Fréttatíminn - 26.11.2010, Side 17
N1 HermaNN GuðmuNdssoN forstjóri
„Fólk má aldrei gleyma samráðinu“
Ég er ekki á því að fólk eigi að gleyma olíuverðsam-
ráðinu,“ segir Hermann Guðmundsson, forstjóri N1-
olíufyrirtækisins. Það er byggt á grunni Essó sem
á sínum tíma var af Samkeppniseftirlitinu talið hafa
stundað verðsamráð á árunum 1993-2001. „Þetta er
þörf áminning fyrir alla, jafnt neytendur, fyrirtækja-
eigendur og stjórnendur. Þarna virðist hafa verið á
ferðinni samsæri gegn neytendum og það er ekki
hægt að horfa með neinum hætti í gegnum slíkt og
neytendur eiga ekki að gleyma því.
Við myndum aldrei taka þátt í verðsamráði og
þessi markaður sem við erum á er dálítið sérkenni-
legur að því leyti að varan er einsleit. Heimsmark-
aður ákveður verðið. Ríkið ákveður síðan 52% af
verðinu einhliða og það sem eftir stendur fyrir inn-
lendu félögin er 11-12% álagning og keppnin snýst
um það hver er tilbúinn að selja vöruna á lægsta
verðinu. Verðið endar það því enginn er tilbúinn að
vera dýrari – þá kemur neytandinn ekki á stöðina.
Allt tal um að verðið geti verið misjafnt á milli félaga
er því byggt á vanþekkingu eða því að neytendur
ætli ekki að nýta sér besta verðið.“
Samráð er samráð
N1 er í meirihlutaeigu bræðranna Einars og Bene-
dikts Sveinssona og eiga 20 smærri hluthafar í fé-
laginu. Það keypti eignir tengdar olíusölunni af Keri,
sem rak ESSÓ, í febrúar 2006 og segir Hermann að
félaginu sé ekki stýrt af þeim sem stóðu að verðsam-
ráðinu. „Þeir eru allir farnir og hættir.“
Hermann nefnir að í þeim gögnum sem hann hafi
lesið um olíumálið hafi ekki verið hægt að sanna
samráð um verð á smásölumarkaði en búið sé að
dæma um samráð í fyrirtækjaútboðum. „Ég geri
lítinn greinarmun á þessu tvennu,“ segir hann. „Ég
geri ekki greinarmun á því hvort menn stunda sam-
særi gegn fyrirtækjum eða einstaklingum. Búið er
að gera samsæri á markaðnum og neytendur eiga
aldrei að gleyma því.“
Hann segir það skoðun sína að traustið hafi beðið
hnekki og langan tíma taki að vinna það upp aftur.
„Það sem við getum gert til þess er að sýna heiðar-
leika, sem og opið og gagnsætt verðmyndunarferli.“
Vilt þú fjárfesta
í ríkisverðbréfum?
Hafðu samband
sími 444 7000 • arionbanki.is
SjóðirÁrangur þinn er okkar takmark
1) Sjóðurinn er verðbréfasjóður samkvæmt lögum nr. 30/2003, um verðbréfasjóði og fjárfestingarsjóði.
Vakin er sérstök athygli á að áhætta fylgir fjárfestingu í hlutdeildarskírteinum verðbréfasjóða og fjárfestingarsjóða, t.d. getur fjárfesting rýrnað eða tapast að öllu leyti. Nánari
upplýsingar um sjóðina, þ. á m. nánari upplýsingar um áhættu við fjárfestingu í hlutdeildarskírteinum þeirra má finna í útboðslýsingu og útdrætti úr útboðslýsingu þeirra sem
nálgast má á www.arionbanki.is/sjodir
2) Upplýsingar eru fengnar frá Arion verðbréfavörslu.
Arion banki býður þér úrval ríkisskulda bréfa sjóða sem fjárfesta í verðbréfum útgefnum af
eða með ábyrgð íslenska ríkisins. Hvort sem þú hugsar fjárfestinguna til lengri eða skemmri
tíma þá er lausnin hjá okkur.
