum breytingum á
lungnamynd, svo þessi rannsókn er lítt
hjálpleg við mismunagreiningu.
Hjartarafrit (EKG) sýnir oft engar
breytingar og algengt er, að breytingar
hverfi fljótt. Meirihluti sjúklinganna er
með hjartasjúkdóm og er þá erfiðara að
meta EKG. Rannsóknin sýndi, að 22
(23,4%) höfðu EKG breytingar einkenn-
andi fyrir lungnarek (Tafla V). Kemur
það heim við það, að aðrir hafa fundið
19-20% með „positivt“ EKG.8 6 Þar sem
einkennin eru oft mjög lík við lungnarek
og við kransæðastíflu, hefur EKG mikið
gildi við mismunagreininguna. Þó getur
hjartalínuritið verið villandi, því að stund-
um sjást breytingar, sem svipar til þeirra,
sem verða við hjartadrep í afturvegg.
Tafla VI sýnir LDH-gildi og fjölda
hvítra blóðkorna, þar sem slíkt var rann-
sakað. Hækkað LDH, eðlilegt GOT og
hækkað bilirubin í blóði hefur þótt benda
til lungnareks, sérstaklega, ef betta þrennt
fer saman. Hækkun á LDH verður 8-24
klst. eftir byrjun sjúkdómsins og er í há-
marki á öðrum til þriðja degi.8 Ókostur-
inn við þetta próf er, að margt annað
veldur hækkun á LDH, ekki sízt sjúk
dómar, sem oft líkjast lungnareki kliniskt,
kransæðastífla, lungnabólga og hjartabil-
im. Aðalþýðing GOT er að útiloka krans-
TAFLA VI
LDH-gildi (21 sjúklingur) og fjöldi hvítra
blóðkorna (86 sjúklingar).
Mæligildi Fjöldi sjúklinga
LDH>70 17
LDH<70 4
Hv. blk.<10 þús. 47
Hv. blk.>10 þús.<15 þús. 29
Hv. blk.>15 þús. 10
æðastíflu. Minnst gagn er af bilirubin-
mælingunni. Talið er, að bilirubin hækki
við lungnadrep, en bað er einmitt sú
mynd, sem auðveldast er að greina. Oít
hækkar bilirubin vegna hjartabilunar
(stasis í lifur).
Fjöldi hvítra blóðkoma fer sjaldan yfir
15 þús. við lungnarek, nema eitthvað ann-
að komi til, t. d. bakteríusýking. Talning á
hv. blk. var gerð hjá 86 af 102, en aðeins
10 voru með fleiri en 15 þús. í þessu sam-
bandi má benda á, að 31 voru taldir vera
með sýkingu.
Mæling á venuþrýstingi er mjög mikil-
væg, einkum ef um lost er að ræða. Við
stór lungnarek, sem valda losti, mælist
C.V.P. hár, yfirleitt yfir 15 cm.
MEÐFERÐ OG AFDRIF
Af þeim 51, sem lifðu, voru 38 með-
höndlaðir með segavörnum. Hjá 13 var
greiningin ekki talin örugg, og kann það
að skýra af hverju fleiri voru ekki með-
höndlaðir með segavörnum. Hjá tveimur
var sjúkdómsgreiningin gerð við útskrift
,,in retrospect“. Þrír voru ekki settir á
segavörn vegna ástæðna, sem mæltu gegn
því (contraindication). Tveir höfðu feng-
ið slag og einn hafði „hjartatamponade".
Tveir voru taldir hafa fengið lungnarek
alllöngu fyrir komu og segavörn þess
vcgna ekki talin nauðsynleg.
Hjá 5 sjúklingum varð að hætta við
segavöm vegna fylgikvilla. Tveir fengu
blæðingu frá meltingarfærum. Einn varð
meðvitundarlaus og hætta talin á heila-
blæðingu. Einn fékk mikinn blóðuppgang
og annar fékk „hjartatamponade".