Morgunblaðið - 22.02.2012, Blaðsíða 16

16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 22. FEBRÚAR 2012
Iceland Walker og félagar hafa fimm vik-
ur til að ljúka fjármögnun á kaupunum.
● Malcolm Walker á nú í samninga-
viðræðum við fimm banka, til þess að
fjármagna tilboð í Iceland Foods sem
hann og lykilstjórnendur fyrirtækisins
gerðu slitastjórnum Landsbankans og
Glitnis og samþykkt var í síðustu viku,
með fyrirvara um að fjármögnun á til-
boðinu tækist. Reuters-fréttaveitan
greindi frá þessu í gær.
Samkvæmt heimildum Reuters eru
bankarnir sem um ræðir Credit Suisse,
Deutsche Bank, HSBC, Nomura og Ro-
yal Bank of Scotland. Upphæðin sem
Reuters segir að Walker og félagar
reyni að semja um lán á nemur 885
milljónum punda, eða um 174 millj-
örðum króna. Tilboðið í 77% hlut í Ice-
land hljóðaði hins vegar upp á 1,55
milljarða punda, eða liðlega 300 millj-
arða króna.
Walker stofnaði Iceland árið 1970.
Hann á, ásamt lykilstjórnendum Iceland
23% í félaginu, en slitastjórnir Lands-
bankans (67%) og Glitnis (10%) sam-
þykktu í liðinni viku að semja við Walker
um söluna á 77% hlut þeirra í félaginu.
Semur við fimm banka
um fjármögnun lána
BAKSVIÐ
Börkur Gunnarsson
borkur@mbl.is
Eftir miklar hækkanir á gulli á síð-
asta ári áttu kannski ekki allir von á
því að það myndi hækka enn meira
en raunin er sú að frá áramótum hef-
ur verð á gulli farið upp um heil 11%.
Það hækkaði um 0,6% í gær og er nú í
1.740,3 Bandaríkjadollurum únsan.
Þessi hækkun í gær er rakin til þess
að fréttir bárust af því að fjármála-
ráðherrar evruríkja færðust nær
lausn á skuldavanda Grikklands og
50 punkta lækkun vaxta hjá Seðla-
banka Kína. En ástæður þessarar
stöðugu hækkunar gulls eru flóknari.
Gull sem gjaldmiðill
Gull var notað sem gjaldmiðill
fram á 19. öldina og voru helstu
gjaldmiðlar heimsins tengdir gulli
allt fram að lokum síðustu aldar. En
Richard Nixon afnam tengingu
Bandaríkjadollara við gullið til að
geta borgað betur skuldir vegna Ví-
etnam stríðsins. Eftir það hafa flestir
gjaldmiðlarnir aðeins byggst á tiltrú
fólks á þeim og ríkjunum sem prenta
seðlana (e.fiat money). Þannig hafa
stjórnmálamenn getað prentað út
mikið af peningum til að fjármagna
ýmis verkefni en almenningur þarf
síðan að gjalda fyrir það vegna auk-
innar verðbólgu og minnkandi kaup-
máttar. Það er það sem hefur verið
að gerast á Vesturlöndum á undan-
förnum árum að í raun hefur gull
ekki verið að hækka heldur hefur
virði gjaldmiðla á Vesturlöndum ver-
ið að minnka. Í ágætri úttekt Ásgeirs
Ingvarssonar í Morgunblaðinu á gull-
æðinu um áramótin benti hann á að
ofan á vantraust markaða á ríkis-
stjórnir Vesturlanda og peninga-
prentun þeirra hefur eftirspurn eftir
gulli í framleiðslu tölvubúnaðar og
aukin eftirspurn eftir gulli sem skarti
og fjárfestingar hjá nýríku fólki í As-
íu valdið verðhækkunum.
Prenta meiri pening
Þegar rætt er við Ívar Pál Jónsson,
efnahagsráðgjafa hjá Lemberg, segir
hann að peningaprentun hjá ríkjum
Vesturlanda sé aðalástæða þess að
fólk sæki í gull um þessar mundir.
„Ef við horfum til bandaríska rík-
isins sjáum við að það safnar skuldum
sem eru líklega ósjálfbærar. Þar er
ekki skorið niður í ríkisrekstri svo
neinu nemi. Ríkissjóður Bandaríkj-
anna skuldar það miklar upphæðir að
eina lausnin sem hann virðist hafa er
að prenta peninga og gjaldfella eigin
gjaldmiðil. Þetta hafa bandarísk
stjórnvöld verið að gera með marg-
víslegum hætti. Til dæmis með kaup-
