Morgunblaðið - Sunnudagur - 20.01.2013, Qupperneq 23

20.1. 2013 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 23
Þau eru misjöfn mannanna örlög og eflaust hefur vesalings mann-inn ekki órað fyrir því hvað yrði honum að aldurtila sem lenti íþeim ósköpum fyrir skemmstu vestur í henni Ameríku að kafna í
brjóstum spúsu sinnar. Reyndar eru getgátur um meintan brjósta-
kæfingardauðdaga og einhverjar líkur á að hjartaveila hafi átt þar hlut
að máli.
Nágrannar þessara ólánsömu hjólhýsahjóna segjast hafa séð konuna
barmstóru kasta karli sínum til í reiði og setjast ofan á hann. Heyrðist
hann biðjast vægðar þar sem hún huldi andlit
hans með melónum bringunnar. Víst er að
margan brjóstasjúkan karlinn dreymir um
barmmikinn kvenmann sitjandi ofan á sér og
grátbiðja hana um að leggja bústnu brjóstin
framan í sig. En svona geta ólíklegustu at-
hafnir snúist í andhverfu sína í brölti mann-
fólksins. Og þá komum við aftur að því að eng-
inn viti sína ævina fyrr en öll er: Afar ólíklegt
er að konu þessa hefði getað grunað að barm-
ur hennar yrði einn daginn morðvopn. Alls
óafvitandi hefur hún gengið í gegnum dagana
með bráðdrepandi vopnabúr framan á sér. Vissulega hafa konur í gegn-
um tíðina átt það til að beita brjóstum sínum til að ryðja sér leið og buga
hörðustu karla, en sjaldan í svo bókstaflegri merkingu sem raunin varð
hjá aumingja konunni reiðu. Samúð mín er ekki síður hjá henni en
bónda hennar. Ég held hún hljóti í bræði sinni að hafa ætlað að hræða
hann og láta hann finna fyrir valdi sínu, en ekki ætlast til að hann færi
að anda brjóstum hennar ofan í lungu.
Af þessu má draga þann lærdóm að aldrei er of varlega farið með
konubrjóst og karlar ættu ekki að vanmeta mátt íturvaxinna kvenna.
En það er svo ótal margt sem smogið getur í okkur og breytt okkur í
eitthvað allt annað en við erum að öllu jöfnu. Eitt af því eru pestir skæð-
ar sem nú herja á Mörlandann af slíku offorsi að stór hluti þjóðarinnar
liggur marflatur í bælum sínum. Við slíkar aðstæður verður margur
gjörsneyddur öllum sínum kynþokka. Korrandi hryglur í brjósti og
grænt hor sem lekur fram úr nösum verður til þess að elskulegasta fólk
hrekkur frá í ofboði. Vissulega má reyna að þröngva þeim sem deilir
bæli til að ríða úr sér óværuna þar sem kynlíf styrkir jú ónæmiskerfið.
En það er hægara um að tala en í að komast þegar máttleysi og hár hiti
lamar bæði líkama og sál. Allir vita sem reynt hafa að heldur betur er
það hamlandi kagstíflaða nefið þegar taka á til við kröftugt tott.
VOPNABÚR Í
KONUBRJÓSTI
KRISTÍN HEIÐA
Stigið í
vænginn
Þ
eir Lúðvík Ólafsson og Þor-
steinn Blöndal sendu vel-
ferðarráðuneytinu á dög-
unum álit í umsögn um
frumvarp velferðarráðherra um
bann við sölu skrotóbaks. Í því
kemur fram að þeir telji skjóta
skökku við að banna sölu munntób-
aks þar sem rannsóknir sýni að
skaðsemi þess sé mun minni en
reyktóbaks.
Í umfjöllun fréttaskýringaþátt-
arins 60 mínútna, snemma árs árið
2012, var fjallað um munntóbak eða
„snus“ sem valkost fyrir þá sem
ekki gátu hætt að reykja en tóbaks-
framleiðendur í Bandaríkjunum
hófu nýlega framleiðslu á því. Þar
er meðal annars rætt við dr. Karl
Fagerström sem er sænskur
læknaprófessor sem sérhæfir sig í
nikótínfíkn og hefur m.a. fengið við-
urkenningu frá Alþjóðaheilbrigð-
isstofnuninni, WHO, fyrir rann-
sóknir og þróun lyfja sem slá á
nikótínfíkn. Fagerström segir snus
mun skaðminna en reyklaust tóbak.
Vitnar hann í rannsókna frá Royal
college of physicians sem er
læknaháskóli í Bretlandi. Sam-
kvæmt henni er snus 90-99% minna
skaðlegt heilsunni en reyktóbak. En
hvað þýða slíkar tölur?
Lúðvík Ólafsson er yfirlæknir á
heilsugæslu höfuðborgarinnar.
„Þegar menn setja svona tölfræði
upp eru þeir að tala um tíðni sjúk-
dóma og dauðsfalla sem rekja má til
viðkomandi tóbaks.“
„Munntóbakið hefur litla tilhneig-
ingu til að leiða til kerfisbundinna
sjúkdóma þó að einhver tengsl séu
við briskirtilskrabbamein,“ segir
Lúðvík
Orð Lúðvíks eru í samræmi við
málflutning Fagerström sem bendir
jafnframt á að ekki hafi fundist
tengsl við notkun snus og krabba-
meins í munni.
Hér ber að athuga að snus er
ólíkt íslensku neftóbaki, sem vinsælt
er að setja undir vörina, að því leyti
að í því eru fleiri aukaefni sem erta
munnholdið. „Því má ekki heimfæra
rannsóknir á snusi yfir á íslenska
tóbakið, þó að óhætt sé að halda því
fram að það sé mun minna skaðlegt
en reyktóbakið,“ segir Lúðvík.
Hið sænska snus er, ólíkt íslenska
neftóbakinu, flokkað sem matvara í
Svíþjóð og fellur því efnisinnihald
þess undir matvælalöggjöf. Af þeim
sökum eru engin eiturefni í því líkt
og finna má í sígarettum. Þessi
eiturefni eru talin helsti orsakavald-
ur sjúkdóma og dauðsfalla reyk-
ingamanna. Íslenska neftóbak er
undanskilið matvælalöggjöf.
„Það er nokkuð breið sátt meðal
lækna um að mæla frekar með
notkun munntóbaks en reyktóbaks,“
segir Lúðvík. Samkvæmt umfjöllun
60 mínútna má þó finna lækna sem
telja það siðferðislega rangt að
beina fólki að notkun eins skaðlegs
ávanabindandi efnis umfram annað,
þó að það valdi síður líkamlegum
skaða.
Rannsóknir hafa sýnt fram á að sænskt munntóbak sé mun síður skaðlegt heilsunni en reyktóbak.
AFP
Ekki allt sama tóbakið
SAMKVÆMT ERLENDRI RANNSÓKN ER MUNNTÓBAK 90-99% MINNA SKAÐLEGT EN
REYKTÓBAK. AÐ SÖGN LÆKNIS ER „NOKKUÐ BREIÐ SÁTT MEÐAL LÆKNA“ UM AÐ MÆLA
MEÐ NOTKUN ÞESS UMFRAM NOTKUN REYKTÓBAKS
Viðar Guðjónsson vidar@mbl.is