Helgafell - 01.12.1943, Blaðsíða 65

Helgafell - 01.12.1943, Blaðsíða 65
UPPREISN DANA 381 verjar myndu bíða ósigur í styrjöld- inni, og fall Mussolinis styrkti þá skoSun. Þá höfSu Svíar samiS viS ÞjóSverja um aS hætt skyldi flutning- um til Noregs um sænskt land, og Danir þóttust vita, sem og varS, aS þýzka herstjórnin mundi nota danskar brautir til þessara flutninga og þar meS ynnu danskar hendur NorSmönn- um óþarft verk. Frá upphafi hafSi Dönum fundizt, aS þeir hefSu brugS- ist NorSmönnum, er þeir gáfust upp fyrir þýzka liSinu og leyfSu því mót- spyrnulaust umferS um Danmörku, þegar NorSmönnum reiS mest á, en nú gafst tækifæri til þess aS losa sig viS þessa sektarvitund, og þaS var gripiS. Loks jók þaS mjög á ólguna í landinu, aS ÞjóSverjar höfSu hvaS eftir annaS heimtaS danska sakborn- inga framselda sér og krafizt þess, aS þeir væru dæmdir eftir þýzkum lög- um. Þar kom aS lokum, aS ÞjóSverjar lögSu hnefann á borSiS og hugSust sýna Dönum í tvo heimana. Onnur ráS kunnu þeir ekki. Dr. Werner Best, fulltrúi þýzku stjórnarinnar í Danmörku, krafSist þess snemma í ágúst s. 1., aS danskir skemmdarvarg- ar yrSu framvegis leiddir fyrir þýzka dómstóla, dæmdir eftir þýzkum hegn- ingarlögum og látnir taka út refsing- una í Hamborg. Dönsk blöS skyldu birta tilkynningu um, aS danska stjórn- in hefSi fallizt á þessar kröfur. Scaven- ius forsætisráSherra var ekki staddur í Höfn, en Koefod fjármálaráSherra, sem gegndi störfum hans, sagSi nei. Hann féllst þó á aS fresta endanlegri ákvörSun til 9. ágúst. Á ráSherrafundi þann dag sannfærSist Scavenius um, aS danska stjórnin mundi aldrei fall- ast á þessar kröfur og taldi þá réttast aS segja af sér. Best vildi ekki heyra á þaS minnst, aS Scavenius færi frá og féllst á aS falla frá kröfunum eSa fresta þeim aS minnsta kosti um stundar sakir. Um þessar mundir áttu ÞjóSverjar í stökustu vandræSum vegna verk- falla víSa um landiS, einkum þó í Esbjerg og síðar í Odense. Leyni- blöðin héldu áfram að hvetja menn til spellvirkja og töldu að á þann hátt einan gætu Danir tekið þátt í barátt- unni og stuðlað að sigri hinna samein- uðu þjóða. Laugardaginn 21. ágúst birti stjórn- in ávarp til almennings, og hafði kon- ungur staðfest það í ríkisráði. Þar var heitið á dönsku þjóðina að láta af skemmdarverkum og gefið í skyn, að annars mundi stjórn landsins tekin af Dönum. Ávarp þetta hafði þó engin áhrif, og svipaðar aðvaranir frá verk- lýðsleiðtogum og danska jafnaðar- mannaflokknum báru engan árangur. Spellvirkjar höfðu sig í frammi um allt landið. Þegar sýnt var, að tilmæli dönsku stjórnarinar dugðu ekki, brá Best sér til Berlínar til þess að leita ráða hjá yfirmönnum sínum og átti þá tal við Himmler. Hann kom aftur til Kaup- mannahafnar 27. ágúst og hafði þá meðferðis nýjar kröfur, sem voru í rauninni úrslitakostir. Þess var krafizt meðal annars, að dauðarefsing yrði lögð við skemmdarverkum, en það er langt síðan, að dauðarefsing var num- in úr lögum í Danmörku. Danska stjórnin vísaði þessum kröf- um á bug, en Þjóðverjar heimtuðu þá, að hún lýsti yfir umsátursástandi í landinu. Því var neitað. Þýzka stjórn- in gaf þá von Hanneken, þýzka yfir- hershöfðingjanum í Danmörku, skip- un um að setja herlög til þess að tryggja ró og reglu í landinu, eins og
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78

x

Helgafell

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Helgafell
https://timarit.is/publication/1076

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.