Morgunblaðið - 27.04.2013, Blaðsíða 34

34 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. APRÍL 2013
Kristján Helgi Björnsson og
Flemming Jessen unnu
Súgfirðingaskálina
Sjöunda og síðasta lota í Súgfirð-
ingaskálinni, tvímenningsmóti
Súgfirðingafélagsins lauk á Degi
jarðar. Kristján Helgi Björnsson
og Flemming Jessen voru með
mjög vænlega stöðu og héldu sjó
og fögnuðu sumrinu með öruggum
sigri. En risaskor hjá Gróu Guðna-
dóttur og Guðrúnu K. Jóhannes-
dóttur dugði þeim ekki alla leið-
.Karl Bjarnason og Ólafur Ólafsson
náðu að skjóta sér í þriðja sæti í
lokaspilunum.
Úrslit úr 7. lotu, meðalskor 110
Gróa Guðnad. - Guðrún K. Jóhannesd. 146
Þorsteinn Þorsteinss. - Rafn Haraldss. 125
Kristján H. Björnss. - Flemming Jessen
119
Karl Bjarnason - Ólafur Ólafsson 118
Gyða Thorsteinss. - Friðg. Friðgeirsd. 117
Lokastaðan, þegar slakasta
kvöldi er sleppt.
Kristján H. Björnss. - Flemming Jessen
624
Gróa Guðnad. - Guðrún K. Jóhannesd. 606
Karl Bjarnason - Ólafur Ólafsson 581
Ásgeir Sölvason - Sölvi Ásgeirsson 576
Þorsteinn Þorsteinss. - Rafn Haraldss. 575
Sveinbjörn Jónsson - Sigurður Ólafss. 518
Kristján Pálss. - Ólafur Karvel Pálss. 513
Alls spiluðu 13 pör í mótinu.
Nýr formaður Súgfirðingafélags-
ins, Eyþór Eðvarðsson, afhenti
skálina í mótslok og þremur efstu
pörum verðlaun til minningar um
góðan árangur í skemmtilegu móti.
Spilastj. Sigurpáll Ingibergsson.
Sigurvegarar frá upphafi:
2013 - Kristján Helgi Björnsson - Flemm-
ing Jessen. 2012 - Hlynur Antonsson -
Auðunn Guðmundsson. 2011 - Þorsteinn
Þorsteinsson – Rafn Haraldsson. 2010 -
Einar Ólafsson - Þorsteinn Þorsteinsson.
2009 - Gróa Guðnadóttir - Guðrún K. Jó-
hannesdóttir. 2008 - Arnar Barðason -
Hlynur Antonsson. 2007 - Arnar Barðason
- Hlynur Antonsson. 2006 - Karl Bjarna-
son - Valdimar Ólafsson. 2005 - Ásgeir
Sölvason - Guðni Ólafsson. 2004 - Gróa
Guðnadóttir - Guðrún K. Jóhannesdóttir.
2003 - Guðbjörn Björnsson - Steinþór
Benediktsson. 2002 - Guðbjörn Björnsson
- Steinþór Benediktsson.
Nýtt mót með nýjum áskorunum
hefst í september.
BRIDS
Umsjón Arnór G.
Ragnarsson| norir@mbl.is
Í dag er lánaleið-
réttlæti hæst á baugi
enda eru þúsundir
heimila gjaldþrota eða
nær gjaldþrota og
munu að óbreyttu
tapa aleigunni. Fögur
fyrirheit frambjóð-
enda til alþingis um
lánaleiðréttingar sem
óska eftir umboði frá
þúsundum gjaldþrota
fjölskyldna eru fullkomlega hlægi-
legar.
Glæpinn gegn heimilunum má
rekja til tvennskonar tegunda lána-
samninga, annars vegar lán með
gengisviðmið og hin með verð-
tryggingu. Fjármála- og banka-
hrunið 2008 er ekki skaðvaldurinn í
þessu máli heldur flýtti fyrir því
sem var óhjákvæmilegt og inn-
byggt í skilmála ofangreindra
samninga, að umrædd lán mundu
setja fólk á hausinn að lokum.
Þessir lánasamningar voru því
ígildi afsals á eignum fólksins.
Í sinni einföldustu mynd þá eru
það þrír aðilar sem hafa vélað um
þessi lánamál. Í fyrsta lagi setti
ríkið lög um að lánastofnunum væri
heimilt að veita svona lán. Í öðru
lagi fjármögnuðu lífeyrissjóðir
þessar lánveitingar og í þriðja lagi
voru lánastofnanir, með lögin og
peningana frá lífeyrissjóðunum á
bak við sig, sem buðu fjölskyldum
og fyrirtækjum þessi lán og gera
enn þann dag í dag, enda af mörg-
um talið vera hagstæðasta lána-
formið.
Ofangreindir aðilar búa yfir öfl-
ugum tölvukerfum og hafa í sinni
þjónustu sérfræðinga og doktora á
allskonar sérsviðum þannig að fólk
sem kemur inn í lánastofnun af
götunni og biður um lán telur að
það sé búið að rannsaka það alger-
lega í þaula hvað sé hagstæðast í
boði fyrir lántakandann.
