Læknablaðið - 01.04.1973, Side 15

LÆKNABLAÐIÐ
47
TAFLA 1
Ketalar, 100 svæfingar. Skipting eftir aðgerðum. Aðgerðartími.
Tegund aðgerðar Fjöldi Aðgerðartími Meðaltími
Abrasio mucosae uteri 7 4-11 mín. 6,5 mín.
Cystoscopia 7 3-10 — 5,5 —
Hernia 4 28-85 — 45,8 —
Strabismus 72 12-51 — 33,5 —
Appendectomia 5 36-72 — 51,0 —
Biopsia 2 10-32 — 21,5 —
Colostomia 1 28 —
Varices 1 112 —
Loftencephalografi 1 21 —
Helztu ókostir: Óhófleg hækkun á blóð-
þrýstingi er sjaldgæf, en getur orðið
hættuleg.
Aukin munnvatnsmyndun, sem má
hindra með atropin.
Eftir svæfingu er nokkuð algengt, að
sjúklingar kvarti um þyngslatilfinningu,
eigi erfitt með að einbeita sér og tvísýni
er algengt. Meðan sjúklingar eru að
vakna, dreymir þá alloft mismunandi ó-
þægilega, og þeir fá jafnvel ofskynjanir.
Tíðni þessara drauma er talin allt frá2,8%3
og upp í 50%,17 en ofskynjanir eru mjög
sjaldgæfar. Draumar standa í nánu sam-
bandi við vtri áhrif og eru miklu sjald-
gæfari, ef sjúklingur fær að vakna i al-
gerri ró. Þá eru þeir algengir hjá psycho-
labil sjúklingum, en næstum óbekktir hjá
börnum.
Þessi aukaáhrif standa stutt og lagast
við smáa skammta af barbiturat eða
sedativa, t. d. diazepam, droperidol,
largactil.
Indicationir: Ketalar er sérstaklega hent-
ugt fyrir börn, einkum við allar stuttar og
endurteknar aðgerðir, t. d. incisionir,
brunaskiptingar, augnskoðanir og stuttar,
extra-oculer aðgerðir. Einnig við hjarta-
þræðingar, þar sem antiarrythmisk áhrif
og stöðug öndun hafa mikla þýðingu.
Sem induction eða eina svæfingalyf hjá
sjúklingum í losthættu.
Kontraindicationir: Ekki er talið rétt
að gefa Ketalar, ef systoliskur blóðþrýst-
ingur er yfir 160 mm. Hg., ef saga er um
slag eða grunur um hækkaðan intra-
craniel þrýsting.
Rétt er að nota annað lyf, ef sjúklingur
er psycholabil, eða hefur sögu um sálræn-
ar truflanir.
Sjúklingum með sýkingu í öndunarfær-
um hættir til að fá laryngospasma og
langvinnan hósta.
REYNSLA AF KETALAR Á LANDA-
KOTSSPÍTALA
Á Landakotsspítala höfum við á síðast-
liðnu IV2 ári gefið hátt á annað hundrað
sjúklingum Ketalar, og fer hér á eftir
yfirlit um 100 fyrstu svæfingarnar.
Eins og sézt á töflu 1 er mest um frem-
ur stuttar aðgerðir að ræða. Meðalaðgerð-
artími var 30 mínútur. Á töflu 2, sem er
yfirlit yfir aðgerðir í mismunandi aldurs-
flokkum, sézt, að flestir sjúklinganna voru
börn. Af þessum 100 sjúklingum voru 82
yngri en 15 ára og sá elzti 57 ára.
Ketalar var í 40 tilfellum gefið í æð,
fyrst 2 mg/kg, en bætt við eftir þörfum
og þá 0,5 til 1 mg á kg. Meðalskammtur
var 4,9 mg/kg. f 60 tilfellum var lyfið
gefið í vöðva, einkum á minni börnum.
Byrjað var með 4 til 5 mg á kg. Meðal-
skammtur var 9,5 mg/kg.
Eins og aðrir höfum við yfirleitt fundið
nokkra hækkun á blóðþrýstingi og aukna
hjartsláttartíðni, eða að meðaltali 18%
hækkun á blóðþrýstingi og 22% hraðari
hjartslátt. Meira en 25% hækkun á blóð-
þrýstingi varð hjá 27 sjúklingum, sem er
nokkru meira en hjá Corssen.3 Hjá 31
sjúklingi sló hjartað meira en 25% hrað-
ar. í stöku tilfellum varð lítið eitt hægari
hjartsláttur.