Hafðu samband við ráðgjafa okkar og kynntu þér það sem við höfum upp á að bjóða.
Við tökum vel á móti þér.
Rekstraraðili sjóðanna er Stefnir hf. og helsti söluaðili sjóðanna er Arion banki.
Stefnir – Ríkisvíxlasjóður 1
• Ráðlagður fjárfestingartími 3 mán.+
• Fjárfesting í víxlum og stuttum skuldabréfum
með ábyrgð íslenska ríkisins
• Laus til innlausnar með eins dags fyrirvara
• Lágmarksupphæð í reglulegum sparnaði
er 5.000 kr. á mánuði
Stefnir – Ríkisverðbréfasjóður millilangur 1
• Ráðlagður fjárfestingartími 3 ár+
• Fjárfesting í óverðtryggðum
og verðtryggðum eignum
• Fjárfesting í víxlum og skuldabréfum
með ábyrgð íslenska ríkisins
• Laus til innlausnar með eins dags fyrirvara
• Lágmarksupphæð í reglulegum sparnaði
er 5.000 kr. á mánuði
Spariskírteini 1%
Ríkisbréf og
ríkisvíxlar 26,1%
Íbúðabréf,
húsbréf 64,2%
Skuldabréf með
ríkisábyrgð 5,3%
Reiðufé 3,4%
Eignayfirlit 30. 10. 2010 2
Ríkisvíxlar 78,1%
Víxlar með ríkis-
ábyrgð 18,6%
Ríkisbréf 1,6%
Reiðufé 1,7%
Eignayfirlit 30. 10. 2010 2
Hermann Guðmundsson, forstjóri N1.
Lj
ós
m
yn
d/
H
ar
i
þegar þau hafi verið staðin að geðþótta-verð-
breytingum. Í ljós hafi komið í samráðsúr-
skurðinum að verðbreytingarnar voru sam-
stilltar. „Búið var til flækjustig sem ruglaði
fólk. Markaðurinn er ekki flókinn. Eldsneyti
er vara á heimsmarkaði og keypt fyrir banda-
ríkjadali. Það er ekki flókið,“ segir hann. Tak-
ist olíufélagi að gera góða samninga fari þau
hægt í að láta markaðinn njóta þess – en njóti
þess sjálft. „Þeir fara mjög hægt í slíkt.“
Runólfur telur ekki nauðsynlegt að fjölga
olíufélögum á markaði til þess að skapa hér
samkeppni á markaðnum. „Ég hallast að því
að það væri skynsamlegt að stokka upp.“ Út-
hluta þurfi lóðum undir bensínstöðvar tíma-
bundið og bjóða staðsetninguna reglulega út.
„Af því að staðan núna er sú að lóðir undir
bensínstöðvar eru takmörkuð gæði og þrösk-
uldur fyrir nýja aðila að komast á markaðinn.
Það hefði verið betra fyrir samkeppnina væru
þessi gæði til skiptanna.“
En er þá niðurstaðan fengin? Samfylgd og
hjarðhegðun olíufélaganna er rekin áfram
af hræðslu við að tapa markaðshlutdeild og
fjármunum. Hvert skref félaganna er fyrir-
sjáanlegt og þau þurfa ekki samráð til að ráða
hvert í annars aðgerðir. Samráð er þá líklega
ólíklegt – nema ef einhvern tímann fyndust
sönnunargögn um annað.
Það er nákvæm-
lega sams konar
ferli í verðmynd-
un núna og var á
því tímabil þegar
verið var að tala
um verðsamráð.
Þetta er örmark-
aður og það er
annað lögmál
sem hann lýtur
heldur en stærri
markaður sem
væri eðlilegra að
líta til þegar um
er að ræða sam-
keppnismál.
Gunnhildur Arna
Gunnarsdóttir
gag@frettatiminn.is
fréttaskýring 17 Helgin 26.-29. nóvember 2010