Morgunblaðið - 23.11.2013, Blaðsíða 52
52 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. NÓVEMBER 2013
✝ Jóhanna Jó-hannsdóttir
fæddist á Hamars-
heiði 13. nóvember
1914. Hún andaðist
á Heilbrigð-
isstofnun Suður-
lands 18. nóvember
2013.
Hún var dóttir
hjónanna á Ham-
arsheiði Jóhanns
Kolbeinssonar
bónda og Þorbjargar Erlends-
dóttur ljósmóður. Jóhanna var
fjórða í röðinni af sex systkinum.
Elstur var Kolbeinn, f. 1909, d.
1990, Sigríður, f. 1910, d. 2001,
Erlendur, f. 1913, d. 2001, Krist-
Sif. Haraldur, f. 27. maí 1971,
Sverrir, f. 27. maí 1983, maki
Eygló Rún Karlsdóttir, þau eiga
Stefán Karl. Fyrir á Sverrir
Daníel Sindra. Anna Margrét, f.
14. september 1987. Maki Berg-
sveinn Breiðfjörð Theodórsson,
þau eiga saman Baltasar Breið-
fjörð.
Fyrir átti Haraldur fjórar
dætur sem Jóhanna gekk í móð-
urstað. Þær eru Jóhanna Mar-
grét, f. 1937, d. 1994, Áslaug, f.
1939, Ragnheiður, f. 1939, d.
1996, Guðrún Stefanía, f. 1943.
Jóhanna ólst upp á Hamars-
heiði þar til hún fluttist að Haga
í Þjórsdárdal 1945. Jóhanna og
Haraldur ráku myndarlegt fjár-
og kúabú ásamt heilmikilli bíla-
útgerð. Jóhanna stóð alltaf fyrir
stóru og mannmörgu heimili þar
sem marga bar að garði.
Útför Jóhönnu fer fram frá
Stóra-Núpskirkju í dag, 23. nóv-
ember 2013, klukkan 14.
ín, f. 1917, d. 1996
og Ingigerður, f.
1923, d. 1992.
Jóhanna giftist
Haraldi
Georgssyni, f. 14.
janúar 1909, d. 19.
október 1992,
bónda í Haga. Þau
giftust 9. júní 1945
og eignuðust eina
dóttur Jóhönnu, f.
23. janúar 1949.
Maki Rúnar Andrésson, f. 17.
ágúst 1948, börn þeirra eru Jó-
hann Þór, f. 10. júní 1970, Maki
Hrönn Arnardóttir, þau eiga
saman Rúnar Leví og Teit. Fyrir
á Hrönn Ragnar Örn og Sesselju
Elsku amma. Að ná því að
verða 99 ára er ekki sjálfgefið
en þú náðir því. Þú veiktist og
varst ákveðin í því að það ætti
ekki að framlengja líf þitt með
lækningu og hjálpartækjum. Þú
sagðist sjálf hafa átt góða ævi
og það slokknaði á kerti þínu sl.
mánudag. Mikið er nú gott að
við höfum átt þig sem ömmu.
Við systkinin komum nokkuð
oft sem börn með rútunni aust-
ur að Haga til þín og afa. Ekki
leið á löngu þar til við fengum
annaðhvort nýbakað brauð með
smjöri (sem þér fannst ómiss-
andi), rabarbarasultu og osti eða
nýbakaðar pönnukökur sem
voru blautar af sykri. Uppá-
haldspönnukökurnar okkar.
Ekki sparaðir þú heldur
rjómann út á skyr og alla
grauta.
Nonni var tvö sumur sem
vinnumaður hjá ykkur. Hann
kom sem drengur af mölinni og
vissi lítið um sveit og ef eitthvað
bjátaði á varst þú alltaf fyrst til
hjálpar.
Við systkinin stækkuðum og
breytingar urðu í sveitinni. Afi
kvaddi þennan heim fyrir 21 ári
og þá var gerð lítil sæt íbúð á
loftinu í Haga fyrir þig, þá
varstu „amma á loftinu“. Við
stofnuðum fjölskyldur og börnin
okkar vissu alveg hvar bestu
pönnukökurnar var að fá.
