Morgunblaðið - 19.07.2013, Blaðsíða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. JÚLÍ 2013
Lín Design Laugavegi 176 & Glerártorgi Akureyri lindesign.is
Einstakar
Úrval brúðargjafa á tilboðsverði
Fyrir ykkar
mýkstu stundir
brúðargjafir
Nýverið lauk fjáröflunarverkefni
Karlasmiðjunnar til styrktar Barna-
spítala Hringsins. Að fjáröfluninni
stóð hópur atvinnulausra manna
sem kynntust í endurhæfing-
arúrræði á vegum Reykjavík-
urborgar. Þegar formlegu starfi
endurhæfingarinnar lauk tóku þátt-
takendur sig saman og ákváðu að
láta gott af sér leiða.
Hópurinn bauð einstaklingum og
fyrirtækjum ýmiss konar þjónustu,
t.d. garðslátt og málningarvinnu, og
þáði fyrir hana hóflegt gjald sem
rann óskipt til spítalans. Fjáröflunin
stóð í þrjár vikur og afhenti hóp-
urinn Barnaspítalanum afraksturinn
að þeim loknum. Alls söfnuðust 268
þúsund krónur sem verða notaðar til
að fjármagna kaup á tækjum og öðr-
um búnaði fyrir spítalann í þágu
barna og fjölskyldna þeirra.
Gjöf Þátttakendur í Karlasmiðjunni ásamt starfskonum Barnaspítala Hringsins.
Karlasmiðjan gaf Hringnum vinnu sína
Ljósmynd/Þorkell Þorkelsson
Uppboð hefst í dag á vefnum bilauppbod.is á forláta
mótorhjóli af gerðinni Victory. Uppboðið er til styrktar
AHC-samtökunum og hinni sjö ára gömlu Sunnu Valdísi,
eina Íslendingnum með AHC-sjúkdóminn. Um er að
ræða sjaldgæfan taugasjúkdóm sem kemur til vegna
stökkbreytingar í geni. Fólk sem þjáist af AHC fær köst
sem einkennast af lömun í annarri eða báðum hliðum lík-
amans. Um 800 greinast með sjúkdóminn í heiminum ár-
lega. Nánari upplýsingar er að finna á vefnum á ahc.is.
Uppboð til styrktar Sunnu Valdísi og AHC
Sunna Valdís
STUTT
þannig. Síðasti kosturinn er atvinnu-
leysisbætur. Mig langar miklu held-
ur að finna vinnu, en það lítur ekki
vel út.“ Hún segist finna fyrir mikilli
samúð fólks með sjónarmiðum at-
vinnurekendanna í svona tilfellum.
„Þetta voru mikil vonbrigði og
kveikti spurningar um hvernig mað-
ur á að snúa sér í þessu. Ég upplifi
þetta sem mismunun. Þetta eru
hindranir sem maður gerði sér grein
fyrir en hafði ekki hugmynd um að
þetta þætti svona sjálfsagt, þetta er
mjög svarthvítt. Mér finnst fólk sem
ég hef talað við hafa mun meiri sam-
úð með sjónarmiðum fyrirtækjanna
og taka þau fram fyrir minn rétt.“
Mjög misboðið
Þetta er ekki eina tilfelli mismun-
unar gegn óléttum konum, en blaða-
maður ræddi við aðra konu sem átti
mjög á brattann á sækja varðandi
fastráðningu á vinnustað sínum
vegna óléttu. Hún hafði sótt um 80%
fastráðningu en var aðeins boðin
60% ráðning. „Mér var sagt að það
ekkert hægt að ráða fólk inn sem
væri svo á leiðinni í veikindafrí og
var þar verið að vísa til þess að ég
væri ólétt og þyrfti mögulega að
hætta eitthvað fyrr. Ég hafnaði
þessu og var búin að hugsa mér að
segja upp og finna mér eitthvað ann-
að eftir fæðingarorlof, en á endanum
fékk ég ráðningu.“ Konan segir sér
hafa verið mjög misboðið vegna
framkomu yfirmannanna. „Það sem
meira var að deildarstjórinn sagði
að ég ætti í raun að telja mig heppna
að vera boðin einhver vinna því sem
ólétt ung kona ætti ég ekki mögu-
leika á að fá vinnu neins staðar.“
Óléttar koma að lokuðum dyrum
 Segir sér neitað um ráðningar vegna þungunar  Finnst hún verða að segja frá óléttunni  Erfitt
að fara í mál þar sem orð stendur gegn orði  Samúðin með vinnuveitendunum sem mismuna
Ólétt Þungaðar konur eiga á brattann að sækja í atvinnuleit, þótt ólöglegt sé að mismuna vegna barneigna.
Elías G. Magnússon, fagstjóri
kjaramála hjá VR, segir konur
stundum leita til félagsins til
að spyrja hvort þær eigi að
segja hugsanlegum vinnuveit-
endum frá þungun sinni í at-
vinnuviðtölum. „Þær gera sér
oftast grein fyrir því að ef þær
segja frá þungun sinni þá séu
litlar líkur á að þær fái starfið,
sem þær eru að sækjast eftir.
