SunnudagsMogginn - 03.06.2012, Blaðsíða 4

4 3. júní 2012
Michael Bloomberg, borgarstjóri íNew York, hefur lengi verið í her-ferð gegn því gríðarlega vanda-máli sem offita er orðin vest-
anhafs. Hann steig í fyrradag nýtt skref í
baráttunni; kynnti þá hugmyndir sínar um að
bannað yrði að selja sykraða drykki í mjög
stórum málum á veitingastöðum, kvikmynda-
húsum og öðrum opinberum stöðum í borginni.
Bloomberg mun leggja tillögu sína fyrir heil-
brigðisráð borgarinnar í júní. Þar sitja fulltrúar
sem hann skipaði sjálfur þannig að ekki þarf að
reikna með að mótbárum verði hreyft þar á bæ.
Óheilbrigð þráhyggja
Annað hljóð og hærra kemur væntanlega úr
horni gosdrykkjaframleiðenda, og þeirra sem
vilja frelsi einstaklingsins sem allra mest, að
mati dagblaðsins New York Post. Enda hefur
talsmaður samtaka drykkjarframleiðenda þegar
gagnrýnt yfirvöld harðlega. Segir hugmynd-
irnar slæmar og afar ósanngjarnt að beina aug-
unum einvörðungu að einni vörutegund. Hug-
myndina telja drykkjarframleiðendur
„óheilbrigða þráhyggju“ og „truflun“ og sagði
talsmaðurinn að önnur meðul en þessi þyrfti til
að sporna við offitunni.
Vísindamenn hæla hins vegar borgarstjór-
anum og segja þetta skref nauðsynlegt í barátt-
unni við offitufaraldurinn. Talið er að meira en
helmingur fullorðinna í borginni sé allt of feit-
ur.
Fari svo að hugmynd borgarstjórans verði að
veruleika verður leyfilegt að selja í mesta lagi
hálfan lítra umræddra drykkja í einu glasi, en á
sumum skyndibitastöðum er nú hægt að kaupa
tveggja lítra glas af gosi með matnum!
Takmarkanirnar munu gilda um drykki með
ákveðnu kaloríumagni, Coke og Pepsi hafa ver-
ið nefnd sem dæmi, en einnig aðrir sykraðir
drykkir. Diet-gos myndi hins vegar ekki lúta
þessum reglum og áfram yrði leyft að selja ofur-
skammta af ýmsu öðru, margs kyns mjólk-
urdrykkjum og kaffisvelgir geta eftir sem áður
fjárfest í risaskömmtum.
„Almenn er það viðurkennt um allt land að
offita er vaxandi og mjög alvarlegt vandamál,“
sagði Bloomberg borgarstjóri við fjölmiðlamenn
í vikunni. Hann sagði samt sem áður allt of
marga sitja með hendur í skauti í stað þess að
gera eitthvað í málinu. „Á meðan aðrir tala um
vandann og kvarta ætlum við að taka til hend-
inni,“ sagði hann.
Fyrstu viðbrögð fólks í New York voru mis-
jöfn. Veitingakona á Manhattan kvaðst afar sátt
við að gosskammtarnir yrðu minnkaðir. „Fólk
þarf ekki að drekka meira [en hálfan lítra] með
matnum,“ sagði hún. Viðkomandi hefur unnið
á veitingastað föður síns frá unglingsaldri og
segir engum dyljast að yfirvöld hafi reynt að
hvetja fólk til hollari lífshátta á síðustu árum.
„Ef Bloomberg hefur raunverulegan vilja til
þess að breyta lífsstíl fólks þá finnst mér hann
vera að gera rétt.“
Námsmaður í borginni sem New York Post
ræddi við var hins vegar á öndverðum meiði.
„Mér finnst þetta fáránlegt. Þótt komið verði í
veg fyrir að fólk borði eitthvað eða drekki verð-
ur það ekki til þess að menn léttist,“ sagði
hann.
Hjartaáföll barna
Fyrir nokkrum misserum reyndi Bloomberg að
setja á bann við því að fátækt fólk keypti gos-
drykki fyrir matarmiða, sem það fær úthlutað
hjá borginni, en alríkisstjórnin í Washington
hafnaði þeirri hugmynd.