um Seðlabanka Bandaríkjanna á
ríkisskuldabréfum (quantitative eas-
ing). Það sama er að gerast í Evrópu.
Evrópski Seðlabankinn hefur verið
að kaupa ríkisskuldabréf. En til þess
að það beri alvöru árangur þarf stór-
tækari peningaprentun, og þar hafa
Þjóðverjar spyrnt við fótum - eðlilega
þar sem þeir minnast óðaverðbólg-
unnar á Weimar-tímabilinu. En Þjóð-
verjar munu líklegast þurfa að sætta
sig við enn meiri peningaprentun og
þar með verðminni evru, og þá dul-
búnu skattahækkun sem í því felst.
Örlög þýskra banka eru að miklu
leyti samofin örlögum annarra banka
í álfunni og ríkissjóða. Þýskir bankar
eiga bæði skuldabréf beint á hinar
svokölluðu jaðarþjóðir, sem eiga á
hættu að lenda í greiðsluþroti, og svo
óbeint með því að eiga kröfur á aðra
banka í álfunni, sem eiga svo mikið af
kröfum á fyrrnefndar þjóðir. Þar á ég
við Grikkland, Portúgal, Spán og
Ítalíu. Þess vegna eru líkur á því að
Þjóðverjar sætti sig við umfangs-
mikla peningaprentun, til að bjarga
eigin bankakerfi. Staðan í alþjóða-
hagkerfinu um þessar mundir er í
raun sú að ríkisstjórnir heimsins eru
í kapphlaupi um að skaða eigin
gjaldmiðla.
Eini gjaldmiðillinn í heiminum
sem ekki er hægt að prenta er gull.
Hann geymir verðmæti öfugt við
pappírspeningana sem eru ekki virði
annars en pappírsins. Það er nefni-
lega ekki gullið sem er að hækka í
verði heldur gjaldmiðlarnir sem eru
að rýrna,“ segir Ívar Páll.
Almennt er talið að gull muni til
lengri tíma litið áfram hækka, þótt
niðursveiflur komi inná milli.
Skemmst er að minnast fjármála-
ráðgjafans Kyle Bass sem var til
umfjöllunar hér á síðum blaðsins, en
hann sagðist kaupa mikið af gull-
stöngum og geyma heima hjá sér.
Virði gjaldmiðla er að lækka
Heimsmarkaðsverð á gullúnsu síðustu áratugi
1.800
1.600
1.400
1.200
1.000
800
600
400
200
0
1978 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2012
B
an
da
rí
kj
ad
al
ur
/ú
ns
a
589,8
1.740,0
 Gullið virðist hækka en það sem í raun er að gerast er að virði gjaldmiðla er að lækka  Aukin
peningaprentun veldur vinsældum gullsins  Öfugt við seðlana eru raunveruleg verðmæti í gullinu
Gullið
» Bretton Woods-sam-
komulagið var gert milli 44
þjóða í Bandaríkjunum árið
1944 þar sem þjóðirnar tengdu
sig Bandaríkjadollar sem var
með gullfót.
» Árið 1971 aftengdi Richard
Nixon Bandaríkjaforseti gullið
dollaranum endanlega og hef-
ur dollarinn síðan þá ekki haft
neitt annað á bak við sig en
loforð ríkisstjórnarinnar.
» Verð á gulli hefur farið úr
589 dollurum árið 1978 og upp
í 1.740 dollara í dag.
Aflaverðmæti íslenskra skipa nam
143 milljörðum króna fyrstu 11
mánuði ársins 2011, janúar til og
með nóvember, samanborið við
tæpa 125 milljarða á sama tímabili
2010. Aflaverðmæti hefur því aukist
um 18,3 milljarða króna eða 14,7% á
milli ára. Þetta kemur fram í nýjum
tölum Hagstofunnar, sem birtar
voru í gær.
Botnfiskur fyrir 87 milljarða
Aflaverðmæti botnfisks fyrstu 11
mánuði ársins nam 87,4 milljörðum
króna og jókst um 0,7% sé miðað
við sama tímabili árið 2010. Verð-
mæti þorskafla var um 42,3 millj-
arðar og jókst um 2,3% frá fyrra
ári.
Aflaverðmæti ýsu nam 10,9 millj-
örðum og dróst saman um 23,8%, en
verðmæti karfaaflans nam 13,3
milljörðum, sem er 21,9% aukning
miðað við sama tímabil árið 2010.
Verðmæti ufsaaflans jókst um 6,2%
milli ára í 8,3 milljarða.
Bein sala útgerða til vinnslu
60 milljarðar króna
Verðmæti flatfiskafla nam tæpum
9,4 milljörðum króna fyrstu 11 mán-
