Morgunblaðið - Sunnudagur - 04.08.2013, Blaðsíða 22
þegar kvefsýkingar banka upp á en blóðberg
inniheldur virk efni fyrir ónæmiskerfið og er
einnig sýkladrepandi fyrir ýmsum örverum.*
Notað gegn sveppasýkingum.Öll jurtin er
notuð nema rótin.
Gulmaðra* vökvalosandi og
góð fyrir sogæðakerfið.* mild
bólgueyðandi og því góð í te
gegn gigt.Gulmaðra er frábær
jurt í te þar sem hún er mild á
bragðið. Notuð er öll jurtin nema rótin.
Maríustakkur* svokölluð „konujurt“ þar
sem hún inniheldur virk efni fyrir hormóna-
kerfi kvenna og er hann gjarnan notaður til
að draga úr of miklum tíðablæðingum. Hann
gagnast einnig konum á breyt-
ingaskeiði og getur dregið úr
hitakófum. Blöð og blóm jurt-
arinnar eru notuð.
Þá ætti okkur að vera fátt að
vanbúnaði að skella sér út í nátt-
úruna með box eða poka og tína lækn-
ingajurtir sér til heilsubótar.
Þ
að leynast leyndardómar víða í nátt-
úrunni. Leyndardómar sem taldir
eru geta dregið úr líkamlegum og
kvillum, eflt heilsuna og jafnvel haft
lækningamátt. „Það er fullt af kröftugum
lækningajurtum í kringum okkur hér á Ís-
landi og mér er mikið í mun að kenna fólki
að nýta sér jurtirnar sér til heilsubótar,“ seg-
ir Ásdís Ragna Einarsdóttir grasalæknir sem
heldur fyrirlestra og námskeið um allt land í
nýtingu jurta til heilsubótar og lækninga.
Ásdís Ragna er hafsjór af fróðleik þegar
kemur að lækningajurtum í íslenskri náttúru
og ekki stóð á henni að leiða okkur inn í
heim lækningajurtanna. Hún leggur áherslu
á heilbrigðan lífsstíl og gott mataræði. Til
hennar leitar fólk með ýmis einkenni og
kvilla, þar á meðal meltingavandamál,
mígreni, síþreytu, gigt, húðvandamál, horm-
ónaójafnvægi og svefnleysi. Hún hvetur fólk
til að fara út í náttúruna og tína sér nokkrar
íslenskar jurtir, útbúa íslenskt heilsute og
bjóða fjölskyldu og gestum. Hún bendir sér-
staklega á fimm jurtir sem finnast víða um
land og geta bætt heilsuna, linað verki og
styrkt ónæmiskerfið.
Vallhumall* æðaútvíkkandi
og styrkjandi fyrir æðakerfið,
góður sem fyrirbyggjandi
gegn æðahnútum.* krampa-
stillandi og því góður við maga-
verkjum.* hitalækkandi og oft notaður í kvef-
blöndur. Blómin eru aðallega notuð, en einn-
ig stundum blöðin.
Túnfífill* Gott er að nota
fersk blöð í salat en túnfíf-
ilsblöð eru vökvalosandi og
steinefnarík.* Hægt er að
steikja fíflablóm í smjöri á pönnu
en þau styrkja lifrina. Rótin er
yfirleitt tekin upp á haustin og
er örvandi og styrkjandi fyrir
meltinguna, gallblöðruna og
lifrina. Blómið, blöðin og rótin
eru notuð.
Blóðberg* Gott er að eiga blóðbergste
LEYNDARDÓMAR LÆKNINGAJURTA
Jurtir nýttar til heilsubótar
ÓTAL JURTIR ERU TALDAR GETA STUÐLAÐ AÐ HEILBRIGÐU LÍFI OG BÆTT HEILSUFAR. GRASALÆKNIRINN
ÁSDÍS RAGNA HVETUR FÓLK TIL AÐ FARA ÚT Í NÁTTÚRUNA AÐ TÍNA JURTIR OG ÚTBÚA SÉR HEILSUTE.
Borghildur Sverrisdóttir borghildur74@gmail.com
Sóley Elíasdóttir og vinkonur hennar eru náttúrubörn og sitja hér einbeittar við villijurtasöfnun í nágrenni Helgafells fyrir ofan Hafnarfjörð í sumar.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
22 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 4.8. 2013
Heilsa og hreyfing
Lækningajurtir hafa líklega verið hluti af því að halda lífií okkur Íslendingum í gegnum aldirnar. Náttúran hefur líka að geyma mat, sannkallaða of-
urfæðu, eins og berin okkar, bláber, aðalbláber og krækiber.
