Læknablaðið - 15.11.1992, Qupperneq 24
368
LÆKNABLAÐIÐ
létust sex. Ein kona gerði slíka tilraun og lifði
af. Sjö karlar og ein kona létust af öðrum
ástæðum en þegar eru taldar (tafla VI).
Þegar sjúklingum var skipt í tvo hópa, eftir
því hvort um höfuðáverka var að ræða eða
ekki, kom í ljós að dánartíðni þeirra sem voru
með einhver höfuðmeiðsli var 14,1% (44/312)
(tafla V) og var höfuðáverki aðaláverki
þeirra allra sem létust, en dánartíðni hinna
án höfuðáverka 7,5% (11/146). Samanber töflu
VII reyndist dánartíðnin hæst hjá sjúklingum
með hreina höfuðáverka 22,9% (32 af 140
sjúklingum) en lægst hjá sjúklingum slösuðum
á einu svæði (öðru en höfði) 5,6% (fjórir af
71 sjúklingi). Fjölsvæðaslasaðir voru alls 247
og voru 75 þeirra án höfuðáverka, dánartíðni
þeirra var 9,3% (sjö af 75). Fjölsvæðaslasaðir
einnig með höfuðáverka voru 172, dánartíðni
þeirra var 7% (12 af 172 ).
Hjá þeim sem létust var höfuðáverki eins
og áður segir aðal áverki hjá 44 sjúklingum,
brjóstholsáverki hjá fimm, kviðaráverki
hjá fjórum, andlitsáverki hjá einum og
einn sjúklingur var með útiimaáverka sem
aðaláverka (tafla VIII).
Til fylgikvilla mátti rekja dauða átta sjúklinga
(14,5%), þeir létust allir þegar meira en vika
var liðin frá komu (tafla VIII).
Aðeins þrír sjúklingar dóu með ISS lægra en
20 (mynd 10), allir eftir útskrift af gjörgæslu
og voru allir 76 ára eða eldri. Aðrir sem
létust, 52 alls, höfðu ISS >25. Með ISS >25
voru alls 145 sjúklingar og var dánartíðni
þeirra því 35,9%. Heildardánartíðni fyrir allan
hópinn var 12,0% (55 af 458) eða 10,5%
(48 af 458) ef rniðað var við dánartíðni
á gjörgæslu. Meðal-ISS þeirra sem létust
var 43,3. Meðal-ISS þeirra sjö sem létust á
legudeild eftir útskrift af gjörgæslu var 20.
Dánartíðni fór nokkuð jafnt hækkandi með
aldri. Reyndist dánartíðni sjúklinga <45 ára
vera 8%, en þeirra sem voru >45 ára 22,1%.
Mynd 11 sýnir vel þennan mun hjá þessum
tveimur aldurshópum eftir ISS hópum, en allir
dóu sem voru með ISS 75. Á myndinni sést
að áverkar sem höfðu 50% dánartíðni (LD
50) í för með sér hjá yngri hópnum mældust
meiri, eða um ISS=50, en hjá eldra fólkinu
um það bil ISS=30. Dánartíðni sjúklinga >65
ára var 26,8%, sjúklinga >70 ára 44,5% og
þeirra sem voru >75 ára 64,7%. Á mynd 12
Morlality %
E3 Unprotected
□ Protected
Fig. 9. Morlality in protected vs unprotected road users
according to age. ICU trauma patients 1975-1979.
Number
-t>- N of deaths in ISS groups
Fig. 10. Number of patients in different ISS groups and
number of deaths in ISS groups. ICU trauma patients
1975-1979.
Table VII. Showing type of trauma, number and percent
of patients in each group, number of deaths and %
mortality. ICU trauma patients 1975-1979.
Type of trauma Patients n Injured Died (%) n Mortality (%)
Isolated head/neck injury 140 (30.6) 32 (22.9)
Multiple trauma including head/neck injury.... 172 (37.5)12 (7.0)
Multiple trauma without head/neck injury.... 75 (16.4) 7 (9.3)
Trauma in one region excluding head/neck injury.... 71 (15.5) 4 (5.6)
Total material 458 (100.0)55 (12.0)
sést hve stórt hlutfall sjúklinga útskrifaðist af
spítalanum beint heim til sín, á aðra stofnun
eða dó, flokkað eftir því hve alvarlega þeir
voru slasaðir.