Læknablaðið - 15.03.1996, Blaðsíða 29

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
219
bólgu (19,20). Við teljum að kviðsjáraðgerð
gefi öruggari greiningu vegna betra útsýnis yfir
nánast öll innyflin sem ekki þarf að handleika.
Til dæmis greindust bæði ristilpokabólga og lítið
kviðslit við kviðsjárspeglun sem erfitt hefði verið
að greina í gegnum botnlangaskurð.
Hvað skal gera við óbólginn botnlanga? Við
opna aðgerð hefur verið regla að fjarlægja
alltaf botnlanga. Erfitt getur verið að dæma af
útliti botnlangans (makróskópískt) hvort hann
sé bólginn eður ei (21,22). Það réttlætir botn-
langatöku. Botnlangataka eykur hættu á sam-
vöxtum, sennilega vegna aukinnar hættu á sýk-
ingu og bólgu í kviðarholi (23). Þannig aukast
líkur á garnastíflu og jafnvel ófrjósemi síðar
(23,24). Við teljum skynsamlegt að láta „eðli-
legan“ botnlanga vera ef önnur skýring finnst á
einkennum sjúklings við speglunina. Að öðr-
um kosti er best að fjarlægja botnlangann. Við
opna aðgerð fjarlægjum við eftir sem áður
alltaf botnlanga.
Þessi rannsókn hefur ekki svarað því óyggj-
andi hvort opin aðgerð eða kviðsjáraðgerð sé
betri við bráða botnlangabólgu. Kviðsjárað-
gerð hefur ýmsa kosti. Þeir helstu eru að sjúk-
lingarnir eru frískari eftir aðgerð og fyrr vinnu-
færir. Ennfremur bætir kviðspeglun greiningu
og fækkar þannig óþarfa opnum könnunarað-
gerðum. A hinn bóginn tekur kviðsjáraðgerð
lengri tíma og er dýrari. Hefðbundinni botn-
langatöku verður ekki ýtt til hliðar en í flestum
tilvikum er kviðsjáraðgerð ntjög fýsilegur val-
kostur við bráða botnlangabólgu sérstaklega
hjá ungum konum.
Þakkir
Sérstakar þakkir fær Helgi Tómasson töl-
fræðingur fyrir aðstoð við tölfræðilega úr-
vinnslu. Starfsfólki á skurðstofu Landspítalans
er einnig þakkað framlag þeirra til rannsóknar-
innar. Vísindasjóður Landspítalans styrkti
rannsóknina.
HEIMILDIR
1. McBurney C. The incision made in the abdominal wall
in cases of appendicitis with a description of the method
of operation. Ann Surg 1894; 20: 38-46.
2. Bauer T, Vennits B, Holm B, Hahn-Pedersen J, Lysen
D. Galatius H, et al. Antibiotic prophylaxis in acute
nonperforated appendicitis. Ann Surg 1989; 209: 307-11.
3. Pieper R, Kager L, Nasman P. Acute appendicitis: A
clinical study of 1018 cases of emergency appendectomy.
Acta Chir Scand 1982; 148: 51-62.
4. Cuschieri A, Dubois F, Mouiel J, Mouret P, Becker H,
Buess G, et al. The European experience with laparo-
scopic cholecystectomy. Am J Surg 1991; 161: 385-7.
5. Semm K. Endoscopic appendectomy. Endoscopy 1983;
15: 59-64.
6. McAnena OJ, Austin O, O’Connell PR, et al. Laparo-
scopic versus open appendicectomy: a prospective eval-
uation. Br J Surg 1992; 79: 818-20.
7. Attwood SE, Hill AD, Murphy PG, Thornton J, Ste-
phens RB. A prospective randomized trial of laparo-
scopic versus open appendectomy. Surgery 1992; 112:
497-501.
8. Fritts L, Orlando R. Laparoscopic appendectomy. A
safety and cost analysis. Arch Surg 1993; 128: 521-5.
9. Charoonratana V, Chansawang S, Maipang T, Totem-
chokchyakarn P. Laparoscopic appendicectomy. Eur J
Surg 1993; 159: 235-7.
10. Pier A, Götz F, Bacher C, Ibald R. Laparoscopic appen-
dectomy. World J Surg 1993; 17: 29-33.
11. Hill ADK, Attwood SEA, Stephens RB. Laparoscopic
appendicectomy is feasible and safe in acute appendici-
tis. Ir J Med Sci 1991; 160: 260-70.
12. Tate JJ, Chung SC, Dawson J, Leong HT, Chan A, Lau
WY. Conventional versus laparoscopic surgery for acute
appendicitis. Br J Surg 1993; 80: 761^4.
13. Tate JJ, Dawson JW, Chung SC, Lau WY, Li AK.
Laparoscopic versus open appendicectomy: prospective
randomised trial. Lancet 1993; 342: 633-7.
14. Scott-Conner CE, Hall TJ, Anglin BL, Muakkassa FF.
Laparoscopic appendectomy. Initial experience in a
teaching program. Ann Surg 1992; 215 : 660-8.
15. Upplýsingar frá Kjararannsóknarnefnd Þjóðhagsstofn-
unar (sept.), 1993.
16. Chang FC, Hogle HH, Welling DR. The fate of the
negative appendix. Am J Surg 1973; 126: 752-75.
17. Hoffman J, Rasmussen O. Aids in the diagnosis of acute
appendicitis. Br J Surg 1989; 76: 774-9.
18. Anderson RE, Hugander A, Thulin AJG. Diagnostic
accuracy and perforation rate in appendicitis: associ-
ation with age and sex of the patient and with appendec-
tomy rate. Eur J Surg 1992; 158: 37-41.
19. Custa MA, Borgstein PJ, Meijer S. Laparoscopy in the
diagnosis and treatment of acute abdominal conditions.
Eur J Surg 1993; 159: 455-6.
20. Olsen JB, Myrén CJ, Haahr PE. Randomized study of
the value of laparoscopy before appendicectomy. Br J
Surg 1993; 80: 922-3.
21. Jones MW. Paterson AG. The correlation between
gross appearance of the appendix at appendicectomy
and histological examination. Ann R Coll Surg Engl
1988; 70: 93-4.
22. Lau WY, Fan ST, Yiu TF, Chu KW, Suen HC, Wong
KK. The clinical significance of routine histopathologic
study of the resected appendix and safety of appendiceal
inversion. Surg Gynecol Obstet 1986; 162: 256-8.
23. Lehmann-Willenbrock E, Mecke H, Riedel HH. Seque-
lae of appendectomy, with special reference to intra-
abdominal adhesions, chronic abdominal pain, and in-
fertility. Gynecol Obstet Invest 1990; 29; 241-5.
24. Birkenfeld AS, Brzezinski A, Schenker JG. Postappen-
dectomy mechanical sterility. Acta Eur Fertil 1982; 13:
173-6.
25. Ortega AE, Hunter JG, Peters JH, Swanstrom LL,
Schirmr B. A prospective randomized comparison of
laparoscopic appendectomy with open appendectomy.
Am J Surg 1995; 169: 208-13.
26. Frazee RC, Roberts JW, Symmonds RE, Snyder SK,
Hendricks JC, Smith RW, et al. A prospective rando-
mized trial comparing open versus laparoscopic appen-
dectomy. Ann Surg 1994; 219: 725-31.
27. Mompean JAL, Campos RR, Paricio PP, Aledo VS,
Ayllon JG. Laparoscopic versus open appendectomy: a
prospective assessment. Br J Surg 1994; 81: 133-5.