Læknablaðið - 15.07.1999, Blaðsíða 69

LÆKNABLAÐIÐ 1999; 85
653
meðferð opinberra mála um
verjendur og skal gefa honum
kost á að bera fram ósk um
hver verði skipaður. Máls-
meðferð fyrir dómi frestar
hins vegar ekki framkvæmd
einangrunar.
Skráning farsótta
í lögunum er gert ráð fyrir
að öflun upplýsinga um út-
breiðslu smitsjúkdóma fari
fram með tvennum hætti:
Annars vegar með skráningu,
það er talningu á fjölda srnit-
aðra án persónuauðkenna og
hins vegar með tilkynningu
nteð persónuauðkennunt hins
smitaða með upplýsingum um
smitleiðir.
Skráning og tilkynning
smitsjúkdóma með reglu-
bundnum og kerfisbundnum
hætti þjónar þeim tilgangi að
afla upplýsinga um feril þeirra
á hverjum tíma þannig að unnt
sé að skipuleggja og grípa til
vamaraðgerða gegn þeim og
til þess að hægt sé að fylgjast
með árangri ónæmisaðgerða
og annarra forvama gegn smit-
sjúkdómum. Upplýsingaöfl-
unin hefur einnig þýðingu við
faraldsfræðirannsónir svo sem
að fylgjast með langtíma-
breytingu, nýgengi og algengi
smitsjúkdóma.
Sóttvarnalæknir er ábyrgur
fyrir því að haldin sé smit-
sjúkdómaskrá sem einnig tek-
ur til ónæmisaðgerða. Gæta
skal fyllsta trúnaðar um allar
einkaupplýsingar sem fram
koma í smitsjúkdómaskrá og
gilda um skrána sömu reglur
og uin aðrar sjúkraskrár.
I samræmi við sóttvarna-
lögin hefur ráðherra sett
reglugerð samkvæmt tillögum
sóttvarnaráðs um skýrslugerð
vegna smitsjúkdóma þar sem
skráningar- og tilkynninga-
skyldir sjúkdómar eru tilgreind-
ir (reglugerð nr. 129/1999, sjá
Viðauka 1 og II).
Um skráningarskylda
sjúkdóma
Tilgangur skráningar á
heildarfjölda smitaðra ein-
staklinga án persónuupplýs-
inga er sá að fá faraldsfræði-
lega yfirsýn yfir þýðingar-
mikla smitsjúkdóma þar sem
það hefur ekki hagnýta þýð-
ingu að þekkja til einstakling-
anna við sóttvarnir. Þar er
meðal annars að finna smit-
sjúkdóma sem ástæða er til að
fylgjast með til þess að meta
árangur ónæmisaðgerða. Þar
er einnig að finna ýmsa sjúk-
dóma sem ekki eru landlægir á
Islandi en gætu borist til
landsins og náð útbreiðslu hér.
Sumir sjúkdómar geta augljós-
lega ekki náð að breiðast út
hér á landi, til dæmis malaría,
en mikilsvert er að fá upplýs-
ingar um gagnsemi forvarnar-
aðgerða gegn slíkum sjúk-
dómum á meðal ferðalanga.
Um tilkvnningaskylda
sjúkdóma
Tilgangur tilkynningar um
smitsjúkdóm með persónu-
auðkennum hins smitaða er sá
að hindra útbreiðslu smits
með aðgerðum sem beinast að
honum, til dæmis með ein-
angrun, meðferð og rakningu
smits á milli einstaklinga eða
frá menguðum matvælum,
vatni eða öðrum efnum. Til
þess að fullnægja þessum skil-
yrðum verða að fylgja til-
kynningum upplýsingar um
líklegan smitunarstað, smitun-
artíma og einkenni til að
tengja smitaða einstaklinga
með faraldsfræðilegum hætti
og meta áhrif smitsins.
Tilkynningaskyldir sjúk-
dómar eru þeir sem náð geta
mikilli útbreiðslu í samfélag-
inu og jafnframt ógnað al-
mannaheill og þar sem vitn-
eskjan um smitaðan einstak-
ling hefur þýðingu fyrir upp-
rætingu smits. I þessum flokki
er einnig gert ráð fyrir að
alvarlegir smitsjúkdómar sem
ekki munu ná mikilli útbreiðslu
verði tilkynntir þegar ekki er
hægt að hindra útbreiðslu
þeirra með öðrum hætti en að
þekkja til smitaðra einstak-
linga. Þá skal vakin athygli á
því að príón sjúkdómarnir
Creutzfeldt Jakob (CJD) og
afbrigði hans (nvCJD) eru til-
kynningaskyldir enda þótt
gera megi ráð fyrir að þeir séu
afar fátíðir. Þetta er gert til að
tryggja skráningu þeirra og
finna megi breytingar á ný-
gengi.
Yfirstjórn sóttvarna
Embætti landlæknis ber
samkvæmt lögunum ábyrgð á
framkvæmd sóttvarna undir
yfirstjórn heilbrigðisráðherra.
Við embættið ber sóttvarna-
læknir ábyrgð sóttvörnunum
og er verksvið hans skilgreint
í lögunum. Héraðslæknar eru
ábyrgir fyrir sóttvörnum, hver
í sínu héraði, undir stjórn sótt-
varnalæknis.
Þá er kveðið á um að ráð-
herra skuli skipa sjö manna
sóttvarnaráð sem mótar stefnu
í sóttvömum og skal vera ráð-
herra til ráðgjafar um aðgerðir
til varnar útbreiðslu smitsjúk-
dórna. Skal ráðið hafa aðsetur
hjá embætti landlæknis og
skal sóttvarnalæknir vera rit-
ari þess.
Haraldur Briem
sóttvarnalæknir