Fréttatíminn - 02.05.2014, Qupperneq 36
Með körfu á stýrinu
B
ílskúrinn minn er fullur af reiðhjólum samt
hjóla ég eiginlega ekki neitt, hvað sem líð-
ur blíðviðri og hvatningum um að draga
fákinn fram nú á vordögum. Það er kannski
ofmælt að skúrinn sé fullur af hjólum, en
það fer mikið fyrir þeim. Ég á eitt, konan
tvö og yngri dóttir okkar geymir stundum
hjá okkur hjól. Það er að vísu komið í brúk
núna – enda nýlegt og fullkomið hjól með
dempurum og alls konar fíniríi sem milda
högg upp undir botninn.
Hjólið mitt er ekki eins flott, fjarri því.
Við keyptum okkur eitt sinn sitt hvort hjól-
ið í stórmarkaði, sjálfsagt á tilboði. Líklega
hefur farið um okkur einhver vorfiðringur.
Hjólin fengu varla tilkeyrslu, stóðu aðal-
lega í bílskúrnum og rykféllu – með golf-
settunum sem við eigum þar líka. Eitt árið
vantaði afkomanda okkar pedala á sitt hjól.
Þeir voru skrúfaðir af hjóli frúarinnar og
þar með var ævidögum þess hjóls í raun
lokið. Það stóð úti um hríð, eftir limlest-
inguna, náði aldrei fullri heilsu og endaði
á haugunum.
Hjólið mitt hélt pedulunum en það breytti
svo sem ekki öllu. Í einhverju tiltektaræði
fyrir ein jólin fannst mér reiðhjólin vera
fyrir mér. Mitt hjól var því sett út í snjóinn
þá köldu desemberdaga. Til stóð að kippa
því inn í hlýjuna alveg á næstunni – en það
fórst fyrir. Það var ekki fyrr en voraði að ég
mundi eftir hjólinu. Þá mátti það muna fífil
sinn fegurri – og skipti engu þótt það væri
lítið notað. Ryðblettir voru komnir á stýrið
og stellið – og keðjan kolryðguð og föst.
Hið sama átti við um bremsurnar. Það var
að vísu hægt að bremsa á framhjólinu en
afturbremsan virkaði ekki. Það þekki ég af
biturri reynslu að vont er að bremsa aðeins
á framhjólinu. Þannig fór ég í óumbeðið
heljarstökk sem ungur drengur, slapp að
vísu óbrotinn en óþægilegt var það.
Hjólið hefur því staðið óhreyft í bílskúrn-
um síðan. Það hætti að mestu að ryðga eftir
að það komst í húsaskjól að nýju en hefur
eingöngu þvælst fyrir mér síðan. Ég færi
það stundum milli veggja, eða set það út
fyrir um stundarsakir þegar ég þarf að
grafa eftir einhverju dóti í skúrnum – en
að öðru leyti er það gagnslaust.
Þegar ég færði það enn einn ganginn í
vortiltekt í veðurblíðunni um síðustu helgi
ákvað ég að nóg væri komið. Betra væri að
koma því í nytjagám hjá Sorpu en geyma
það áfram. Þá gæti einhver handlaginn
komið hjólinu í viðunandi horf, hreinsað
ryðblettina af stellinu, losað um fasta keðj-
una og afturbremsuna og tékkað á gírun-
um. Það má vera að þeir séu fastir líka. Það
fer því í gáminn núna í maí – og gleður þar
með einhvern sam kann að kippa hlutum í
liðinn – hjólið var nánast ónotað og dekkin
óslitin þegar það fékk óverðskuldaða vetr-
armeðferina um árið.
Þótt þetta hjól fari úr skúrnum eigum
við samt fararskjóta undir rassinn á okk-
ur – sæki hjólanáttúran stíft á – sem sagt
tvö hjól konunnar. Þegar synir okkar og
fjölskyldur þeirra bjuggu í Kaupmanna-
öfn voru hjól brúkuð sem samgöngutæki,
eins og alsiða er þar í landi. Báðar tengda-
dætur okkar áttu „konuhjól“ á danskan
máta, þriggja gíra hjól, afar þægileg og í
laginu eins og hjól voru í okkar ungdæmi.