Ef þær hinsvegar taka þann
kost að segja ekki frá þungun
getur það skapað vandamál í
framhaldinu því vinnuveitandi
telur gjarnan að hann hafi ráð-
ið viðkomandi á fölskum for-
sendum, þar sem þær hafi þá
ekki greint frá ástandi sínu.“
Auðvitað sé þetta ekki algilt,
en svona mál komi upp stöku
sinnum. Hann segir enga dóma
liggja fyrir hérlendis um
skyldu kvenna til að tilkynna
þungun.
Nokkuð góð samanborið
við önnur Evrópulönd
Gyða Margrét Pétursdóttir,
lektor í kynjafræði við Háskóla
Íslands, segist heyra reglulega
af tilvikum á borð við þessi, en
segir mismunun gagnvart
óléttum konum þó hafa verið
lítt skoðaða hérlendis und-
anfarin ár. „Í samanburði við
önnur Evrópulönd hefur staðan
hér löngum þótt nokkuð góð,
sem veldur því kannski að það
hefur verið lítið rannsakað því
gengið er út frá því að þessi
mál séu í þokkalegu lagi. Alla-
vega virðist löggjöfin vera
nokkuð hliðholl konum.“
Sagðar ráðn-
ar á fölskum
forsendum
LÍTIÐ UM RANNSÓKNIR
Ingibjörg Elíasdóttir, lögfræðingur
hjá Jafnréttisstofu, segir tilvik sem
þessi falla undir beina mismunun
samkvæmt jafnréttislögum, sé
þungunin eina ástæða þess að við-
komandi einstaklingur sé ekki ráð-
inn. „Slíkt er hægt að kæra til
kærunefndar og mögulega fara í
mál, en ég man ekki eftir því að
slíkt mál hafi verið höfðað. Sönn-
unarbyrðin er þung þar sem oftast
stendur bara orð á móti orði. Jafn-
réttislögin gilda jafnt um almennan
vinnumarkað og hinn opinbera en
þau eru gölluð að því leyti að erfitt
getur reynst að fá bætur.“ Hún seg-
ist kannast við að spurt sé um fyr-
irhugaðar barn-
eignir í atvinnu-
viðtölum.
„Annars staðar í
Evrópu eru fjöl-
skylduaðstæður
taldar starfinu
algjörlega óvið-
komandi. Hvort
þú ert giftur eða
ógiftur, átt börn
eða ætlar þér að eiga börn – það
skiptir engu máli.“ Ingibjörg segir
málskostnað vera brotalöm í rétt-
arkerfinu. „Þess vegna fara allt of
fá mál fyrir dómstóla varðandi mis-
rétti sem viðgengst.“
Mögulegt að kæra en
sönnunarbyrðin þung
Ingibjörg
Elíasdóttir.
BAKSVIÐ
Hildur Hjörvar
hhjorvar@mbl.is
Samkvæmt lögum um jafna stöðu
karla og kvenna er ólöglegt að mis-
muna umsækjendum um starf vegna
fyrirséðs fæðingar- og for-
eldraorlofs eða annarra aðstæðna
tengdra meðgöngu og barnsburði.
Engu að síður hefur Morgunblaðinu
borist frásögn konu sem segist hafa
verið neitað í tvígang um starf fyrir
þá sök eina að eiga von á barni.
Konan, sem vill ekki koma fram
undir nafni, er um þrítugt og búsett
í Reykjavík. Hún er í meistaranámi í
háskóla en ákvað að fresta því að
klára námið þegar hún komst að því
að hún væri ólétt. „Ég á von á mér í
lok janúar og er því á mörkunum að
vinna mér inn rétt til fæðing-
arorlofs. Ég hafði leitað að sum-
arvinnu frá í apríl en þegar þetta
kom upp ákvað ég að fresta því að
klára námið, en ég á bara meist-
araritgerðina eftir. Ég vildi frekar
reyna að leita mér að starfi fram yfir
áramót. Atvinnuleitin hélt áfram en
varð bara flóknari.“
Ekki skylda að segja frá
Um var að ræða almenn versl-
unarstörf og segist konan hafa orðið
af ráðningu í tvígang vegna óléttu
sinnar. „Mér var sagt að verið væri
að leita að manneskju sem gæti unn-
ið í að minnsta kosti ár.“
Ekki er skylda að tilkynna hugs-
anlegum atvinnuveitendum fyr-
irhugaðar barneignir, en konan seg-
ist engu að síður hafa gert það í
atvinnuviðtölum. „Ég held að ég
gæti aldrei sleppt því að láta vita af
því að ég væri ólétt. Ég bjó úti í New
York og þar man ég eftir stelpum
sem voru að koma úr námi, sóttu um
stærri og áhrifameiri störf heldur en
ég er að leita eftir og margar ákváðu
að tilgreina ekki óléttu sína.“
Konan segir horfurnar næstu
mánuði vera slæmar ef hún finnur
ekki vinnu. „Kannski neyðist ég
bara til að demba mér í meist-
araverkefnið, taka námslán og lifa