Helgafell - 01.01.1943, Síða 105

ALVA MYRDAL:
Skoðanakönnunin hefur staðizt próf sitt
Altía Myrdal (f. 1902) er \ona sœnsfya prófessorsins Gunnars Myr-
dal, sem er \unnur hagfrœðingur og félagsfrœðingur. Altía Myrdal er
lœr<5 hpna í félags- og hagfrœSi og h.unnust á Norðurlöndum fyrir ritið
,,Kris i befolk.ningsfrágan“, er hún gaf út ásamt manni sínum árið
1934. í bóli þessari tíoru birtar niðurstöður ýtarlegra rannsóþna. Bókjn
tíakii geysimiþla athygli og langar umrœSur um orsaþir og afleiðingar
þess, að fœðingum fór mjög fcekkandi í StííþjóS, og htíersu unnt tíœri
að kOTna til leiðar hœfilegri fólksfjölgun. Nokkru síÖar brá stío tíið, að
fœbingum fjölgaði aftur í StííþjóÖ.
Fyrir nokkrum árum fóru þau hjónin til Bandaríkjanna í boÓi amer-
ísks háskóla og dtíeljast þar enn.
Telja má, að lokið hafi fyrsta skeiði
skoðanarannsókna, þegar forsetakjörið
1940 staðfesti fyrirsagnir þeirra og bók
Gallups um skoðanakönnun kom út.
Hinn fræðilegi grundvöllur er traustur,
og könnunaraðferðirnar komnar í fast-
ar skorður. Almenningur og valdhafar
hafa sannfærzt um gildi þessa nýja
tækis í þágu lýðræðisskipulags. Skoð-
anakönnunin hefur lokið skólagöngu
barnsáranna og staðizt próf sitt.
Á næsta skeiði, sem nú er hafið,
verður skoðanakönnunin að ganga
undir enn strangara próf. Styrjöldin
veldur mestu um það, en þar að auki
eru vísindamennirnir sjálfir fúsir að
kanna nánar þau atriði, sem vafasöm
eru. Mótbárur gagnrýnenda, er svara
nnátti á almennum grundvelli, svo að
nægði í svipinn, eru nú rannsakaðar út
1 yztu æsar. Vísindamenn verða nú æ
forvitnari um þau svið þessara mála,
sem nákomnust eru félagslegri sálar-
fræði og þjóðhagsfræði. Skoðanameð-
altölin eru nú rannsökuð í æ fleiri sam-
böndum, og við það hafa komið í ljós
mjög athyglisverðar hneigðir til sam-
fylgni. Á þessu skeiði verður þess
mjög vart, að menn geri sér far um að
kanna til fullnustu allar hugsanlegar
veilur í rannsóknaraðferðinni.
Það er auðvitað mjög heilsusamlegt,
að svo hressandi vindar skuli blása
þessa stundina, þar sem ástæða væri
að óttast, að styrjöldin mundi valda
kyrkingi í skoðanamyndun og skoðana-
könnun. Áhrif styrjaldarinnar á frjáls-
ar rökræður í Ameríku verða ekki
rædd hér, þótt það væri í sjálfu sér
mjög freistandi viðfangsefni. Þess skal
aðeins getið, að öllum þeim tækjum,
er móta skoðanir almennings, — og
þá einkum upplýsingastarfsemi ríkis-
ins, — hefur verið beitt miklu meira
til einhliða áróðurs eftir að stríðið skall
á en áður, en almenningsálitið hefur
eigi að síður verið furðanlega upplýst,
hvikt og frjálst. Þetta er sennilega
sama fyrirbrigðið og rannsaka mætti
með góðum árangri í voru landi.