Búskapur hins opinbera 1994-1995 - 01.04.1996, Síða 35

á sínum snærum sjúkrastofnanir sem hann býður upp á sem aftur takmarkar val sjúkl-
inga. Samskipti tryggingaraðila og sjúkrastofnana (lækna) geta verið með margvísleg-
um hætti20. Frjálst samþætt kerfi ýtir undir hagkvæman rekstur sé samkeppni til
staðar milli tryggingaraðila. Einnig sparast stjórnunarkostnaður í slíku kerfi. Hins
vegar eru líkur á að þjónustan verði ónóg, en gegn því vinnur þó samkeppnin. Líkt og
í frjálsu endurgreiðslukerfi og frjálsu samningskerfi er ekki um jöfnuð að ræða né
vöm gegn efnahagslegum skakkaföllum þar sem um frjálsar tryggingar er að ræða.
Mynd 8.7. Frjálst samþœtt kerfi.
1.2.1.7 Þvingad samþœtt kerft
í þvinguðu samþættu kerfi sér opinber aðili um bæði fjármögnun og rekstur sjúkra-
stofnana. Kerfið er fjármagnað með skattlagningu eða skyldutryggingu tengda
tekjum. Neytandinn hefur ekki val á milli tryggingaraðila og viss takmörkun er á vali
Mynd 8.8 Þvingað samþœtt kerfi.
milli framleiðenda. Gagnstætt því sem á sér stað í samningskerfum fylgja greiðslur
ekki sjúklingum þegar framleiðendum eru greidd laun af föstum fjárlögum. Hætt er
því við að framleiðandi fái ranga hvatningu þannig að framleiðniaukning verði
20 Greiðslur til lækna í samþættu kerfi geta verið m.a. í formi fastra laungreiðslna, fyrir skráðan
viðskiptavin eða fyrir unnið læknisverk. Til sjúkrastofnana geta verið um beinar fjárlagagreiðslur
(launagreiðslur) að ræða, greiðslur fyrir fjölda legudaga, fyrir unnin læknisverk eða fyrir meðferð
sérhvers sjúkdóms (DRG). Þá koma til fleiri greiðsluform og einnig sambland af ofangreindum
formum.
33