Morgunblaðið - Sunnudagur - 26.05.2013, Page 56

56 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 26.5. 2013
BÓK VIKUNNAR Leonardo DiCaprio fer með hlutverk
Gatsby í nýrri kvikmynd eftir hinni frægu sögu F. Scott Fitzger-
ald. Náið ykkur í íslensku þýðinguna á frábærri bók.
Bækur
KOLBRÚN BERGÞÓRSDÓTTIR
kolbrun@mbl.is
Bókaútgáfa í litlu landi er örugglega ekki
auðveld og því er vert að þakka öllum
þeim sem leggja hana fyrir sig. Auðvitað
er æskilegast að fjölbreytnin í bókaút-
gáfu sé sem mest en það er ekki hægt að
skammast mikið yfir því að íslenskir út-
gefendur veðji á glæpasögur. Metsölu-
listar sýnar einfaldlega að þær bækur
eru mest keyptar og skila mestum gróða.
Reyndar á þetta líka við erlendis, þar
raða glæpasögur sér snyrtilega á met-
sölulista.
Ég man eftir litlu forlagi Hávallaút-
gáfunni sem var rekið af hugsjón og gaf
úr klassísk verk í kilju. Þar á meðal voru
verk eftir Tolstoj, Túrgenev, Gogol og
Thomas Mann ásamt ýmsu öðru góð-
gæti. Því miður hefur ekkert frést af því
litla en metnaðarfulla forlagi í nokkurn
tíma. Þess er sárt sakn-
að.
Bókaforlagið Ugla er
annað lítið forlag sem
heldur áfram að berjast
á bókamarkaðnum og
sýnir metnað sem mað-
ur getur því miður ekki
ímyndað sér að borgi
sig. Ugla sendir nú frá
sér í kilju margrómaða
sögu Nathanael West, Ungfrú einmana
sem er grimm og meinfyndin saga. Þetta
litla útgáfufyrirtæki hefur áður gefið út
þýðingar á verkum öndvegishöfunda eins
og F.S. Fitzgerald, Muriel Spark og
George Eliot svo örfá nöfn séu nefnd.
Þarna er vel að verki staðið.
Forlagið, stærsta bókaforlag á Íslandi,
hefur sent frá sér klassísk verk í fallegum
útgáfum, eins Ferðir Gullivers, Gleði-
leikinn guðdómlega eftir Dante og nú
síðast Emmu eftir Jane Austen. Unn-
endur góðra bóka hljóta að þakka inni-
lega fyrir þessa veglegu útgáfu og óska
þess að ríkulegt framhald verði á henni.
Það er mikilvægt að styrkja þýðingar á
erlendum gæðabókum eins og mögulegt
er. Nú berast þau góðu tíðindi að Atli
Magnússon hafi hlotið þýðingarstyrk
Miðstöðvar íslenskra bókmennta til að
þýða Mrs. Dalloway eftir Virginiu Woolf
og Rúnar Helgi Vignisson styrk til að
þýða As I Lay Dying eftir William
Faulkner en Rúnar Helgi þýddi á sínum
tíma Ljós í ágúst eftir Faulkner, snilld-
arverk sem unun var að lesa í góðri þýð-
ingu. Nú bíður maður eftir næstu þýð-
ingu Rúnars Helga á Faulkner.
Orðanna hljóðan
METN-
AÐUR Á
BÓKA-
MARKAÐI
Rúnar Helgi Vignisson
Ungfrú einmana
D
rekinn er ný íslensk spennu-
saga eftir Sverri Berg sem
hefur fengið ágæta dóma
gagnrýnenda, en hún er
fyrsta bók hans. Þegar Sverr-
ir er spurður af hverju hann hafi ákveðið að
skrifa spennusögu segir hann: „Ég les tölu-
vert og mikið af spennusögum og hef lengi
haft áhuga á skriftum, fór árið 2002 á nám-
skeið í ritlist og skrifaði smásögur en gerði
ekkert meira með þær. Fyrir rúmu ári fékk
ég þá hugmynd að kanna hvort ég gæti
komið hugmynd að spennusögu í form og
þegar verkið var komið nokkuð á veg fannst
mér ekki annað hægt en að klára söguna.
Þetta er nokkuð óhefðbundin spennusaga að
því leyti að hún fjallar ekki beint um glæpi.
Mér fannst umhverfið sem við búum í bjóða
upp á ótrúlega fína umgjörð fyrir spennu-
sögu.“
Drekinn gerist á vormánuðum 2013, þegar
íslenskt samfélag er enn að fást við eftirmál
bankahrunsins. Þegar forstjóri Einarshafnar,
eins elsta og stöndugasta fyrirtækis landsins,
finnst látinn við Knarrarósvita bendir ekkert
til annars en að hann hafi fyrirfarið sér.
Fljótlega eftir lát forstjórans kemur í ljós að
staða fyrirtækisins er allt önnur en áður var
talið. Það kemur í hlut Brynjars, viðskipta-
fræðings hjá ráðgjafarfyrirtæki í Reykjavík,
að rannsaka málið. Á sama tíma ríkir mikil
eftirvænting í þjóðfélaginu vegna fyrirhug-
aðrar olíuleitar á Drekasvæðinu. Athafna-
maðurinn Olgeir Ragnarsson er nýkominn
heim eftir langa dvöl í útlöndum og kynnir
nýstárlegar hugmyndir sínar um endurreisn
landsins og fjárfestingu sem á sér ekki hlið-
stæðu í Íslandssögunni. Bandarískur vog-
unarsjóður sýnir óvæntan áhuga á umsvifum
Olgeirs og Brynjar sogast inn í atburðarás
þar sem líf og tilvera venjulegs fólks er
skiptimynt í miskunnarlausu valdatafli.
