Morgunblaðið - 19.01.2013, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. JANÚAR 2013
fáanleg
á ný!
www.forlagid.is – alvöru bókabúð á netinu
VIÐTAL
Heimir Snær Guðmundsson
heimirs@mbl.is
„Þetta var stórkostleg tilfinning og
gott að finna að þessu væri loksins
lokið. En á sama tíma fann ég fyrir
ákveðnum söknuði, þetta var svona
tregablandið,“ segir Vilborg Arna
Gissurardóttir sem á fimmtudags-
kvöld komst á suðurpólinn. Ferð Vil-
borgar á suðurpólinn tók 60 daga og
gekk hún 1.140 km á skíðum.
Vilborg segir að uppgjöf hafi aldr-
ei komið til greina af hennar hálfu
meðan á göngunni stóð. „Nei, ég
lenti sem betur fer aldrei í því.
Vissulega komu ótrúlega erfiðir dag-
ar en ég var búin að undirbúa mig
vel andlega fyrir ferðina, það er lyk-
illinn að því að ná árangri. Maður
þarf að vera búinn að gera sér grein
fyrir því hvað getur beðið manns,“
segir þessi ótrúlega hugrakka of-
urkona. Vilborg segir að í aðdrag-
anda ferðarinnar hafi hún verið með-
vituð að hún myndi upplifa erfiðar
stundir á þessari löngu og einmana-
legu ferð. Áður en hún fór af stað
setti hún sér þrjú gildi, jákvæðni,
áræðni og hugrekki. „Á erfiðustu
stundunum greip ég í þessi gildi,
íhugaði af hverju ég valdi þau, hvað
þau þýddu fyrir mér og yfirleitt náði
ég að tala mig út úr aðstæðunum,“
segir Vilborg.
Mörgum leikur eflaust forvitni á
að vita ástæður þess að nokkur leggi
slíkra þrekraun á sig. Vilborg þurfti
að færa miklar fórnir til að undirbúa
ferðina og sagði m.a. upp vinnu sinni
og íbúð áður en hún hélt af stað. „Ég
þráði þetta bara svo heitt. Ég er
náttúrlega búin að vera í útivist í
mörg ár, markmiðin urðu smám
saman stærri og meiri. Ég er búin að
vera hugfangin af þessu markmiði
lengi. Ég fann í hjartanu að mig
langaði að gera þetta og þegar svo
stendur á gerir maður allt til að láta
drauminn verða að veruleika,“ segir
Vilborg.
Einverunni fylgir frelsi
Þegar Vilborg komst á leiðarenda
varð hún fyrsti Íslendingurinn til að
ganga einn á suðurpólinn. En sá Vil-
borg á einhverjum tímapunkti í leið-
angrinum eftir því að hafa ekki plat-
að með sér eins og einn ferðafélaga?
„Ekki sérstaklega en það fylgja því
vissulega kostir og gallar að fara ein.
Mig langað alltaf að hafa leiðang-
urinn með þessum hætti en það þýð-
ir ekki að ég fari í næstu ferð ein-
sömul. Það fylgir því rosalega mikið
frelsi að fara einn, maður er engum
háður. En á sama tíma er enginn til
að deila upplifuninni með, maður
gengur í gegnum ferðina einn. En ég
valdi þetta form því mig langaði til
að hafa þetta eins mikla áskorun og
ég gæti.“
Vistirnar og útbúnaðurinn sem
Vilborg dró á eftir sér vógu 120 kg í
upphafi ferðarinnar en eftir því sem
á ferðina leið gekk á birgðirnar og
sleðarnir léttust. Áætluð brennsla
Vilborgar á dag var um 6.000 hita-
einingar og einkenndist mataræði
hennar af þurrmat, fitu, harðfiski,
múslíi, kexi og súkkulaði.
Það vekur athygli blaðamanns að
Vilborg er strax farin að tala um
næstu ferð en hún neitar hinsvegar
að vera byrjuð að skipuleggja aðra
ævintýraför, nú taki við hvíld eftir að
hafa eytt um 90 dögum á jökli á inn-
an við ári. Hún ætli að eyða tíma
með fjölskyldu og vinum en von er á
Vilborgu til landsins um aðra helgi.
Almenningur hefur fylgst með
Vilborgu af miklum áhuga og segir
hún þann áhuga hafa reynst sér mik-
il hvatning og sé ótrúlega þakklát
fyrir kveðjurnar og áheitin. Þá hafa
bæði forseti Íslands og forsætisráð-
herra sent Vilborgu heillaóskir. Á
lifsspor.is er enn hægt að heita á Vil-
borgu og styrkja LÍF styrktarfélag
kvennadeildar Landspítalans.
Andlegur styrkur,
þrautseigja og reynsla
Haraldur Örn Ólafsson er reynd-
ur göngugarpur sem m.a. hefur
gengið á suðurpólinn. Hann hefur
þekkt Vilborgu lengi og aðstoðaði
hana í undirbúningi leiðangursins.
„Hún gengur þessa löngu leið á pól-
inn ein og það er stórkostlegt afrek.
Þetta er eitthvað sem fer í sögubæk-
urnar,“ segir Haraldur. Hann er
þeirrar skoðunar að mikil reynsla
Vilborgar hafi skipt miklu máli í leið-
angri hennar. „Þó að hún sé
ung þá hefur hún verið lengi
í fjallamennsku. Ég myndi
segja að reynslubanki
hennar ætti stóran þátt í
þessu. Vilborg er rosa-
lega sterk og þrautseig.