Eftir að svindlið hafði gengið í
mörg ár og fjármálahrunið 2008
hafði auk þess valdið stökkbreyt-
ingum á svindlinu þá allt í einu
birtist kona frá Spáni, dr. Elvira
Mendez Pinedo, sem starfar nú
sem prófessor við Háskólann í
Reykjavík og fer að hræra í þess-
um svindlgrautarpotti ríkisins, líf-
eyrissjóðanna og bankanna sem
voru og eru komnir með kruml-
urnar langt ofan í vasa fjölskyldna
og fyrirtækja í gegnum lánasamn-
inga.
Dr. Elvira segir meðal annars á
bloggsíðu sinni:
„Icelandic current practice of
verðtrygging goes against respon-
sible borrowing and lending as it
encourages overindebtness seduc-
ing consumers by initial low pay-
ments and by hiding the real cost
of credit over the life-spam of the
loan.“ – sem er í grófum dráttum
það að fólk byrji að greiða lágar
greiðslur og þannig feli lánastofn-
unin raunverulegan kostnað við
lánið sem fellur á neytandann yfir
lánstímann. Þannig samþykki fólk
að taka á sig allt of há lán í hreinni
blekkingu – lauslega þýtt.
Afleiðingarnar hafa verið að
koma fram í þeim hremmingum
sem hafa gengið yfir
samfélagið og þús-
undir heimila þurfa nú
að horfast í augu við
að missa heimili sín.
Ef sett er inn 25
milljóna króna lán til
40 ára með 4,15%
vöxtum og 5% verð-
bólgu í reiknivélar
bankanna þá endar
lánið samtals með end-
urgreiðslu í kr. 160
milljónum, eða ca. 6,4
sinnum upphaflega
lánið. Ef laun fólksins væru verð-
tryggð þá hefðu 500 þúsund kr.
mánaðarlaunin hækkað a.m.k. sjö-
falt á tímabilinu og stæðu þá í um
3,5 milljónum. Þá væri hugsanlegt
að borga af svona láni.
En launin eru ekki verðtryggð
og eftir um fimm ár sem er algeng-
ur tími fyrir fólk núna að komast í
vandræði með þessi lán þá hafa af-
borganir hækkað um 30% og launin
lækkað að raungildi um 20% og því
er orðin tæplega 60% raun hækkun
á greiðslubyrði lánanna. Eftir um
10 ár er þetta orðið óviðráðanlegt,
afborgunin hefur hækkað um 60%
– kaupmáttur fallið um 40% og
fjárhagur fólksins sprunginn. Þetta
er fyrir utan afleiðingar hrunsins,
atvinnuleysis, verðfalls á fast-
eignum og allra utanaðkomandi
þátta.
Eftir 40 ár miðað við að launin
falli um 5% á ári þá er raungildi
launa aðeins um 10% sem þau voru
þegar lánið var tekið, lánið orðið
sexfalt upphaflega upphæðin og
heildarskuldin í raungildi miðað við
verðfallin laun er um 1,6 milljarðar.
Þetta er það sem dr. Elvira kall-
ar að lánin endi í óendanlega hárri
tölu. Öll hin miklu og flóknu tölvu-
kerfi bankanna, ríkisins og lífeyr-
issjóðanna sem hafa örugglega sýnt
þessa niðurstöðu – allir þessir að-
ilar hafa verið sammála um að
ganga nú rækilega í skrokk á fjöl-
skyldum og fyrirtækjum í landinu í
eitt skipti fyrir öll. Með verðtrygg-
ingu skal landinu eyða.
Þetta eru ríkisstjórnir og
lífeyrissjóðir fólksins.
Hverskonar hjálparaðgerðir í
þessu umhverfi eru algerlega
óþarfar þar sem það þarf ekki að
hjálpa fólki að greiða 1,6 milljarða
króna endurgreiðslu á hvert heimili
fyrir 25 milljóna króna lán.
Öll loforð frambjóðenda til næstu
kosninga um „leiðréttingar“ eru
svo langt frá raunveruleikanum að
það nær engu tali.
Þeir alþingismenn sem hafa und-
anfarna áratugi verið að velta sér í
huggulegheitunum á Alþingi og eru
að labba þar út núna með um eða
yfir 100 milljónir í verðtryggðum
lífeyrissjóði handa sjálfum sér er
algerlega skítsama um fjölskyld-
urnar í landinu. Allt þeirra „puð“ á
Alþingi snérist bara um þá sjálfa
og að geta að lokum fengið ríflegan
lífeyrissjóð ofaná allt bruðlið á Al-
þingi sem þar hefur þrifist og er
eitt skýrasta dæmið um sukkið í
landinu.
Alla þessa verðtryggðu lána-
samninga þarf að taka úr umferð
án tafar meðan málið er í rann-
sókn.
Verðtryggð glæpa-
lánamál heimila
og fyrirtækja
Eftir Sigurð
Sigurðsson
» Allir þessir aðilar
hafa greinilega verið
sammála um að ganga
nú rækilega í skrokk á
fjölskyldum og fyrir-
tækjum í landinu í eitt
skipti fyrir öll.
Sigurður Sigurðsson
Höfundur er cand. phil. bygg-
ingaverkfræðingur.
- með morgunkaffinu
www.jonogoskar.is Sími 5524910 / Laugavegi 61 / Kringlan / Smáralind
PI
PA
R\
TB
W
A
•
SÍ
A
•
12
07
53
HVERT SEM
TILEFNIÐ ER