Við viljum þakka þér fyrir að
segja við hana móður okkar að
það væru nógu margar grasþúf-
ur í Hagalandinu til að hafa un-
aðsreit og er þessi staður í dag
Undraland. Þar höfum við átt
margar góðar stundir sem eiga
eftir að verða fleiri.
Takk fyrir allt, elsku amma
Margrét Ásta, Jón B.
og fjölskyldur.
Elsku amma, ég get ekki talið
pönnukökurnar og öll ísblómin
sem ég hef borðað hjá þér. Allt
sem þú hefur kennt mér og það
sem við höfum brallað saman er
ómetanlegt. Þú hefur alltaf verið
góð fyrirmynd. Minntir mig á að
standa bein, borða hollt og
hreyfa mig. Það eru margar
minningarnar sem ég man eins
og hafi gerst í gær. Manstu þeg-
ar þú vildir tefla við mig? Ég
var ekki lengi að stilla upp og
þú mátaðir mig, það var heima-
skítsmát. Við tefldum aldrei aft-
ur. Og þegar við tókum fram
„eina krónu dallinn“ og spiluð-
um lomber með mömmu og
Knút langt fram á kvöld? Ég
var orðin ansi góð og var farin
að standa vel í ykkur þó að ég
væri ekki há í loftinu. Sat á dív-
aninum hans afa með kodda
undir mér til að sjá eitthvað.
Þér fannst nú aldrei leiðinlegt
að fá fólk í kaffi. Enda voru
pönnukökurnar þínar alltaf
mjög góðar og rjómaterturnar.
Þú varst alltaf svo dugleg að
baka og hafa fínt í kringum þig.
Alltaf svo hreint og fínt hjá þér
og þú sjálf alltaf flott í tauinu og
vel greidd. Mér leið alltaf svo
vel hjá þér. Það var eins og að
tíminn stoppaði þegar maður
kom upp til þín. Allt annað
skipti bara engu máli. Hluti af
jólunum hjá mér var að koma til
þín eftir hádegi á aðfangadag
eftir að við fluttum á Selfoss.
Eftir það máttu jólin koma. Þér
var alltaf svo annt um að öllum
liði vel, það fór enginn svangur
af loftinu. Ég á eftir að fletta
myndunum þínum í mörg ár og
framkalla síðustu filmuna. Þar
er mynd af okkur saman, daginn
sem þú lagðist inn á spítala.
Þessi veikindi komu upp svo
snögglega og allt gerðist svo
hratt. Það var svo gaman að
geta komið og haldið upp á 99
ára afmælið þitt á Blesastöðum.
Við áttum svo góðan dag 13.
nóvember sl. Ég er svo þakklát
og það var svo gott að geta
kvatt þig á spítalanum þó að það
hafi verið erfitt. Ég á aldrei eft-
ir að gleyma okkar síðustu sam-
skiptum. Þegar ég kom til þín á
sjúkrahúsið í Reykjavík. Þú
opnaðir augun þegar þú vissir
að við Sverrir bróðir værum
komin og brostir. Þetta bros
sagði svo mörg orð, svo lokaðir
þú augunum aftur og ég sat og
hélt í höndina á þér. Kvaddir
okkur svo og bauðst góða nótt.
Það var svo gott að vera hjá
þér, þín nærvera er og var alltaf
svo góð. Þú kvaddir þennan
heim að morgni, sátt við að vera
að fara. Við hittumst í himnaríki
einn daginn. Ég veit að þú átt
eftir að passa mig og Baltasar
litla.
Anna Margrét.
Elsku amma. Það voru for-
réttindi að eiga þig að og hlusta
á frásagnir þínar frá fyrri tíð.
Náttúran var þér alltaf ofarlega
í huga og var eins og að þú
sæktir þér kraft frá Heklu og
Þjórsá sem mér fannst vera vin-
konur þínar. Eins var engu lík-
ara en tröllkonurnar lifnuðu við
í Líkni og Búrfelli í frásögnum
þínum, svo innilega var sagt frá.
