Morgunblaðið - 14.09.2012, Side 18

Morgunblaðið - 14.09.2012, Side 18
18 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 14. SEPTEMBER 2012 STUTTAR FRÉTTIR ● Bakslag varð í kortaveltu lands- manna í ágústmánuði, samkvæmt töl- um Seðlabankans um greiðslumiðlun. Kortavelta einstaklinga innanlands dróst saman um 2,6% að raungildi bor- ið saman við ágúst í fyrra og er þetta mesti samdráttur sem orðið hefur á þennan mælikvarða síðan haustið 2010, segir í Morgunkorni Íslands- banka. Frá áramótum hefur kortavelta aukist um tæp 2,5% að raungildi, frá sama tíma fyrra árs. Kortavelta einstaklinga innanlands gefur góða vísbendingu um þróun einkaneyslu, segir í Morgunkorni. Bakslag í kortaveltu ● Eymundsson hefur gert samning við Hachette Book Group, eitt stærsta út- gáfufélag í Evrópu, um sölu á erlendum rafbókum. Í kjölfar þessa samnings hafa Íslendingar nú aðgang að rúmlega 240.000 erlendum rafbókartitlum í gegnum vef fyrirtækisins www.ey- mundsson.is, segir í tilkynningu. Búast má við fleiri slíkum samningum við er- lenda útgefendur og dreifingaraðila. Eymundsson semur við útgáfu um rafbækur Hörður Ægisson hordur@mbl.is Erfiðar aðstæður á erlendum lána- mörkuðum og mikil skuldsetning ís- lenskra orkufyrirtækja mun að öðru óbreyttu gera þeim erfitt um vik að fjármagna nýjar virkjunarfram- kvæmdir og því ætti að skoða aðrar leiðir, til að mynda verkefnafjár- mögnun, svo hægt sé að reisa þær virkjanir sem hafa verið í skoðun hjá orkufyrirtækjunum. Þetta kemur fram í skýrslu Ís- landsbanka um íslenska orkumark- aðinn, sem verður kynnt í dag, en þar er bent á að ef allir þeir mögu- legu fjórtán virkjunarkostir, sem eru í skoðun eða bið hjá Landsvirkjun, HS Orku og Orkuveitunni, færu í framkvæmd fyrir árið 2015 – í sam- ræmi við núgildandi áætlanir – þá myndi það þýða að framleiðslugeta raforku ykist um 42%. Slíkar fram- kvæmdir myndu krefjast fjárfest- ingar upp á 300 milljarða, að mati Ís- landsbanka, og gætu skapað 4.000 til 5.000 bein störf hér á landi. Hjörtur Þór Steindórsson, við- skiptastjóri orkumála hjá Íslands- banka, segir í samtali við Morgun- blaðið hins vegar „ólíklegt“ að allar þessar virkjunarframkvæmdir fari af stað fyrir árið 2015. „Til þess þyrfti að ráðast í um 300 milljarða króna fjárfestingu,“ segir hann og bendir á í því samhengi að það sé síð- ur en svo auðvelt að fá aðgang að er- lendu lánsfé um þessar mundir. Ekki á ábyrgð skattgreiðenda Hann telur í því ljósi „skynsam- legt“ að farið verði í meira mæli í verkefnafjármögnun við einstaka framkvæmdir hjá orkufyrirtækjun- um, þar sem stofnað er sérstakt fé- lag í kringum tiltekið verkefni og eigendur þess leggi því til eigið fé. Verkefnið er síðan fjármagnað með lánum og sett sjálft til tryggingar endurgreiðslu. Með þessum hætti „er hægt að reisa virkjun sem er ekki með beinni ábyrgð skattgreið- enda,“ bendir Hjörtur á. Á það er bent í skýrslu Íslands- banka að lán í verkefnafjármögnun væru að öllum líkindum á lakari kjörum en bein lán til orkufyrirtækj- anna sem aftur hefði neikvæð áhrif á arðsemi verkefna. Hjörtur telur aft- ur á móti að til þess að koma í veg fyrir að slík fjármögnunarleið sé dýrari en bein lánveiting til orkufyr- irtækjanna, og komi þar með niður á arðsemi verkefnanna, sé hægt að gera ríkari kröfur en ella um eigin- fjárframlag. Að sögn Hjartar þyrfti aðkomu íslensku bankanna, lífeyr- isssjóða og hugsanlega 2-3 erlendra banka til að fjármagna slík verkefni. Þrátt fyrir þunga skuldastöðu orkufyrirtækjanna, sem helgast af mikilli orkuuppbyggingu hérlendis á árunum 2006-2008, þá hefur þeim tekist að grynnka verulega á skuld- um sínum síðustu misseri . Á það er bent í skýrslunni að nettóskuldir Landsvirkjunar, HS Orku og OR hafi lækkað samtals úr 611 milljörð- um í árslok 2009 í ríflega 554 millj- arða tveimur árum síðar. Á sama tíma hefur EBITDA-rekstrarhagn- aður fyrirtækjanna – hagnaður fyrir afskriftir, fjármagnsliði og skatta – aukist úr 50 milljörðum í 66 millj- arða. Verði framhald á þessari þróun mun það auka líkurnar á því að fyr- irtækin geti sótt sér lánsfé á erlenda markaði á viðunandi kjörum. Vaxandi pólitísk áhætta Í skýrslu Íslandsbanka er vakin athygli á vaxandi pólitískri áhættu hérlendis og þeim neikvæðu afleið- ingum sem slíkt hefur í för með sér fyrir mögulega erlenda fjárfestingu í orkuiðnaði. „Það síðasta sem erlend- ir fjárfestar vilja heyra, sjá eða upp- lifa er að leikreglur séu ekki skýrar og að hugsanlega sé hægt að breyta þeim þegar leikur er hafinn.