Ég efaðist aldrei um að
hún myndi klára þetta, ég
þekki hana það vel. Hún
hefur þennan and-
lega styrk sem til
þarf,“ segir
Haraldur.
Stórkostleg tilfinning á leiðarenda
 Tregablandinn söknuður í lok 1.140 km leiðangurs  Hafði jákvæðni, hugrekki og áræðni
að leiðarljósi á erfiðustu stundunum  Rúmar 7,5 milljónir hafa safnast fyrir Líf – styrktarfélag
Byrði Í upphafi leiðangursins dró Vilborg sleða á eftir sér með vistum og öðrum útbúnaði. Samtals vógu sleðarnir tveir 115 kg og því gríðarleg byrði.
Vilborg á suðurpólnum
Upphafsstaður:
Lagði af stað frá Union
Glacier Camp 19. nóvember. suðurpóllinn
Áfanga náð 17. janúar
1.140 km
Palmer Land
Vinson Massif
Seelig-fjall
Sidley-fjall
Kirkpatrick-fjall
Markham-fjall
Coats Land
Marie Bird Land
Ross íshellan
Ronne íshellan
Elsworth
Land
W
algreen-strönd
Rúmlega 7,5 milljónir kr. hafa
safnast í áheitasöfnun sem Vil-
borg stendur fyrir til stuðnings
styrktarfélaginu Lífi. Félagið
hefur þann tilgang að styrkja
kvennadeild Landspítalans. Tek-
ið verður við framlögum í það
minnsta þangað til Vilborg kem-
ur heim um aðra helgi.
Að sögn Ingrid Kuhlmann, for-
manns Lífs – styrktarfélags, tók
söfnunin mikinn sprett á síðustu
dögum leiðangurs Vilborgar.
Ingrid segir að nú sé verið að
safna fé til að bæta aðbúnað
á kvenlækningadeild. Að-
staðan þar sé ekki góð,
konur liggi allt að sex
saman í herbergi „Það er
okkar markmið að bæta
aðstöðuna svo kon-
urnar og fjölskyldur
þeirra geti haldið
mannlegri reisn,“ segir
Ingrid og minnir á að
fólk geti enn lagt
sitt af mörkum á
lifsspor.is.
Söfnunin tekið
mikinn sprett
LÍFSSPOR
Ingrid Kuhlman
Kjartan Kjartansson
kjartan@mbl.is
Ekki er til listi yfir kirkjujarðir og
aðrar kirkjueignir sem ríkið tók við
með samkomulagi við þjóðkirkjuna
árið 1997 hjá fjármála- og efnahags-
ráðuneytinu og því er ekki hægt að
meta verðmæti þeirra né sjá hvort
útbúið hafi verið sérstakt afsal frá
kirkjunni til ríkissjóðs.
Þetta kemur fram í svari ráðu-
neytisins til Svavars Kjarrvals sem
óskaði eftir upplýsingum um kirkju-
jarðirnar. Í svarinu segir að enginn
listi yfir jarðirnar hafi fundist í
skjalasafni ráðuneytisins.
A.m.k. 600-700 jarðir
Samkvæmt upplýsingum Bisk-
upsstofu er til skrá um kirkjueignir
sem Ólafur Ásgeirsson, fv. þjóð-
skjalavörður, vann árið 1992 á
skjalasafni hennar. Jarðirnar sem
um ræðir séu að minnsta kosti 600-
700 talsins. Erfitt sé hins vegar að
leggja mat á verðmæti þeirra.
Ótímabundin skuldbinding
Það var árið 1997 sem ríkið og
þjóðkirkjan skrifuðu undir sam-
komulag um kirkjujarðir og launa-
greiðslur ríkisins til presta og starfs-
manna kirkjunnar og hefur
grundvöllur fjármála kirkjunnar síð-
an meðal annars byggst á því. Sam-
kvæmt því urðu kirkjujarðir og aðr-
ar kirkjueignir, að frátöldum
prestssetrum, að eign ríkisins og
andvirði þeirra rann í ríkissjóð. Á
móti skuldbatt ríkið sig til þess að
greiða launakostnað kirkjunnar.
Svo virðist sem að ekki hafi verið
gerð tilraun til þess að leggja mat á
verðmæti jarðanna á sínum tíma en
hins vegar eru engin tímamörk á
skuldbindingu ríkisins til að greiða
laun starfsmanna kirkjunnar. Þann-
ig sagði í umsögn kirkjueignanefnd-
ar þjóðkirkjunnar um sam-
komulagið: „Það er skilningur
kirkjueignanefndarinnar að afhend-
ing kirkjujarðanna og mótsvarandi
skuldbinding ríkisins varðandi
launagreiðslur sé gjörningur er
standa eigi um ókomna framtíð.“
Ráðuneytið á ekki jarðalista
Morgunblaðið/Eggert
Prestar Ríkið greiðir laun þjóna
kirkjunnar skv. samkomulaginu.
60
daga á leiðinni á suðurpólinn
1.140
kílómetra löng ganga hjá
Vilborgu á leiðarenda
7,5
milljónir króna hafa safnast
fyrir Líf – styrktarfélag
‹ VILBORG Á FERÐINNI ›
»