Nýtt S.O.S. - 01.08.1959, Síða 25

Nýtt S O S 25
um að ræða, að skipið gæti ekki afborið
slíkt veður, ef allt hefur verið með feldu.
Sjórétturinn hefur því talið að þá er
Pamir fékk hinn örlagaríka hliðarhalla
hafi hann sennilega ekki verið í storm-
hvelsmiðjunni.
Pamir iiefur því ekki farizt vegna þess,
að hann hafi lent í hitabeltisstormsveip,
eins og þeir geta orðið hættulegastir —
með áköfum og síbreitilegum ofsastormi
eða fellibyl —. Hámarksveðurhæðin var
ekki meir en oft er á Atlantshafinu og
Pamir hefur sennilega, á fimmtíu ára
ferli sínum oft staðið af sér slíkt veður.
Það, sem gerst hefur er í stuttu máli
þetta: Slysið liefur orsakazt af því, að skip-
ið skorti jafnvægi. Það er að segja: Pamir
hefur farist í ofviðri, sem hann hefði
vissulega getað staðist, ef farmurinn hefði
ekki haggazt og kjölfesturými verið full
af sjó. Þá liefði skipið þurft að hafa uppi
aðeins nauðsynleg stormsegl og þess gætt,
að sjórinn flæddi ekki inn um dyr og
ganga. Það voru einnig miklu meiri líkur
fyrir, að skipið hefði komist heilu og
höldnu úr stormsveipnum ef einhverjum
þessara skilyrða hefði verið fullnægt.
Sjórétturinn kunngerir eftirfarandi nið-
urstöður:
Seglskipinu Pamir, sem var kaupskip
og skólaskip, hefur hvolft og síðan sokkið
á Atlantshafi 35,5 gráður norður, 40,20
gráður vestur, þann 21. sept. 1957, um
klukkan 16. Skipið var þá statt hérumbil
600 sjómílur vest-suðvestur af .Azoreyjum
í miklum stormi. Af 86 manna áhöfn
björguðust aðeins 6 manns. Þeim var
bjargað næstu daga eftir slysið, af björg-
unarbátum, er höfðu orðið fyrir miklum
skemmdum. Allir aðrir hafa farist.
Pamir hafði öll rásegl uppi, fokku og
stagsegl. Skipið sigldi með vindi á stjórn-
borðhálsi. Hafði vindur verið 9 stig, en
jókst á mjög stuttum tíma, svo brátt var
brostið á ofsaveður. Þar, sem skipið hafði
svo mikil segl uppi í slíku veðri, með
farm, sem gat runnið til, og kjölfesturými
ekki fyllt af sjó, skorti það æskilegt jafn-
vægi til þess að standast slíkt veður og
fékk því mikinn bakborðshalla. Er skipið
tók að hallast verulega rann byggið út í
bakborðssíðu, þrátt fyrir skilrúm, enda
var það laust í lestunum. Auk þess
streyindi sjór niður í skipið bakborðs-
meginn, þar sem þess hafði ekki verið
gætt að loka dyrum og göngum, er varð
til þess, að flotmagn þess minnkaði mjög.
Af þessum orsökum hefur skipinu hvolft.
Ekkert hefur komið fram í réttinum,
er bendi til þess, að viðhald skipsins hafi
verið vanrækt. Siglutré og rár voru í full-
komnu lagi. Loftskeytabúnaður þess stóðst
fyllstu kröfur. Búnaður skipsins að því
er snerti björgunarbáta og öryggistæki,
var að öllu samkvæmt settum reglum.
þar að auki voru Þrír björgunarbátar á
skipinu.
í sambandi við ráðningu skipstjóra,
annara yfirmanna svo og fastrar áhafnar
höfðu komið í Ijós nokkur vandkvæði,
svo sem ekki var óalgangt á þessum árum.
Gera má ráð fyrir, að það hafi haft ó-
heppilegar afleiðingar, að skipstjórann
skorti þekkingu á eiginleikum Pamirs
undir seglum og farmi. Þar við má bæta,
að fyrsti stýrimaður hafði einnig takmark-
aða reynslu, sem yfirmaður á seglskipi.
Hætta sú, er stafaði af stefnu og hraða
stormsveipsins, hafði verið kunngerð
skipum á þessu svæði frá veðurstofunni í
Washington með endurteknum aðvörun-
artilkynningum, Þó þær fregnir reyndust
að vísu ekki allar réttar að því er snerti
stefnu stormsveipsins. Hvort skipstjórinn