Eins fannst mér merkilegt
hvernig þú gáðir að fjöllunum
eins og þú leist eftir dýrunum,
rétt eins og þú værir að gá
hvort þau væru ekki örugglega
á sínum stað, Núpurinn, Skarðs-
fjall, Þríhyrningur, Búrfell og
Hekla. Ég hélt orðið að Hekla
gæti sagt þér hvenær hún
myndi gjósa og spurði ég þig
fyrir nokkrum árum hvort hún
myndi gjósa á næstunni, þá
sagðir þú, að þú vissir það bara
ekki. Það var þá fyrst sem mér
varð ljóst að það væri ekki hægt
að tala við fjöll. Þú varst virki-
lega góð amma og á ég margar
skemmtilegar minningar úr
æsku með þér úr fjósinu og út
um fjöll og firnindi. Eftirminni-
leg eru ömmu-brauðin sem
komu nánast daglega heit úr
ofninum, drekkt í smjöri og mik-
ið magn af mjólk drukkið beint
úr fjósinu. Feitt kjöt, kartöflur
með smjöri og rjómi var að
þinni sögn mesta hollusta, en
ekki hafa spekingar heimsins
allir verið sammála þér en þú
stóðst á þínu í 99 ár og gera ei
margir betur.
Þú hefur kennt mér að fylgja
sannfæringu minni með jafnað-
argeði. Ég bar oft undir þig
ýmsar hugmyndir sem mig
langaði að framkvæma og
tókstu alltaf vel undir þær og
hvattir mig áfram, „þú ert fram-
kvæmdamaður líkt og afi þinn“
sagðir þú.
Stríðin varstu og lést mig
ósjaldan hlaupa 1. apríl, þú
tókst líka stríðni vel og er eft-
irminnilegt þegar ég fór með
þig á 90 ára afmælinu þínu á
Selfossflugvöll og flaug með þig
um allt Suðurland, það var
ómetanlegt að sjá svipinn á þér
þegar við tókum dýfu og flugum
metra fyrir ofan bæjartúnið.
Þegar við lentum var ég spennt-
ur hvort ég hefði getað hrekkt
þig en á þér var enga hræðslu
að sjá, heldur varstu hæstánægð
með þetta stórkostlega útsýn-
isflug.
Hvað þú varst dugleg og já-
kvæð í öllum augnaðgerðunum
sem við fórum saman í og fylltir
mig stolti að ganga við hlið 98
ára konu sem arkaði inn teinrétt
í baki með staf upp á punt.
Þú varst prinsessan úr Þjórsárdal
þetta var þitt himnaríki.
Ár og fossar í fjallasal
fagurt úr þínum kíki.
Nú ertu farin á annan stað
búin að skila þínu.
En fyrir mig þú merktir vað
til að lifa lífi mínu.
Takk fyrir allar ógleymanleg-
ar stundir sem ég fékk að njóta
með þér og mun ég koma áfram
til minna barna þeim fróðleik og
visku sem þú kenndir mér.
Þinn
Sverrir.
Elsku amma, nú hefur þú
kvatt okkar jarðríki södd líf-
daga. Þú hefur lifað tímana
tvenna og eru ófáar minning-
arnar sem streyma um hugann.
Ég ólst upp á hlaðinu hjá þér,
þú klipptir hárið á mér og ég
veit að ég sat ekki alltaf kyrr.
