Morgunblaðið - 30.10.2013, Page 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. OKTÓBER 2013
BAKSVIÐ
Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
Fjármálaráðuneytið og Umhverf-
isstofnun telja ekki að landeigendur
við Geysi, aðrir en ríkið, geti ein-
hliða ákveðið að taka gjald fyrir að-
gang að svæðinu. Fjármálaráðu-
neytið bendir á að aðgangur
almennings,
þ.m.t. nauðsyn-
legur aðgangur
að séreign rík-
isins á Geysis-
svæðinu hafi ver-
ið venjuhelgaður
og án gjaldtöku
um margra ára-
tuga skeið.
„Ákvörðun um að
sá aðgangur
verði með ein-
hverjum hætti takmarkaður, hvort
sem er með gjaldtöku eða öðrum
hætti, verður ekki að mati ríkisins
tekin einhliða af öðrum landeig-
endum á svæðinu,“ segir í skriflegu
svari frá ráðuneytinu.
Landeigendafélag Geysis ehf. til-
kynnti á sunnudag að það hygðist
hefja gjaldtöku við Geysi á næsta
ári. Sú ákvörðun hefur verið harð-
lega gagnrýnd af Samtökum ferða-
þjónustunnar og ráðherra ferðamála
er ekki ýkja hrifinn, eins og lesa má
í viðtali við hana hér til hliðar.
Eiga 25,3% af sameign
Fjármálaráðuneytið fer með eign-
arhlut ríkisins á svæðinu. Í svari frá
ráðuneytinu kemur fram að ríkið
eigi um 23 þúsund fermetra í
„hjarta hverasvæðisins“ við Geysi.
Þetta svæði sé að fullu og öllu í eigu
ríkisins og sé ekki hluti af eignum
Landeigendafélags Geysis. „Innan
þessa svæðis eru flestar þær nátt-
úruperlur sem gefa svæðinu gildi og
aðdráttarafl eins og Geysir, Strokk-
ur og Blesi,“ segir í svarinu.
Svæðið umhverfis séreign rík-
isins, sem markist af girðingu um-
hverfis svæðið, sé hins vegar í sam-
eign ríkisins og Landeigendafélags
Geysis sem ríkið er ekki aðili að.
Fyrir utan land ríkisins í séreign sé
eignarhlutur ríkisins í sameign-
arsvæði hverasvæðisins 25,3%.
Sigrún Ágústsdóttir, lögfræð-
ingur og sviðsstjóri hjá Umhverf-
isstofnun, segir að gjaldtaka geti
ekki hafist á svæðinu nema sam-
staða sé um hana meðal landeig-
enda. Við bætist að þótt Geysis-
svæðið sé ekki friðlýst, hafi
náttúruverndarráði á sínum tíma
verið falin umsjón með svæðinu.
Umhverfisstofnun hafi tekið við
hlutverki náttúruverndarráðs og sé
því rekstraraðili að Geysissvæðinu, í
skilningi 32. greinar náttúrvernd-
arlaga. Þar segir að Umhverfis-
stofnun eða sá aðili sem falinn hafi
verið rekstur náttúruverndarsvæðis
geti ákveðið gjald fyrir veitta þjón-
ustu. Hann geti ennfremur ákveðið
gjald fyrir aðgang að svæðinu ef
spjöll hafi orðið af völdum ferða-
manna eða hætta sé á slíkum spjöll-
um.
Sigrún segir að í ljósi ágangs á
Geysissvæðinu sé forsenda fyrir
gjaldtöku, en hún geti ekki hafist án
samkomulags á milli eigenda.
Einnig verði að hafa í huga að
ákvæði um frjálsa för almennings
um landið séu rótgróin og að skýrar
heimildir verði að vera fyrir tak-
mörkunum á umferð um land.
Ákveði einhver að fara inn á Geysis-
svæðið, án þess að greiða gjald til
Landeigendafélagsins, sé engin
heimild til að refsa viðkomandi, s.s.
með því að greiða sekt. Það væri
með öðrum refislaust að neita að
borga. „Við höfum ekki velt því fyrir
okkur hvernig við munum bregðast
við gjaldtöku. Það er miklu betra að
aðilar tali saman og nái sam-
komulagi,“ segir Sigrún.
Náttúrupassa fylgja lög
Landeigendur Kersins byrjuðu að
taka gjald af gestum í sumar og
landeigendur Reykjahlíðar hafa
sagt að þeir ætli að hefja gjald-
töku við Dettifoss á næsta ári.
