Morgunblaðið - Sunnudagur - 19.05.2013, Blaðsíða 6

6 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19.5. 2013
HEIMURINN
RÚSSLAND
MOSKVA Rússar handtóku meintan bandarískan
njósnara og sást hann á myndum með hárkollu og
sólgleraugu. Hann var einnig með áttavita og fúlgur fjár.
Maðurinn heitir Ryan Fogle og er bandarískur stjórnar-
erindreki. Því var haldið fram að hann hefði ætlað að fá
rússneskan embættismann til að stunda njósnir. Rússar
gagnrýndu Bandaríkjamenn harðlega vegna málsins.
PAKISTAN
ISLAMABAD Mús-
limabandalagið fékk meiri
stuðning en búist var við í
kosningunum í Pakistan og
vann 124 þingsæti af 272.
Leiðtogi þess, Nawaz Sharif,
verður því forsætisráðherra
í þriðja skipti og ætti að geta stjórnað án þess
að mynda stjórn með öðrum flokkum. Ofbeldi
setti svip sinn á aðdraganda kosninganna.
40 manns létu lífið, þar af 11 þegar sprengja
sprakk í Karachi.
NÍGERÍA
LAGOS Forseti Nígeríu, Goodluck Jonathan, lýsti yfir neyðarástandi í þremur
héruðum í norðausturhluta landsins þar sem íslamska öfgahreyfingin Boko Haram
hefur valdið gríðarlegum usla.Talið er að þúsund manns hafi látið lífið í árásum
hreyfingarinnar undanfarin fjögur ár. Forsetinn játaði að stjórnarherinn hefði ekki
völd alls staðar í landinu og veitti honum leyfi til aðgerða í héruðunum þremur.
GVATEMALA
GVATEMALABORG
Dómstóll í Gvatemala
dæmdi José Efraín
Ríos Montt, fyrrverandi
einræðisherra landsins,
í 80 ára fangelsi fyrir
þjóðarmorð og glæpi
gegn mannkyni á hendur maja-indjánum.
Brotin voru framin í stríði herforingja-
stjórnar Montts við vinstrisinnaða
skæruliða fyrir 30 árum. Montt er 86 ára
og féll í yfirlið nokkrum dögum eftir að
dómurinn féll þegar verið var að færa
hann til yfirheyrslu.
Ljóst er að repúblikanar von-
ast til þess að málin þrjú og
þá sérstaklega skattamálið
verði vatn á myllu þeirra í
þingkosningunum á næsta ári.
Tim Miller leiðir pólitísku
aðgerðasamtökin America
Rising og segir að skattamálið
muni ekki hverfa vegna þess
að það sýni hvað stjórnvaldið
sé mikið bákn.
„Þetta á eftir að verða
íhaldsmönnum og repúbli-
könum hvatning og fá þá til að
snúa bökum saman … og
mæta á kjörstað í millikosn-
ingunum til að hreinsa til í
stjórninni.“
Ekki eru þó allir vissir um
áhrifin. Louie Gohmert, þing-
maður repúblikana, einn
harðasti andstæðingur Oba-
mas, bendir á að 18 mánuðir
séu langur tími: „Banda-
ríkjamenn eru með
skammtímaminni
þannig að ég veit
ekki.“
Barack Obama Bandaríkja-forseti hefur átt erfiða viku.Þrjú mál hafa blossað upp og
repúblikanar eru þegar farnir að
ganga á lagið. Á þinginu er hafin
rannsókn á því hvort embættismenn
hjá skattinum hafi sérstaklega tekið
fyrir samtök á hægri væng stjórn-
málanna, á viðbrögðum stjórnvalda
við árásinni á bandarísku ræð-
ismannsskrifstofuna í Benghazi í
Líbíu og ákvörðun stjórnvalda um
að gera skrár um símtöl blaða-
manna hjá fréttastofunni AP upp-
tækar.
Misnotkun valda
„Misnotkun valds hefur óhjákvæmi-
lega pólitískar afleiðingar, sagði Ted
Cruz, öldungadeildarþingmaður
repúblikana, í samtali við fréttastof-
una AFP eftir að Obama hóf að-
gerðir til þess að takmarka skaðann
og rak yfirmann skattstofunnar og
birti tölvupósta, sem fóru á milli rík-
isstofnana um árásina í Líbíu.
„Stjórnvöld hér í landi eiga ekki
að vinna svona og alltaf þegar vald
þjappast saman og nýtur ekki að-
halds er hætt við misnotkun.“
Dálkahöfundurinn George F. Will,
sem skrifar í Washington Post, er
meðal gagnrýnenda forsetans.
„Bergmál af Watergate“ var yf-
irskrift dálks eftir Will. Þar bendir
hann á að í vikunni hafi 40 ár verið
liðin frá því að yfirheyrslurnar
vegna Watergate-málsins hófust í
öldungadeild Bandaríkjaþings og
hafin var rannsókn á stjórn-
arháttum Richards M. Nixons, þá-
verandi forseta.
