Læknablaðið - 15.09.1988, Blaðsíða 56

LÆKNABLAÐIÐ
292
Fjöldi sjúklinga
Mynd 1. Árlegur fjöldi hryggdeyfinga á árunum
1980-86. Eingöngu eru taldar með deyfingar fyrir
aðgerðir, en fyrir utan þennan fjölda eru deyfingar við
barnsfceðingar og deyfingar eftir aðgerðir til
verkjastillingar.
%
Mynd 2. Hlutfallslegur fjöldi hryggdeyfinga, af
samanlögðum fjölda deyfinga og svœfinga árin 1980-86.
Vo
Mynd 3. Þróun í notkun »hryggdeyfingarleggja«.
O-E. beinaaðgerðir (orthopaediskar) án leggs, A-E:
aðrar aðgerðir án leggs, O-L: beinaaðgerðir, leggur
notaður og AL: aðrar aðgerðir, leggur notaður. Sjá
nánari umfjöllun í meginmáli.
mg deyfilyfs
Mynd 4. Meðalnotkun deyfilyfs í hverjum aldurshópi.
95% vissumörk eru teiknuð inn á Unuritið (95%
confidence interval). »*« táknar marktœkan mun
(p < 0,01) á meðalnotkun miðað við nœsta aldurshóp
fyrir ofan. (Magn deyfilyfs í mg).
tölur þetta varðandi segja næsta lítið, enda
ábendingar fyrir notkun lyfjanna mjög
mismunandi. Þau lyf sem hér um ræðir eru
diazepam og fentanyl. Upplifi sjúklingur enn
óþægindi þrátt fyrir þessi lyf þurfti stundum að
grípa til kröftugri svæfingarlyfja, með eða án
berkjuslöngu (intubation). Hér er átt við
pentothal eða midazolam. Hefði sjúklingurinn
legg, var að sjálfsögðu byrjað á því að bæta á
deyfingu. Við tölfræðiútreikninga og samanburð
var notað »student’s t-test« og »chi-square« til
útreikninga á »t« gildum.
NIÐURSTÖÐUR
Svæfingar og deyfingar á S.A. á árunum 1980-86
voru alls 9663, þar af 2446 hryggdeyfingar (mynd
1 og 2). Notkun hryggdeyfingarleggja hefur farið
vaxandi, sérstaklega í sambandi við beinaaðgerðir
á ganglimum (mynd 3).
Á árunum 1984-5 voru hryggdeyfingar alls 708
talsins. Tafla I sýnir skiptingu eftir
aldursflokkum og kynjum, en þar má sjá að
konur eru i miklum meirihluta í flestum
aldurshópum.
Mynd 5. Meðalblóðþrýstingsfall aldurshópanna. (Sjá
texta). Á myndina eru teiknuð 95% vissumörk (95%
confidence intervals). »*« táknar marktækan mun
(p<0,01) á meðalblóðþrýstingsfalli miðað við nœsta
aldurshóp fyrir ofan. Ef reiknuð erfylgni
blóðþrýstingsfallsins við aukinn aldur, fæst
aðhvarfslínan með r = 0,98, sem undirstrikar fylgnina.
%
Mynd 6. Falltíðni aldurshópanna borin saman. Hér er
einungis marktækur munur á milli aldurshópanna 30-44
og 45-59. (»*« táknar marktækan mun (p<0,01) á
falltíðni miðað við næsta aldurshóp fyrir ofan).