Sigrún segir að aðstæður á
þessum stöðum sé nokkuð
aðrar en við Geysi. Það helgist
einkum af tvennu; annars veg-
ar af því hvernig Geysissvæðið
skiptist á milli ríkis og
einkaaðila og hins veg-
ar að því að nátt-
úruverndarráði hafi
verið falin umsjón
með svæðinu.
Gjaldtaka verði ekki ákveðin einhliða
 Fjármálaráðuneytið bendir á að aðgangur að helstu perlum Geysissvæðisins sé venjuhelgaður og
hafi verið án gjaldtöku um áratuga skeið  Ekki refsað fyrir að borga ekki  Hvatt til samkomulags
Geysissvæðið í eigu ríkis og einkaaðila
Loftmyndir ehf.
Geysir
Blesi
Strokkur
Land alfarið í
eigu ríkissjóðs
23.046 m2
Sameign
ríkis og
einkaaðila
176.952 m2
Þjónustumiðstöð
Hótel
Geysir
Vinsæll Ferðamenn við Strokk á páskadag 2013. Svæðið er sívinsælt.
Talið er að efnið sem fimm manns,
fjórir tollverðir og rannsóknarlög-
reglumaður, komust í snertingu við
á Keflavíkurflugvelli í gær hafi ver-
ið amfetamínbasi.
Efnið var í flösku sem erlendur
ríkisborgari hafði í farangri sínum.
Atvikið átti sér stað laust fyrir kl.
13 í gær þegar tollverðir í Flugstöð
Leifs Eiríkssonar voru að tollskoða
erlendan karlmann sem var að
koma til landsins og beindist grun-
ur þeirra að áfengisflösku í fórum
mannsins.
Þegar færa átti viðkomandi í leit-
arklefa greip hann flöskuna og
grýtti henni í gólfið í leitarsalnum
þannig að hún brotnaði. Jafnskjótt
gaus upp mjög sterk lykt og fundu
starfsmenn fyrir ertingu í öndunar-
færum. Þess vegna voru þeir fluttir
á bráðadeild Landspítala í Fossvogi
með eitrunareinkenni, uppköst, höf-
uðverk, svima og verki.
Talið var líklegt að þeir fengju að
fara heim í gær, þar sem flest benti
til minniháttar einkenna.
Maðurinn sem braut flöskuna var
handtekinn og er nú í haldi lögregl-
unnar á Suðurnesjum.
Eiturefnadeild flugvallarþjónustu
Keflavíkurflugvallar var kölluð til
og var efnið hreinsað upp og svæð-
inu lokað.
Sýni var tekið úr innihaldi flösk-
unnar og því komið til Rannsókn-
arstofu Háskóla Íslands í lyfja- og
eiturefnafræði til efnagreiningar en
niðurstaða þeirrar rannsóknar ligg-
ur enn ekki fyrir.
Úr fljótandi amfetamínbasa er
hægt að búa til amfetamín en mikil
sprengi- og eldhætta fylgir fram-
leiðslu efnisins.
Flugstöð Grunur tollvarða beindist
að áfengisflösku í fórum mannsins.
Grýtti flösku af am-
fetamínbasa í gólfið
 Voru fluttir á bráðadeild til skoðunar
Ragnheiður Elín Árnadóttir, iðn-
aðar- og viðskiptaráðherra, seg-
ist vilja að Landeigendafélag
Geysis ehf. falli frá gjaldtöku á
svæðinu. „Ég leyfi mér að vona
að við getum sest niður með
þeim eins og með öðrum land-
eigendum sem við ætlum að
ræða við um náttúrupassa,“ seg-
ir hún. Hún vonist til að sem
flestir landeigendur, þ.m.t. þeir
sem eiga land á Geysissvæðinu
með ríkinu, komi að því að út-
færa hugmyndir um
náttúrupassa vegna
þess að það sé þeirra
hagur.
Markmið ráðuneytisins
sé að útfæra náttúrupass-
ann þannig að hann henti
öllum, landeigendum,
sveitarfélögum og
öðrum hagsmuna-
aðilum, segir Ragn-
heiður Elín.
Hætti við
gjald
NÁI SAMKOMULAGI
Ragnheiður
Elín
Árnadóttir
raestivorur.is
Stangarhyl 4, 110 Reykjavík, Sími: 520 7700
Við erum grænni
og elskum að þjónusta
Rétt magn af hreinlætisvörum sparar
pening – láttu okkur sjá um það
Hafðu samband og fáðu tilboð
Morgunblaðið/Kristinn
Sigrún
Ágústsdóttir