Deilurnar um árásina í Benghazi
hafa staðið frá því hún var gerð 11.
september 2012. Fjórir létust í árás-
inni, þar á meðal J. Christopher
Stevens sendiherra. Repúblikanar
hafa haldið fram að stjórn Obamas
hafi reynt að gera lítið úr árásinni.
Þegar fréttastofan sjónvarpsstöðv-
arinnar ABC birti frétt þess efnis
að tölvupóstar sýndu að reynt hefði
verið að stýra upplýsingagjöfinni og
draga upp ranga mynd af málinu
fór allt af stað. Nú er komið í ljós
að fréttin stóðst ekki, en það hefur
ekki lægt öldurnar.
Skattamálið er þannig vaxið að
embættismenn í borginni Cincinnati
í Ohio tóku sig til og
rannsökuðu sérstaklega
fjármál pólitískra sam-
taka á hægri vængnum
með tengsl við Teboðs-
hreyfinguna. Enn
sem komið er
bendir ekkert
til þess að
málið teygi
anga sína inn
í Hvíta húsið, en það dregur ekki úr
alvarleika þess.
„Einhver þarf að fara í fangelsi,
einhvern þarf að draga fyrir dóm,“
sagði Rand Paul, öldungadeild-
arþingmaður repúblikana, um málið.
Leitað að leka
Dómsmálaráðuneytið lagði hald á
skrár yfir símtöl í og úr 20 símum
blaðamanna og fréttastjóra hjá AP
vegna rannsóknar á leka úr stjórn-
kerfinu. Bendir allt til þess að til-
efnið hafi verið leki upplýsinga um
það hvernig bandarísku leyniþjón-
ustunni, CIA, tókst að afstýra fyr-
irætlun hryðjuverkamanna í Jemen
um að sprengja farþegaflugvél í loft
upp. Á miðvikudag var Eric Holder
dómsmálaráðherra grillaður um
málið í fjórar klukkustundir í yf-
irheyrslu í fulltrúadeild þingsins.
Demókratar hafa komið Obama
til varnar, en eru um leið gagnrýnir.
Sérstaklega telja þeir brot skatt-
heimtumannanna alvarleg.
Demókratar hafa áhyggjur af því
að þessi mál muni leiða til þess að
repúblikanar muni reyna að stöðva
önnur mál, sem Obama hyggst
reyna að koma í gegnum þingið.
Repúblikaninn John Bohner, for-
seti fulltrúadeildarinnar, segir að
Obama og liðsmenn hans hafi gert
sig seka um „ótrúlegan hroka“. „Við
reynum nú að gera allt til að skapa
störf og munum halda því áfram,“
sagði hann, en kvaðst engu að síður
ósáttur við starfshætti stjórn-
arinnar.
Mark Warner, þingmaður demó-
krata í öldungadeildinni, varaði
repúblikana við að sökkva tönn-
unum svo djúpt í málin þrjú að ann-
arri löggjöf yrði stefnt í hættu.
„Það væru mikil mistök ef fólk
reyndi að nota þessi mál til að
draga athyglina frá málefnum, sem
skipta raunverulegu máli varðandi
umbætur í innflytjendamálum,
skuldastöðuna og fjárlagahallann og
önnur mál, sem þarf að taka á,“
sagði hann við AFP.
Lindsey Graham, öldungadeild-
arþingmaður repúblikana, lofaði
áframhaldandi samstarfi. „Þetta
mun engin áhrif hafa á vilja minn til
að vinna í innflytjendamálum eða að
samkomulagi um fjárlögin,“ sagði
hann við AFP. „Þú ert ósammála
mönnum um A og vinnur með þeim
að B.“
Hart sótt
að Barack
Obama
ÞRJÚ HNEYKSLISMÁL GÆTU REYNST BARACK OBAMA
BANDARÍKJAFORSETA ÞUNG Í SKAUTI. ERU GAGNRÝN-
ENDUR FORSETANS FARNIR AÐ SEGJA AÐ STJÓRNARFAR
HANS MINNI Á WATERGATE-HNEYKSLIÐ Á SÍNUM TÍMA.
Louie
Gohmert
VATN Á MYLLU?
Barack Obama forseti var á blaðamannafundi með Recep Erdogan, forsætisráðherra Tyrklands, spurður um samlík-
ingar á stjórnarfari hans og Nixons. „Þið getið lesið söguna og komist að ykkar eigin niðurstöðum,“ var svarið.
AFP
* Ekkert leysir upp samband fólksins og stjórnvalda með jafnskilvirkum hætti og valdhrokinn hér í Washington.John Boehner, forseti fulltrúadeildar Bandaríkjaþings.AlþjóðamálKARL BLÖNDAL
kbl@mbl.is