“ Slíkt ástand hefur skapast á sama tíma og óvissa og óróleiki á alþjóða- mörkuðum hefur gert það að verkum að eftirspurn eftir íslenskri orku hef- ur dregist saman. Það er hins vegar mat Íslandsbanka að við þær að- stæður sem uppi hafa verið á umliðn- um árum, þar sem litlar eða engar stóriðjuframkvæmdir hafa verið í gangi, sé ákveðið tækifæri til að móta skýra heildstæða stefnu í orku- málum og setja fram nýtt regluverk sem hægt verður að vinna eftir. „Það er mikilvægt,“ segir í skýrslunni, „að umræðan varðandi framtíð orkuþró- unar á Íslandi fari að snúast um hag þjóðarinnar af slíkum framkvæmd- um en ekki hugsanlegar afleiðingar af einni og einni virkjun.“ Nýjar virkjunarframkvæmdir kalla á verkefnafjármögnun  Mögulegir virkjunarkostir fyrir 2015 myndu krefjast 300 milljarða fjárfestingar Orkunýting Í nýrri skýrslu Íslandsbanka um orkumarkaðinn er kallað eftir heildstæðri stefnu og nýju regluverki sem hægt verði að vinna eftir. Morgunblaðið/Golli Gengi krónu hef- ur ekki styrkst í þrjár vikur. Krónan hefur veikst um 6,8% á tímabilinu, sam- kvæmt upplýs- ingum frá Landsbankanum. Frá áramótum nemur veikingin 0,3%. Þetta er lengsta tímabil veikingar krónunnar frá 1999, segir í frétt Bloomberg. Þar segir að þetta gefi til kynna að undirliggjandi vanda- mál tengd gjaldeyrishöftunum séu enn við lýði. Daníel Svavarsson hjá Landsbankanum segir í fréttinni að gjaldeyrismarkaðurinn sé grunnur og því hreyfi lágar fjárhæðir mark- aðinn. Í sumar hafi meira af gjald- eyri komið til landsins, sem hafi styrkt krónuna, en nú hafi inn- flæðið minnkað. Krónan slær met Haust Sum- arstyrking á enda.  Veikst í 3 vikur                                          !"# $% " &'( )* '$* +,+-./ +0.-1. +,2-. ,+-13. ,+-+32 +/-400 +,0-., +-3.34 +/5-42 +3.-05 +,+-05 +0.-32 +,2-0. ,+-++/ ,+-,+. +/-234 +,0-0/ +-3.00 +/5-0 +35-2+ ,+5-3++5 +,,-,. +05-1, +,3-4, ,+-+/ ,+-,5/ +/-315 +41-42 +-3523 +//-2. +35-/3 Skannaðu kóð- ann til að sjá gengið eins og það er núna á ● Fyrrverandi yfirmaður fyr- irtækjasviðs breska bankans HBOS var sektaður af breska fjármálaeftirlitinu um 100 milljónir íslenskra króna. Og var bannað ævilangt að vinna á breskum fjármálamarkaði. Er þetta vegna þess að deildin sem hann stýrði lánaði óhóf- lega sem leiddi til þess að bjarga þurfti bankanum. Þetta kemur fram í frétt hins breska Guardian. Bankamaður sektaður um 100 milljónir Alþjóðleg umsvif verkfræði- og þjónustufyrirtækja í tengslum við orkutengda starfsemi hafa stór- aukist á umliðnum árum. Búist er við því að heildarvelta slíkra fyr- irtækja vegna orku- eða orku- tengdra verkefna verði tvöfalt meiri á næsta ári miðað við árið 2009, eða sem nemur um 26 milljörðum króna. „Þessa aukningu má að mestu rekja til aukinnar eftirspurnar er- lendis frá eftir íslenskri þekkingu og reynslu sem skapaðist hér á landi árin fyrir 2008, með tilheyr- andi uppbyggingu orkuvera,“ seg- ir í skýrslu Íslandsbanka. Hlutfall starfsmanna hjá átta stærstu verkfræði- og þjónustufyrirtækj- unum, sem starfa við slík verk- efni, hefur aukist úr 60% í 75% frá árinu 2008. Ríflega 200 starfsmenn eru erlendis. Fram kemur í skýrslunni að flest fyrirtækin eigi von á að framhald verði á þessari erlendu starfsemi og stefna þau á að auka erlenda hlutdeild um 10% að meðaltali. Vaxandi umsvif erlendis BREYTTAR ÁHERSLUR VERKFRÆÐI- OG ÞJÓNUSTUFYRIRTÆKJA Aukin umsvif í orkuiðnaði Heildarvelta verkfræði- og þjónustufyrirtækja Orku- eða orkutengd verkefni Önnur starfsemi Heimild: Íslandsbanki. *Áætlaðar tölur 30 25 20 15 10 5 0 2009 2011 2013* M ill ja rð ar Við leysum málin á einfaldan hátt www.iss.is

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.