„Þetta er ekki löggusaga, þannig að ég
fylgi ekki þeirri formúlu,“ segir Sverrir. „Að-
alpersónan Brynjar hefur enga áberandi
bresti, er hvorki drykkfelldur né geðvondur.
Lögreglan kemur við sögu varðandi ákveðna
hluti en er ekki í forgrunni. Að því leyti er
þetta óhefðbundin íslensk spennusaga.“
Sverrir sem stundaði viðskipti um árabil
og rak fjölda verslana er spurður hvort hann
sæki fyrirmyndir og hugmyndir þaðan. „Ég
er að reyna að segja skemmtilega sögu sem
ég hefði áhuga á að lesa sjálfur,“ segir hann.
„Mér finnst margt í íslensku umhverfi í dag
gefa færi á að búa til spennandi og skemmti-
legar kringumstæður og persónur. Ég hef
kynnst mörgu og mörgum í gegnum við-
skiptareynslu mína og nýti mér það. Ég
vona að það gefi persónunum og sögunni
aukinn trúverðugleika.“
Þú segist lesa mikið af spennusögum.
Hvaða höfundar eru í uppáhaldi?
„Ég les nánst allt sem kemur út í spennu-
geiranum hér á landi. Minn eftirlætis-
spennusagnahöfundur er Árni Þórarinsson.
Hann er skemmtilegur og hefur góðan húm-
or. Svo verð ég auðvitað að nefna Arnald
Indriðason. Ég les bækur eftir John Gris-
ham mér til ánægju og bíð alltaf spenntur
eftir bókum Jeffrey Archer sem ég hef sér-
stakt dálæti á.“
Ætlarðu að skrifa meira?
„Mig langar til að gera meira af þessu og
er byrjaður á nýrri bók. Hún er á svipuðum
nótum og Drekinn og gerist á Seyðisfirði.
Það er erfitt að segja frá henni án þess að
gefa upp of mikið. Þannig að ég segi ekki
meira að sinni.“
ÁRNI ÞÓRARINSSON ER UPPÁHALDSSPENNUSAGNAHÖFUNDUR SVERRIS BERG
Óhefðbundin spennusaga
„Ég hef kynnst mörgu og mörgum í gegnum viðskiptareynslu mína og nýti mér það. Ég vona að það
gefi persónunum og sögunni aukinn trúverðugleika,“ segir Sverrir Berg.
Morgunblaðið/Styrmir Kári
SVERRIR BERG SENDIR FRÁ SÉR
FYRSTU SPENNUSÖGU SÍNA OG ER
BYRJAÐUR AÐ SKRIFA AÐRA BÓK.
Ég gat lengi vel nefnt uppáhaldshöfunda. Núna er ég hætt slíkri
flokkun, enda löngu búin að gera mér grein fyrir hvað ég á mikið
ólesið. Ég heillast af einum í dag og öðrum á
morgun og er hin ánægðasta með fjöllyndið.
Upp á síðkastið hef ég fengið áhuga á sagn-
fræði. Líklega fylgir það hækkandi aldri. Einhvern
veginn æxlaðist það þannig að ég las margar bæk-
ur um síðari heimsstyrjöldina á sama tíma. Bæði
um atburði langt í burtu, eins og orrustuna um
Stalíngrad, en líka um Ísland á stríðsárunum. Það
eru ekki nema örfáir mánuðir frá því að ég las
Banality of Evil eftir Hönnu Arendt og varð töluvert pirruð
út í sjálfa mig að hafa ekki gert það fyrr. Saga Veru Hertzsch
um liðin jól féll vel að þessu áhugamáli. Mér finnst líka sérlega
gaman að lesa góðar sagnfræðilegar skáldsögur. Öreigarnir frá
Lodz var jólabókin mín 2011, jafn ömurleg lesning og hún var í
raun.
Þótt síðari heimsstyrjöldin hafi sótt svona að mér þá finnst
mér ekki síðra að fara enn lengra aftur í tímann. Snilldarbókin
Ariasman er einhver besta sögulega skáldsaga sem ég hef lesið í
háa herrans tíð. Dásamleg sending, Finninn Tapio Koivukari,
sem skrifaði þá rammíslensku bók.
Núna er að renna upp sá tími þegar sagnfræði og fagurbók-
menntir fá hvíld. Sumarið er tími krimmanna og ég uppgötvaði
mér til mikillar ánægju um daginn að ég á eftir að lesa þrjár bæk-
ur eftir Jo Nesbø. Um leið og hlýnar dálítið kem ég þeim í hús.
Í UPPÁHALDI
RAGNHILDUR SVERRISDÓTTIR
UPPLÝSINGAFULLTRÚI
Ragnhildur Sverrisdóttir hefur gaman af sagnfræði og fagurbókmenntum
en segir sumarið vera tíma krimmanna.
Morgunblaðið/Ómar
Ariasman