Helgafell - 01.01.1943, Page 112

98
HELGAFELL
grundvallast á athugunum hans á at-
kvæðaseðlum úr öllum atkvæSagreiSsl-
um, er senn verSa búnar til birtingar.
Þessi vitnisburSur er á þá lund, aS hann
hlýtur aS staSfesta öryggi vors norræna
lýSræSis: ÞaS er gífurlegur munur á
skipulagsbundnum og óskipulags-
bundnum hlutum þjóSarinnar. ,,Orga-
nized labor is by far more liberal than
unorganized labor“.
Hann dregur af þessu almennar á-
lyktanir: Félagsbundnir verkamenn
eru um skoSanir áþekkastir embættis-
lausum menntamönnum, en millistétt-
in líkist þeim hluta yfirstéttarinnar,
sem ekki telst til menntamanna (eink-
um atvinnurekendum, en báSar þess-
ar stéttir skipa flokk afturhaldsins), ó-
félagsbundnir verkamenn og öreigar
eru sérstök tegund manna, sem Cantril
kallar oft ,,þá ókláru“. Þeir geta
aS vísu stundum veriS róttækir, t. a.
m. þegar um er aS ræSa atvinnuleysis-
styrk og önnur slík mál, er varSa kjara-
bætur handa þeim hlutum þjóSarinn-
ar, sem út undan eru. En prófspurn-
ingar þær um skoSanir, sem Cantril
hafSi í huga og vildi nota sem mæli-
kvarSa á almennan framfarahug, voru
ekki bundnar efnalegum hagsmunum,
heldur voru þær um meginreglur lýS-
ræSisins, um ritfrelsi, umburSarlyndi
gagnvart öSrum kynflokkum o. s. frv.
Cantril bendir sérstaklega á sam-
hengi milli lítillar menntunar og of-
stækis í kynflokkamálum. Þó er þetta
ekki svo einfalt, aS hinum ómenntuSu
hætti fremur til haturs en öSrum mönn-
um. ÞaS eru ekki tilfinningar, helaur
hleypidómar, sem eru upphaf kynþátta-
haturs. En hleypidómur verSur ekki til
úr engu. Hann verSur til þar, sem sjón-
deildarhringurinn er ekki víSari en svo,
aS reynsla manna verður einhæf og tak-
markast af þröngu lífsrými sjáifra
þeirra. Hæfileiki til aS draga almenn-
ar ályktanir á grundvelli víStækari
reynslu en reynslu sjálfra sín veldur
því, aS umburSarlyndi fylgir menntun.
Er þaS kemur í ljós, aS ofstæki í kyn-
flokkamálum er miklu almennara í
hinum lægri tekjuflokkum, verSa menn
fyrst og fremst aS láta sér skiljast, aS
fáfræSi er meinsemd í lýSræSisríki.
Ef til vill væri þaS snjallræSi aS gera
þaS öllum almenningi kunnugt, aS
kynflokkahleypidómar séu merki um
menntunarskort. Enginn vill láta bera
á menntunarskorti sínum. Slíkt ætti
ekki aS hafa minni áhrif en aSferS
Salazars, er hann lét hengja svohljóS-
andi auglýsingu á húsgaflana í Lissa-
bon: Vel uppaliS fólk hrækir ekki á
almannafæri! En sá var gallinn á, aS
þeir, sem einkum þurftu aS vita þetta,
voru ekki læsir.
En villigöturnar í sálfræSi hleypi-
dómanna eru enn furSulegri en þetta.
ÞjóSernisminnihlutar hata hver ann-
an meira en nokkur minnihluti hatar
meirihlutann eSa meirihlutinn minni-
hlutann. KúgaSir menn beina ágengni
sinni aS öSrum, sem einnig eru kúg-
aSir. í Ameríku er þessu svo fariS, aS
Svertingjar og GySingar eru hleypi-
dómafyllri hverjir gagnvart öSrum en
,,hvítu Aríarnir" gegn þeim. Og Svert-
ingjar hafa minni skilning á GySing-
um en GySingar á Svertingjum. Þar
eS mjög fáir úr hópi hins menntaSa
hvíta meirihluta, sem öruggur er um
manngildi sitt og efnalega afkomu,
virSast þurfa aS leita uppi syndaseli
meSal annarra kynflokka, en hinir
skeyta skapi sínu á þeim, þá er ljóst,
aS friður me3 Jyjnf!ok.kum grundvall-
ast á menntun, jafnrétti og öryggi.
Hvernig er háttaS skoSunum kvenna
í hlutfalli viS karla ? Venjulega hefur
ekki veíriS unniS úr skýrslum eftir kyn-