Kjarninn - 26.06.2014, Qupperneq 60

02/04 pistiLL
Til viðbótar hefur ekkert lið sigrað Brasilíu á heimavelli í
næstum tólf ár, en liðið tapaði síðast heima í vináttuleik við
Paragvæ í ágúst 2002. Þá var liðið reyndar nýbúið að sigra
á HM í Japan og var kannski ekki sérstaklega upptekið af
stórsigri, en Brasilía hefur ekki tapað leik á stórmóti eða í
undankeppni á heimavelli síðan það beið lægri hlut gegn
Perú í undan úrslitum Copa América árið 1975.
En hver ætli sé eiginlega skýringin á þessum heimavallar-
áhrifum á heimsmeistaramótinu? Ein gæti verið sú að lönd
með sterka fótboltahefð og góð landslið veljist einfaldlega
frekar til að halda mótið. Það er þó auðvelt
að afsanna þá kenningu með einfaldri töl-
fræðiæfingu. Hagfræðingarnir Chris Ander-
son og David Sally prófuðu til dæmis að raða
löndum upp eftir getu miðað við Elo-stig
þeirra við upphaf hverrar keppni frá 1930
og komust að því að í öllum tilvikum gekk
heimaþjóðinni betur á mótinu en geta þeirra
hefði spáð fyrir um. Greinendur Goldman
Sachs staðfestu nýlega þessa niðurstöðu Anderson og Sally
með nokkuð fáguðu tölfræðilíkani, en samkvæmt því getur
heimaþjóðin á HM að jafnaði búist við því að skora 0,4 fleiri
mörk í leik en samsvarandi lið eftir að leiðrétt hefur verið
fyrir getu, nýlegri frammistöðu og fleiri þáttum. Getumunur
einn og sér getur því ekki útskýrt þetta góða gengi liða á
heimavelli.
Önnur kenning er sú að löng ferðalög hafi slæm áhrif
á frammistöðu mótherjanna; þau lið sem eigi lengsta leið
fyrir höndum til þess að komast á mótið séu þreytt og illa
upplögð og því eigi heimaþjóðin hægara um vik að valta
yfir þau á knattspyrnuvellinum. Nate Silver, einn þekktasti
töl fræðingur heims, komst að því að frá 1952 hefur liðum
sem þurfa að ferðast um langan veg milli austurs og vesturs
(þ.e. þvert á tímabelti) vissulega gengið marktækt verr en
hinum, en ferðalög milli norðurs og suðurs skipti minna
máli – sögulega sé það því fyrst og fremst flugþreyta (e. jet
lag) vegna tímamismunar sem geti haft áhrif á gengi liðanna.
„Getumunur einn
og sér getur því
ekki útskýrt þetta
góða gengi liða
á heimavelli.“