Læknablaðið - 01.04.1976, Blaðsíða 10

56
LÆKNABLAÐIÐ
að þreifa svæðið rétt ofan og aftan við
lungnarótina (hilus pulm.) áður en mið-
mætisfleiðran er opnuð. Á þessu svæði
finnst greinilegur titringur (thrill) þegar
blóð streymir í gegnum ganginn og þar
sem þessi titringur er mestur liggur gang-
urinn undir. Með mikilli varkárni er gang-
urinn frílagður og byrjað ósæðarmegin, en
sú æð er mun sterkari en lungnaslagæðin.
Aðalhættan er að fá gat á ganginn eða
aðra hvora æðina, ef ekki er gætt ýtrustu
varkárni og getur verið erfitt að stöðva
þá blæðingu. Við höfum, notað silki No 00
í undirbindingarnar og er fyrri hnýtingin
sett ósæðarmegin enda kemur blóðstraum-
urinn þaðan. Fínna silki er notað í undir-
stunguna. Áður en ganginum er lokað
endanlega er blóðrennslið stöðvað í gegn-
um hann í nokkrar mínútur og athugað.
hvort nokkur sú breyting verður á ástandi
sjúklings, sem gæti bent til þess að hann
hefði aðra meðfædda hjartagalla eða há-
þrýsting í litlu hringrásinni og blóðrennsli
í gegnum ganginn væri sjúklingnum í hag.
Þegar ganginum hefur verið lokað, á
allur titringur að vera horfinn. Raddtaugin
(n. recuri'ens) liggur rétt undir ganginum
og verður að gæta þess að skadda hana
ekki.
Brjóstholinu er lokað með kera, sem
tengdur er við sog. Kerinn er tekinn á 2.-4.
degi eða þegar hættir að renna í gegnum
hann blóð eða blóðvessi.
Dvalartími á sjúkrahúsinu hefur verið
8-10 dagar hjá flestum þessara sjúklinga.
Margir skurðlæknar kjósa fremur að
taka ganginn í sundur og sauma fyrir stúf-
ana, einkum ef gangurinn er mjög víður,
kalkaður eða sjúklingar fullorðnir. Það
telja þeir öruggara og áhættuminna en að
undirbinda ganginn.
í flestum aðgerðarskýrslum, sem birtar
hafa verið, kemur fram, að árangur þess-
ara aðgei'ða er ágætur. Þó er skui'ðdauði
hjá mörgum 0.5-1% eða jafnvel þar yfir.
Trippestad og Efskind birta árangur að-
gerða á 686 sjúklingum (1972). Þeir undir-
bundu ganginn hjá 673 sjúklinganna, en
tóku hann í sundur hjá 13 þeirra. Þeir
misstu 6 sjúklinga eftir aðgerðir, þ. e. a. s.
skurðdauði er 1% hjá þeim. Þrír sjúkl.
dóu í aðgerð, en þrír rétt á eftir. Af öðrum
fylgikvillum má nefna, að 11 sjúkl. fengu
eftirblæðingu, 12 lungnabólgu, 16 lömun
á raddtaug (n. recurrens), 2 fengu alvar-
lega hjartabilun og 4 fengu stöðvun á
hjartslætti. Thromboembolia fengu 2 og 1
paraplegia.
Trippestad og Efskind eftirrannsökuðu
639 sjúklinga, þ. e. a. s. 93% af þeim öll-
um. Að meðaltali var liðið 8% ár frá að-
gerð. Sex sjúklingar dóu á þessu tímabili,
eftir útskrift af sjúkrahúsinu. Tveir þeirra
dóu mjög fljótt eftir að þeir útskrifuðust
(4 vikur og 3 mánuðir), annar úr hjarta-
bilun, en gangurinn hafði opnasit á ný.
Hinn sjúkl. dó úr blæðingu vegna sprung-
ins slagæðargúlps (aneurysma a. pulm.),
en gangurinn hafði einnig opnazt á ný
hjá þeim sjúkl. Hinir fjórir dóu af öði’um
ástæðum en hjartasjúkdómi.
Hjá 156 sjúklingum eða 24% var um
áframhaldandi systoliskt óhljóð að ræða.
Gangurinn hafði opnast á ný hjá 20 sjúkl-
ingum eða 3.1% af þeim, sem voru eftir-
rannsakaðii-. Þetta er mun sjaldgæfari
fylgikvilli heldur en lýst er af Gross
(1952)1 og Jones (1965),3 þar sem gangur-
inn opnaðist á ný hjá 20%.
Trippestad og Efskind mæla því með
undirbindingu sem aðalaðgerð, en taka
ganginn í sundur, ef hann er mjög víður,
þunnveggjaður eða kalkaður, einkum ef
um fullorðna eða aldri sjúklinga er að
ræða.
Lucht og Söndergaard (1971 )4 gerðu
eftirrannsókn á 70 sjúklingum, sem þeir
höfðu gert aðgerð á vegna opins ductus
á árabilinu 1953-1959. Þeir höfðu gert
undirbindingu hjá 60 sjúklingum, en tóku
ganginn í sundur hjá 10. Enginn þessara
sjúklinga hafði teikn um það, að gangur-
inn hefði opnazt á ný og mæla þeir því
eðlilega með undirbindingu (sutur liga-
tion), sem aðalaðgerð, en taka hann í
sundur á sömu forsendum og hjá Trippe-
stad og Efskind og nefndar eru hér að
framan.
Sjúklingum hér vegnaði yfirleitt vel
eftir aðgerð og enginn þeirra hefur látizt.
Ein stúlka fékk lungnabólgu, en batnaði
fljótt við lyfjameðferð. Önnur fékk ígerð
í skurðsárið, sem þó gréri vel að lokum.
Einn sjúklingur fékk lömun á nervus re-
currens, en honum batnaði alveg á fáum
vikum.