Hægt er að tala um villt ber sem ofurfæðu af því að þau
eru einstaklega vítamín- og stein-
efnarík sem talið er geta eflt ónæm-
iskerfið og virknin er mikil. Þau inni-
halda líka andoxunarefni sem talin eru
hindra myndun skaðlegra sindurefna í
frumum, sem tengist hrörnun lík-
amans. Ég datt inn á fróðlegan vef
um ber og berjatínslu, www.berjavin-
ir.is. Hér er hægt að fylgjast með
fréttum um berjahorfur í öllum lands-
hlutum og lesa sig frekar til um ber-
in, svo ekki sé talað um aragrúa af berjauppskrifum, svo
sem af bláberja- og rabarbaralíkjör, súrsætu chutney og af
gömlu góðu norsku lefsunum með bláberjum, smjörkremi og
sýrðum rjóma. Ég gleymdi mér alveg þar. Þar er líka fjallað
um helstu reglur berjatínslunnar, svo sem að tína ekki á
einkalóðum. Þá er lesendum bent á hvar helstu berjalöndin á
Íslandi eru og hægt að lesa sig til um hver sé munurinn á
bláberjum og aðalbláberjum.
Ég er því sannarlega farin að hlakka til að fara í berjamó
og ekki síður að dæla berjunum í mig og fjölskylduna til
dæmis sem saft eða í bökum. Svo er þetta bara svo frábær
samverustund með fjölskyldu og vinum, hvort sem ætlunin er
að fara til að tína beint upp í sig eða í fötur til mat-
argerðar. Nýtum það sem náttúran hefur upp á bjóða fyrir
andlega og líkamlega heilsu og skellum okkur í berjamó.
BEÐIÐ EFTIR BERJUNUM
VIÐ ERUM HEPPIN AÐ HAFA LÆKNINGARJURTIR Í NÁTTÚRUNNI ALLT Í KRINGUM OKKUR.
VIÐ ÞURFUM EKKI AÐ FARA LANGT TIL AÐ TÍNA JURTIR SEM TALDAR ERU GETA HALDIÐ KVEFI,
BÓLGUM OG ÖÐRUM KVILLUM Í SKEFJUM, EFLT ÓNÆMISKERFIÐ OG GRÆTT SÁR.
BORGHILDUR
SVERRISDÓTTIR
Heilbrigt líf
Oft hefur undarleg hegðan fólks, aukin
glæpatíðni, spítalavistun og frjósemi verið
tengd við fullt tungl, sem vísindamenn og
aðrir hafa þó talið einskæra vitleysu. Ný
rannsókn svissneskra vísindamanna sýnir
hins vegar fram á að hringrás tunglsins hafi
áhrif á skapgerð og svefn manna. Það gæti því
nokkuð verið til í áðurnefndri vitleysu.
Rannsóknin birtist í nýjasta vísindatímariti
Current Biology. Gerð var rannsókn á svefni
33 einstaklinga, konum og körlum, á aldr-
inum 20-74 ára með tilliti til stöðu tunglsins.
Rannsóknin sýndi að magn melatóníns í
líkamanum, heildarsvefntími og heildartími
djúpsvefns ná lágmarki við fullt tungl og há-
marki þegar tunglstaða fer minnkandi. Þá tók
það fólk lengri tíma að sofna við fullt tungl og
einnig lengri tíma að ná á það stig þegar fólk
fer að dreyma.
Christian Cojochen, prófessor í taugavís-
indum við Basel-háskólann í Sviss var ansi
sleginn yfir uppgötvuninni. Hann sagði í sam-
tali við New York Times að hugsanlega gæti
mannskepnan verið með svokallaða tungl-
klukku í heilanum, sem fiskar og önnur sjáv-
ardýr hafa, en sagði þó engar sannanir liggja
fyrir því enn sem komið er.
Það er því ljóst að fullt tungl hafi ekki að-
eins áhrif á tilvist varúlfa.
FULLT TUNGL HEFUR ÁHRIF
Tunglið, tunglið
taktu mig
Fullt tungl getur verið varasamt.
Vinsæl heilsumeðferð hefur verið að ryðja
sér til rúms á meðal stjarnanna í Hollywood,
svokölluð sogglasameðferð eða „cupping
therapy“ og eru leikkonurnar Jennifer An-
iston og Gwyneth Paltrow meðal þeirra sem
hafa látið setja sogglösin á bakið á sér.
Sogglösin eru ekki ný af nálinni en þau
koma frá Kína og eru ævaforn, yfir 4.000 ára
gömul. Þó eru aðeins fáein ár frá því að hún
lét á sér kræla í Hollywood.
Aðferðin fer þannig fram að súrefni er
tæmt úr sogglösunum með hita og glösin
síðan lögð á bakið, sogkraftur myndast sem
sogar húðina upp í glösin. Hins vegar skilja
sogglösin eftir sig hringlaga för sem eru þó-
nokkurn tíma að jafna sig en fyrrnefndar
stjörnur hafa ekki látið það stoppa sig og
ganga stoltar um með hringlaga bletti á bak-
inu. Sogglösin eiga að auka blóðflæði í bak-
inu og eru sögð vinna gegn streitu, vöðva-
bólgu og jafnvel styrkja húðina og stinna.
Fólk ætti að finna fyrir árangri strax, líða
betur í líkamanum og eiga auðveldara með
hreyfingar.
Jennifer Aniston með hringlaga för á bakinu.
Kínversk sogglös
gera gæfumun