David Katz, vísindamaður við Yale-háskóla
og ritstjóri blaðs um offituvandamál barna, seg-
ir ástandið mjög alvarlegt og fólk hafi allt of
lengi skellt skorraeyrum við aðvörunum. Meðal
þess sem nefnt er í tengslum við offitufarald-
urinn er mikil fjölgun hjartaáfalla barna á aldr-
inum fimm til fjórtán ára. skapti@mbl.is
… og eitt
lítið glas
af gosi
Borgarstjórinn
í New York berst
gegn offitu
Offita hrjáir mikinn fjölda Bandaríkjamanna og vandamálið verður risavaxið innan fárra áratugi ef ekkert verður að gert.
ReutersVikuspegill
Skapti Hallgrímsson skapti@mbl.is
Ýmislegt sem tekið
hefur verið til bragðs í
New York til þess að
berjast fyrir bættri
heilsu borgarbúa hef-
ur verið tekið upp
annars staðar. Dæmi
um það eru lög sem
banna reykingar á
veitingahúsum og í al-
menningsgörðum, og
barátta gegn trans-
fitu í matvælum, sem
Bloomberg borg-
arstjóri sagði stríð á
hendur fyrir nokkrum
árum.
Fyrirmynd
margra
Michael Bloomberg varð sjötugur
fyrr á þessu ári. Hann stundaði
lengi viðskipti og stofnaði m.a.
fjármálafréttaveituna sem ber
nafn hans og á 88% hlut í fyrirtæk-
inu. Tímaritið Forbes segir hann
11. ríkasta mann Bandaríkjanna.
Bloomberg var lengi félagi í
Demókrataflokknum en gekk í
Repúblikanaflokkinn fyrir borg-
arstjórakosningarnar 2001 og var
kjörinn sem slíkur, og endurkjör-
inn 2005. Borgarstjórinn yfirgaf
síðan flokkinn vegna óánægju
með hugmyndafræði forystu-
manna hans og náði kjöri sem
borgarstjóri þriðja sinni árið
2009, þegar hann gaf kost á sér
sem sjálfstæður frambjóðandi.
Borgarstjórinn vinsæli hefur
lengi látið sig heilsufar fólks
varða. Hans fólk í heilbrigðis-
málum hefur bent á að síðan
1955 hefur stærð meðalgos-
drykks sem seldur er hjá
McDonald’s skyndibitakeðjunni
stækkað um 457%. Þetta sé
óeðlilegt og algjörlega
ónauðsynlegt.
Ráðgjafar borgarstjórans í heil-
brigðismálum vísa einnig í rann-
sókn á vegum Cornell sem sýndi
fram á að fólk sem borðaði súpu
úr skál, sem fyllt var í neðan frá
án þess að neytandinn vissi, borð-
aði 73% meira en sá sem borðaði
úr hefðbundinni skál. Fólk áttaði
sig ekki á muninum eða hætti
sjaldnast að næra sig þegar það
var orðið mett. Þess vegna sé
ekki óeðlilegt að reyna að hafa vit
fyrir fólki.
Borgarstjóri var spurður hvort
bannið yrði ekki slæmt fyrir versl-
anir og veitingahús en sagði svo
ekki vera. Ef hallaði undan fæti í
rekstrinum myndu kaupmennirnir
bara hækka verðið. Einfalt mál.
Umhugað um heilsufar fólks
Michael Bloomberg
AFP
AF HVERJU EKKI AÐ FÁ
MEIRA FYRIR MINNA?
Vagnhöfða 11 - 110 Reykjavík - 577 5177 - www.ofnasmidja.is
Pípulagnahreinsir
Perfect Jet
Síuhreinsihaus Stuðningssæti
U.V. Áburður
fyrir lok
Glasabakki
Yfirborðshreinsir
fyir skel
FituhreinsirFroðueyðir
Síuhreinsir
3499,-
1249,-
2899,-
2899,-2999,-
3299,-
3499,-
4499,-
1999,-
*Öll verð eru m/vsk og birt án ábyrgðar
Úrval fylgihluta fyrir heita potta