Sveitarstjórnarmál - 01.02.1975, Qupperneq 18

ENGILBERT INGVARSSON, Snæfjallahreppi:
EFLING
STRJÁLBÝLIS-
HREPPA
Árið 1966 skipaði íélagsniálaráðherra nefnd
til þess að endurskoða skiptingu landsins í
sveitarfélög með það fyrir augum að sameina
þau, einkum hin smærri. Nefndin skilaði skýrslu,
sem síðan var birt sem fylgirit með Sveitarstjórn-
armálum 1967. Þar eru birt álit sýslumanna o.
fl. um málið.
Allróttækar tillögur komu fram um samein-
ingu og fækkun sveitarfélaganna. I seinni skýrslu
nefndarinnar árið 1969 er landinu skipt í 66
athugunarsvæði, þ. e. hugsanleg sveitarfélög, í
staðinn fyrir 227. Sums staðar var heilum sýslu-
félögum ætlað að breytast í sveitarfélög með
þorp eða kaupstaði sem kjarna byggðarinnar.
Þessar tillögur fengu slæmar undirtektir og and-
stöðu hjá flestum sveitarstjórnarmönnum. Sér-
staka tortryggni vakti það í dreifbýlinu að
sameina sveitahreppa þéttbýlisstöðum. Sveita-
fólk óttaðist, að miðstjórnarvald kaupstaðanna
yrði allsráðandi og sveitirnar yrðu afskiptar í
sérmálum sínum og sveitarstjórnarmálum al-
mennt.
Eftir þær móttökur, sem sendimenn samein-
ingarnefndarinnar fengu úti á landsbyggðinni,
nrunu störf hennar hafa lognazt út al’.
Lög um sameiningu sveitarfélaga voru sam-
þykkt á Alþingi 30. apríl 1970. Með þeim er
félagsmálaráðuneytinu ætlað að stuðla að efl-
ingu sveitarfélaganna með sameiningu í sam-
ráði við Samband íslenzkra sveitarfélaga. Fé-
lagsmálaráðuneytinu ber samkvæmt lögunum
að vera til aðstoðar og fyrirgreiðslu og eiga
frumkvæði um athugun á sameiningu. Ráðu-
neytið getur ákveðið, að Jöfnunarsjóður sveitar-
félaga veiti fjárhagslega aðstoð í vissum til-
vikum.
Starfhæfari
hagsmunaheildir
Víða á landinu em hreppar nægjanlega fjöl-
mennir til að standa undir sveitarstjórnarkostn-
aði og þörfum íbúanna. Lágmark er þó, að
sveitarfélag liafi um 300 íbúa, ef samgöngur og
landfræðileg aðstaða leyfir. Það er augljóst mál,
að engin ástæða er til að sameina sveitarfélög
aðeins til þess að stækka þau sem rnest og fjölga
íbúum. Það kemur aðeins til greina, verði hið
nýja sveitarfélag starfhæfari hagsmunaheild en
sú eldri og veiti íbúunum betri þjónustu og lífs-
skilyrði.
Nú er því slegið föstu, að almenningur vilji
sem bezta þjónustu frá hendi sveitarstjórnar og
ætlist til þess, að tekjustofnar séu nýttir í því
skyni. Hreppsnefnd liafi fjárhagslega getu til
sameiginlegra verkefna í þjónustugreinum og
nýti ýmsa möguleika, sem jafnan bjóðast, með
SVEITARSTJÓRNAUMÁL