Morgunblaðið - 30.08.2013, Blaðsíða 46
46 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 30. ÁGÚST 2013
Helgi Snær Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
Fyrsta kvikmynd leikstjórans
Benedikts Erlingssonar, Hross í
oss, verður frumsýnd í dag hér á
landi og í næsta mánuði á al-
þjóðlegu kvikmyndahátíðinni í San
Sebastian á Spáni sem hefst 20.
september nk. Þar verður hún í
keppnisflokki tileinkuðum nýjum
leikstjórum, keppir við 15 aðrar
kvikmyndir um Kutxa-New Direc-
tors-verðlaunin.
Hrossum í oss hefur verið lýst
sem grimmri sveitarómantík um
hið mennska í hrossinu og hrossið í
manninum, að í henni fléttist saman
ást, kynlíf, hross og dauði með
skelfilegum afleiðingum og örlaga-
sögur sagðar af fólki í sveit frá
sjónarhóli hestsins.
Ekkert er gaman án alvöru
„Það er aldrei neitt gaman nema
það sé svolítið grátt gaman. Gaman
án alvöru er ekkert gaman og al-
vara án gamans er hundleiðinleg,“
svarar Benedikt, spurður að því
hvort flokka megi Hross í oss sem
gamanmynd. „Ég myndi segja að
þetta væri mjög skemmtileg og
mjög dramatísk mynd eða mjög
dramatísk gamanmynd, gaman-
drama.“
– Dramedía?
„Dramedía, já. Til forna eða á
endurreisnartímanum höfðu
menn bara eina skilgreiningu á
því hvort hluturinn væri
drama eða kómedía og
réðst það af endinum. Það
var í rauninni ekki stíllinn
eða hvað það voru
margir brand-
arar eða trúðar
í leikritinu
heldur var það
þannig að ef
allir deyja í
lokin þá er það
drama en ef
það eru farsæl
endalok þá er
það kómedía.“
– Við förum ekkert að ljóstra upp
um það í þessu viðtali hvor endirinn
á við um Hross í oss?
„Nei, við skulum halda fólki æsi-
spenntu.“
– Þú hefur sagt að myndin fjalli
um ástir og örlög hrossa og manna,
um hrossið í manninum og manninn
í hrossinu.
„Ég á voðalega erfitt með að
gefa upp eða segja of mikið frá
þessari mynd, ég bý til einhverja
nýja og nýja skilgreiningu því mig
langar að fólk komi að þessu með
óskrifað blað í kollinum. En fyrir
lesendur Morgunblaðsins, að þessu
sinni, get ég uppljóstrað að í morg-
un komst ég að því að þetta er
kannski ástarsaga. Þetta er um ást
milli manna og dýra, líka ást milli
fólks og ég vona að þessi mynd
andi af alls konar ást, til lands og
þjóðar, náttúrunnar og alls þessa
fólks sem er á Íslandi, af hvaða
þjóðerni sem það er.“
Hestar eru eins og
mótorhjól og bílar
– Nú sér maður af stiklu mynd-
arinnar að ástir hrossa koma einnig
við sögu, í mjög svo grátbroslegu
atriði þar sem Ingvar E. Sigurðs-
son situr meri sem graðhestur fer
upp á.
„Já, sko, hesturinn er svolítið
eins og mótorhjólið eða bíllinn,
hann tengist ímynd manna og
kvenna. Ef þú átt flottan hest þá
finnst þér þú vera flottur sjálfur.
Hesturinn bæði upphefur mann en
um leið getur hann líka niðurlægt
mann og það getur verið vafasamt
að beisla náttúruna sér til upphafn-
ingar, hún getur slegið mann.“
– Þetta er dálítið sérstök niður-
læging, að lenda í því sem þessi til-
tekna persóna lendir í, nokkuð sem
hestamenn þekkja líklega einir
manna?
„Já, þetta er reyndar mjög þekkt
innan hestamennskunnar, ég hef
hitt menn sem hafa lent í þessu.
Það hafa farið af þessu sögur og
þetta byggist auðvitað á lítilli
dæmisögu,“ segir Benedikt. Um
tökur á umræddu atriði segir hann
að aðeins hafi staðið til boða að
taka það einu sinni, eins og gefur
að skilja. „Við áttum bara eitt skot í
byssunni, vorum með fimm mynda-
vélar og það sem skipti öllu máli
var að dýrin væru tilbúin og viljug.
Þegar merin er tilbúin, lyktar rétt,
þá getur eiginlega ekkert stoppað
graddann ef hann hefur rétt sinn-
islag og við þurftum bara skapgóð-
an og djarfan hest, helst ungan,
sem bæri ekki of mikla virðingu
fyrir knapanum. Við fengum full-
komna hesta í þetta sem höfðu
ánægju af þátttökunni og fengu að
endurtaka leikinn óáreitt strax eftir
tökur,“ segir Benedikt kíminn.
Ótrúlega mikil áhætta
– Það hlýtur að vera erfitt að
leikstýra hestum …
„Hvaðan hefurðu það?“
– Ég bara get mér þess til að það
sé erfitt að leikstýra fólki en öllu
erfiðara að leikstýra bæði fólki og
hestum.