uði ársins sem er 9,5% aukning frá
fyrra ári. Aflaverðmæti uppsjávar-
afla jókst um 59% milli ára og nam
42,4 milljörðum. Stafar sú aukning
að stærstum hluta af verðmæta-
aukningu loðnuaflans, sem jókst um
256% á milli ára og nam 8,9 millj-
örðum króna.
Verðmæti afla sem seldur er í
beinni sölu útgerða til vinnslu inn-
anlands nam 60,5 milljörðum króna
og jókst um 17,7% frá árinu 2010.
Aflaverðmæti sjófrystingar var 57,4
milljarðar sem er 25,8% aukning frá
fyrra ári. Verðmæti afla sem keypt-
ur er á markaði til vinnslu innan-
lands nam um 18 milljörðum króna,
sem er 1,1% aukning frá janúar-
nóvember 2010.
Aflaverðmæti
jókst um tæp
15% á milli ára
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Verðmæti Sjófrysting gaf 57,4 millj-
arða króna fyrstu 11 mánuði ársins.
 Verðmætið var 143 milljarðar króna
● Innovit Nýsköpunar- og Frumkvöðlasetur gengst fyrir atvinnu- og nýsköp-
unarhelgi á Akureyri um næstu helgi, 24. til 26. febrúar. Viðburðurinn er hald-
inn í þeim tilgangi að hjálpa einstaklingum að koma hugmyndum sínum í fram-
kvæmd. Innovit og Landsbankinn í samstarfi við Akureyrarbæ og Tækifæri
fjárfestingarsjóð eru skipuleggjendur helgarinnar. Eins styðja fjölmörg önnur
viðburðinn. Allir geta tekið þátt; þeir sem hafa hugmynd að vöru eða þjónustu
og einnig þeir sem vilja hjálpa hugmyndum annarra við að verða að veruleika.
Hugmynd í framkvæmd á 48 stundum
● Enn lækkar gengi krónunnar og
nálgast gengisvísitalan óðum 223
stig. Hefur gengi krónunnar ekki ver-
ið svo lágt miðað við gengisvísitöl-
una síðan um miðjan maí árið 2010.
Frá áramótum nemur veiking krón-
unnar rúmlega 2,5%, og af helstu
viðskiptamyntum hefur krónan
veikst einna mest gagnvart evrunni á
tímabilinu. Þetta kemur fram í Morg-
unkorni greiningardeildar Íslands-
banka í gær. Hefur krónan veikst um
rúm 3,0% frá áramótum gagnvart
evrunni, sem hefur ekki verið eins
dýr og nú síðan í lok ágúst í fyrra.
Enn veikist krónan
STUTTAR FRÉTTIR
Yfirmenn í bönk-
um Royal Bank
of Scotland
(RBS) og Barcla-
ys munu líkleg-
ast halda bón-
usum sínum
þrátt fyrir hrika-
legt tap bank-
anna. Lloyds
bankinn setti
ákveðið fordæmi á mánudaginn
einsog sagt var frá í Morg-
unblaðinu þar sem þeir tóku til
baka um það bil 400 milljóna
króna bónusa af tíu yfirmönnum
bankans enda höfðu ákvarðanir
þeirra leitt til mikils tapreksturs,
sérstaklega vegna sölu á
ákveðnum tryggingum fyrir
greiðslu af lánum ef fólk veiktist.
Þessi sala á tryggingum reyndist
ólögleg og leiddi til málsókna og
mikils taps fyrir bankana. Þessu
fordæmi um afturköllun bónusa
ætla hinir bankarnir ekki að fylgja
þótt allir hafi þeir selt slíkar
tryggingar og valdið bönkum sín-
um miklu tjóni. Stærstu bresku
bankarnir hafa lagt til hliðar um 6
milljarða punda (1.175 milljarða
króna) til að mæta kostnaði við
endurgreiðslur á þessum trygg-
ingum og málarekstri.
Lloyds bankinn var einna öfl-
ugastur í sölu á þessum trygg-
ingum en RBS tapaði einnig um
850 milljónum punda á þessum
viðskiptum eða yfir 166 millj-
örðum íslenskra króna.
Halda
bónusum
 Bara Lloyds tekur
bónusana til baka
RBS Bankinn
 


   
  
   
  

 




 
  
  

 
   
!"# $% " &'( )* '$*
+,-.,/
+01.22
+,-./
,+.0-1
,+.3/3
+2.4+3
+-4.50
+.41-2
+05.40
+3-.++
+,-.43
+04.-4
+,1.53
,+.002
,+./1
+2.4/
+-4.1/
+.412-
+0+.+3
+3-.4/
,,1.-4+/
+,-.24
+04.2,
+,1.1,
,,.53,
,+.251
+2.3,1
+-4.24
+.44,2
+0+./-
+31.5-
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á