Á hjólum sem þessum situr maður upprétt-
ur, í stað þess að liggja fram á við eins og
tíðkast á hraðaksturshjólum samtímans.
Þá eru á þeim þægilegir, breiðir og mjúkir
hnakkar í stað þvengmjórra harðbaka sem
fara illa með viðkvæm líffæri. Eins og þeir
sem heimsótt hafa frændur okkar í Kaup-
mannahöfn þekkja, hjóla konur á þessum
fínu hjólum í pilsum og kjólum, ekkert síð-
ur en buxum – og stundum háhæluðum
skóm líka. Hjól þessar hefðbundnu gerðar
eru að sjálfsögðu líka til fyrir karla, sem
sitja þá jafn teinréttir í hnakknum og kon-
urnar. Eini munurinn er stöngin.
Þótt það komi þessu máli ekki beinlínis
við, hef ég aldrei skilið það almennilega af
hverju stöng er á drengja- og karlahjólum
í stað þess að smíða þau eins og stúlkna-
og kvenreiðhjól, stangarlaus. Það man ég
úr ungdæminu, að óþægilegt gat verið að
detta á stöngina.
Við fengum að nota þessi „konuhjól“ í
heimsóknum til okkar fólks í Danaveldi
á sínum tíma og kona mín hreifst mjög af
þeim, svo mjög raunar að báðar tengdadæt-
ur okkar gáfu tengdamóður sinni dönsku
„konuhjólin“ þegar þær endurnýjuðu sín
eftir heimkomu hingað til lands. Hún sendi
bæði hjólin á reiðhjólaverkstæði þar sem
þau voru gerð klár til brúks – en það fór
eins og áður í okkar reiðhjólamennsku.
Andinn var að sönnu reiðubúinn en holdið
veikt. Uppgerðu „konuhjólin“ fóru inn í bíl-
skúr og þar hafa þau verið árum saman
– og rykfallið. Þegar ég færði þau til um
síðustu helgi sá ég að dekkin voru vindlaus
að auki.
Við svo búið má ekki standa. Ef ég
manna mig upp í það að koma ryðgaða
hjólinu mínu í nytjagám standa þessi tvö
„konuhjól“ eftir í bílskúrnum, bæði stang-
arlaus og annað raunar með körfu á stýrinu
fyrir léttan farangur. Einu sinni las ég um
það að hjón sem hefðu eytt mest allri ævi
sinni saman yrðu að lokum nánast eins,
vöguðu saman inn í sólarlagið. Við erum
að vísu ekki orðin svo gömul, fólk á besta
aldri, en höfum engu að síður eytt saman
yfir fjörutíu árum.
Ætli það sé því ekki tilhlýðilegt að við
hjólum saman inn í sólarlagið – sitjandi
teinrétt á sitt hvoru „konuhjólinu“ – en frú-
in fái þó það sem er með körfuna á stýrinu.
Jónas
Haraldsson
jonas@
frettatiminn.is
HELGARPISTILL
Te
ik
ni
ng
/H
ar
i
SAMKVÆMT BÓKSÖLU Í PENNANUM EYMUNDSSON UM LAND ALLT
METSÖLULISTI EYMUNDSSON
VIKAN 23.04.14 - 29.04.14
1 2
5 6
7 8
109
43
Iceland Small World - lítil
Sigurgeir Sigurjónsson
Maxímús Músíkús kætist í kór
Hallfríður Ólafsdóttir
Þórarinn Már Baldursson
Andóf
Veronica Roth
Martröð Skúla skelfis
Francesca Simon
Skúli Skelfir - Risaeðlur
Francesca Simon
Eða deyja ella
Lee Child
Nanna Pínulitla
Laura Owen/Korky Paul
Nanna á fleygiferð
Laura Owen/Korky Paul
Hamskiptin
Ingi Freyr Vilhjálmsson
Íslenskar þjóðsögur
36 viðhorf Helgin 2.-4. maí 2014