Búskapur hins opinbera 1994-1995 - 01.04.1996, Side 33

Mynd 8.3 Frjálst endurgreiðslukerfi.
8.2.1.3 Endurgreidslukerfi með þvineadri jfiármögnun
Með því að koma á opinberum skyldutryggingum tengdum tekjum (skattlagningu)
er hægt að draga verulega úr ójöfnuði sem fylgir frjáisum tryggingum varðandi
aðgang, getu til greiðslu og áhættuvals. Að öðru leyti hefur kerfið aðra ókosti frjáls
endurgreiðslukerfis, þ.e. freistniáhrif neytenda og framleiðenda (ofneyslu á heilbrigð-
isþjónustu) og mikinn stjórnunarkostnað.
Mynd 8.4 Þvingað endurgreiðslukerfi.
Að auki fellur samkeppni milli opinberra sjúkratrygginga niður við þessar aðstæður
eins og sést á mynd 8.4. Samskipti milli tryggingaraðila og framleiðenda eru engin í
þessu kerfi eins og áður segir. Kostnaðaraðhald tryggingaraðila er því erfitt.
8.2.1.4 Friálst samningskerfi
I þessu kerfi gera frjálsir tryggingaraðilar og framleiðendur með sér samninga.
Tvennt einkennir þetta kerfi: í fyrsta lagi takmarkast valfrelsi neytandans við samn-
ingsbundna framleiðendur og í öðru lagi hefur tryggingaraðilinn bæði getu og hvatn-
ingu til að semja hagkvæmt og um gæði fyrir skjólstæðinga sína. Þetta kerfi kallar
fram meiri hagkvæmni en venjulegt frjálst endurgreiðslukerfí. Meginókostur þessa er
hins vegar sá ójöfnuður sem fylgir frjálsum tryggingum. í þessu kerfi ríkir samkeppni
31