„Þetta var ótrúlega mikil áhætta,
í öllu þessu ferli, og það gat allt
gerst. Ég var með stóð, hesta og
graðhesta og merar, eltingaleiki,
dýr sem þurftu að bregðast við,
togara og alls konar hluti og allt ut-
andyra. Við vorum upp á náð veð-
ursins og dýrsins og allra þessara
afla sem stjórna lífi okkar. Það
verður að segjast eins og er að ég
eiginlega skil ekki í dag hvernig
þetta gekk, það var einhver galdur.
Einn stærsti galdurinn var að hafa
Bergstein Björgúlfsson sér við hlið.
Það er engin tilviljun að hann skuli
vera kallaður Besti. Hann og kvik-
myndatökuliðið allt, með ótrúlegri
fórnfýsi og fagmennsku, gerði þetta
mögulegt. Þessi mynd vona ég að
verði einhver vitnisburður um
þessa kraftaverkakynslóð íslenskra
kvikmyndagerðarmanna sem orðin
er hér til og getur lagt heiminn að
fótum sér ef hún verður ekki skorin
niður heima á hlaði um það bil sem
hún er að leggja af stað.
Þetta er nú ekki einfaldasta kvik-
mynd sem maður getur gert sem
byrjandi. Ég veit eiginlega ekki
hvernig er hægt að toppa þetta,“
segir Benedikt.
– Kom eitthvað óvænt upp á, var
þetta á einhverjum tímapunkti
hættulegt?
„Já, allan tímann. Þetta var
hættulegt og við gerðum miklar
öryggisráðstafanir, við ætluðum
ekki að skaða neinn hest enda elska
allir hesta sem standa að þessu. Við
vorum með dýralækna alltaf ef við
vorum að vinna með hesta, til ör-
yggis og sem fordæmi,“ segir Bene-
dikt. Eftir á að hyggja hefði verið
betra að hafa líka mannalækna á
staðnum, lækna sem gætu sinnt
mennskum leikurum ef eitthvað
hefði komið upp á.
Stærstu mistök Gibsons
– Nú varstu að lóðsa Mel Gibson
um Ísland á hestbaki fyrir nokkr-
um árum og sagðir honum frá
myndinni. Hann kallaði þetta hesta-
klám.
„Ég var að reyna að fá hann til
að leika í myndinni, ég hélt að það
gæti hjálpað mér við fjármögn-
unina. Ég byrjaði aðeins að segja
honum frá myndinni og gerði þau
mistök að segja honum frá fyrstu
sögunni, var ekkert kominn að hans
hlutverki, hetjuhlutverki ferða-
manns sem verður eftirlegukind í
hestaferð, verður næstum því úti og
bjargar sér með fornum ráðum.
Þannig að hann stoppaði mig mjög
fljótt og sagði: „Nei, þetta gengur
ekki, þetta er hestaklám.“ En hann
er náttúrlega svo kaþólskur, eins
og dæmin sanna. Við getum bara
sagt að Gibson hafi þarna gert sín
stærstu mistök á ferlinum.“
Benedikt segist feginn því í dag
að Gibson vildi ekki vera með og
hann hafi þess í stað skrifað hlut-
verkið fyrir kólumbískan vin sinn,
Juan Camillo Roman Estrada. Guð
hafi gripið í taumana þar.
– Hyggstu gera fleiri kvikmynd-
ir?
„Ef þessi tekst og fólki líkar hún
þá fæ ég kannski að gera það.“
Upp á náð veðurs og dýra komin
„Ég vona að þessi mynd andi af alls konar ást,“ segir leikstjórinn Benedikt Erlingsson um fyrstu
kvikmynd sína í fullri lengd, Hross í oss Mjög dramatísk gamanmynd um hross og menn
Niðurlæging Ingvar E. Sigurðsson í grátbroslegu atriði í fyrstu kvikmynd Benedikts Erlingssonar, Hross í oss.
Benedikt Erl-
ingsson er
handritshöfundur
og leikstjóri Hrossa í oss,
Friðrik Þór Friðriksson er
framleiðandi myndarinnar
og meðframleiðandi Þjóðverj-
inn Christoph Thoke.
Í aðalhlutverkum eru, auk
hrossanna Jarps, Skjóna og
Yrju, þau Ingvar E. Sigurðsson,
Steinn Ármann Magnússon, Char-
lotte Böving, Kristbjörg Kjeld,
Helgi Björnsson og Juan Camillo
Roman Estrada. Kvikmyndataka
var í höndum Bergsteins Björg-
úlfssonar, Davíð Þór Jónsson
samdi tónlist og Davíð Alexander
Corno sá um klippingu mynd-
arinnar.
HELSTU AÐSTANDENDUR HROSSA Í OSS
Hestar og hestamenn
Leikstjórinn
Benedikt Erlingsson er
þaulvanur hestamaður.
Silkimjúkir fætur
Loksins fáanlegt aftur!
Þökkum frábærar
viðtökur
Fæst í apótekum um land allt