Dagskrá: tímarit um menningarmál - 01.01.1958, Page 43

Gunnar Hermannsson:
Alþjóðleg kirkjubyggingarlist
Á síðari árum liafa kirkjubygging-
ar verið mjög ofarlega á baugi hér á
landi. Hvort það er af einlægri guð-
rækni sprottið eða aðeins þáttur í
þeim almenna byggingaráhuga, sem
gripið hefur þjóðina, skal ekki full-
yrt hér, en margir hallast að þeirri
skoðun, að einkum sé um hið síðar-
nefnda að ræða. Vissulega er margt
gott um það að segja, en allir vita,
að ekki nægir áhuginn einn saman.
í’að þarf framkvæmdahug og fjár-
hagslegt bolmagn til þeirra hluta, er
gera skal. Fyrir utan hina andlegu
hlið málsins verður að líta á þessa
hluti frá veraldlegu og hagnýtu sjón-
armiði.
Gömlu timburkirkjurnar frá síðustu
öld og byrjun þessarar aldar eru nú
víða af sér gengnar, litlar og óhent-
ugar.
Mikil fólksfjölgun og flutningar
hafa átt sér stað, og er því stundum
brýn nauðsyn úrbóta í þeim bæjum,
sem örast hafa vaxið.
Almennur áhugi á þessum málum
er oftast mjög uppörvandi og jafnvel
dagskrá
nauðsynlegur fyrir þá, scm við húsa-
gerðarlist fást.
Að vísu verður að játa, að þessi
áhugi manna á kirkjuarkitektúr kem-
ur einkum fram í gagnrýni og hörðum
dómum, oft sleggjudómum, á flestu
því, sem byggt er, og á þetta ekki
hvað sízt við um þær kirkjur, sem nú
er verið að reisa eða eru í undirbún-
ingi.
Það var ekki ætlun mín hér að svara
þessari gagnrýni beinlínis, né heldur
ræða um íslenzka húsagerðarlist í ein-
stökum atriðum.
Hins vegar vildi ég gera tilraun til
að benda á nokkur atriði, sem vert
væri að gefa gaum, þcgar rætt er um
þessi mál, og þá einkum með hliðsjón
af því, hvað gert er mcð öðrum þjóð-
um.
Víst er sagt, að gagnrýni sé æski-
leg, en samt má ekki gleyma, því, að
hún er það aðeins með því skilyrði,
að hún sé á rökum reist.
Hér kemur einkum til greina gagn-
ger þekking á listgreininni að fornu
og nýju, þekking á helgisiðum, og síð-
41