Þú lánaðir mér hestinn þinn,
reiðst út með mér, sagðir sögur,
lékst á orgelið og spilaðir á spil
og ef ég kom í heimsókn á
kvöldin stóðst þú í glugganum
og fylgdir þú mér heim í myrkr-
inu þar til ég var komin niður
eftir. Þú kenndir mér að baka
pönnukökur og 100 g kökuna,
elda fiskisúpu og silfurtæra
kjötsúpan þín var sko ekkert
slor. Þú tókst mig með í fjósið
og fjárhúsin og að taka þátt í
störfum þínum. Eitt sinn, þegar
við vorum á leið í fjárhús, sást
þú hvar kind lá undarlega úti á
túni og baðst mig að skjótast og
athuga með kindina. Ég gerði
það en var með pínulítinn hnút í
maganum. Þá var kindin afvelta
og hafði hornbrotnað og blæddi
úr. Mörgum árum seinna sagðir
þú mér, og hafðir gaman af, að
þig hefði skort kjark sjálfa til að
athuga með kindina og því sent
mig. Því allt aumt var ekki þín
sterka hlið. Og það veit Guð,
amma, að þarna kenndir þú mér
að það sem ekki drepur mann,
það herðir. Þú hefur alveg talið
mér trú um að feita kjötið,
smjörið, rjóminn og mjólkin sé
það sem haldi í okkur lífinu að
ógleymdum sykrinum, ég held
að ég sjái það best á þér sjálfri
sem náðir 99. aldursárinu,
hraust, teinrétt og alltaf vel til-
höfð, það gera fáir betur. Það
urðu kaflaskil hjá okkur báðum
þegar þið afi létuð búið ykkar í
Haga í hendur okkar Krist-
mundar. Fyrir það er ég ykkur
ævinlega þakklát. Þá fluttir þú
upp í risíbúðina þína sem þú
kallaðir Himnaríki og við flutt-
um á hæðina með börnin okkar.
Sambúðin í húsinu stóð í rúm
tuttugu ár og er okkur ómet-
anleg. Á þeim tíma var oft glatt
á hjalla og mikið um að vera, þú
tókst þátt í því sem þú vildir og
varst alltaf til taks ef á þurfti að
halda og fyrir börnin okkar
hvort sem var við nám eða leik.
Síðustu tíu árin varst þú hjá
okkur á aðfangadagskvöld, sast
fyrir á árlegri jólamyndatöku
með krökkunum og áttum við
jóladagsmorgunkaffið hjá þér í
staðinn sem stóð oft fram að há-
degi. Við yljum okkur við ylinn
af öllum minningunum, takk fyr-
ir að gefa okkur svona mikið af
þér og þiggja hjá okkur það sem
við gátum gefið þér.
Nú ert þú ferðbúin fín og
strokin og hefur fengið stafinn
gylltan. Í minningu þína ætla ég
að baka pönnukökur sykraðar
og sætt kaffi.
Hafðu þökk fyrir allt.
Sigrún Guðlaugsdóttir.
Elsku amma uppi.
Ég veit varla hvar ég á að
byrja og ég get ekki annað gert
en að brosa að öllum ómetan-
legu minningunum sem ég á um
þig. Ég gæti þulið upp í marga
daga allt það sem þú hefur
kennt mér. Svo margt sem ég
tek sem svo sjálfsagðan hlut í
dag en þegar ég hugsa til baka,
þá ert þú við hliðina á mér að
leiðbeina mér. Það allra stærsta
er trúlega að þú kenndir mér að
koma fram við alla sem jafn-
ingja, bæði menn og skepnur, og
auðvitað að íslenska mjólkin sé
sú besta í heimi.
Þú alræmdi njólabani sem
fórst út í hlöðu í körfubolta með
mér og bakaðir þínar heims-
frægu pönnukökur í tonnavís.
Mikið sem ég er þakklát fyrir að
hafa haft þig alltaf til að vaka
yfir mér úr glugganum úr
Himnaríki, eins og þú kallaðir
loftið, meðan ég bardúsaði hjá
hestunum tímunum saman. Þú
kannski hélst að þú værir voða
lúmsk, en það var orðinn hluti af
rútínunni minni sem lítil stelpa
að kíkja upp í glugga til að vera
viss um að þú hefðir auga með
mér, svo ég færi mér nú ekki að
voða.
Það verður skrýtið að koma
heim í vor og hlaupa ekki beint
upp á loft til að geta kysst þig
og gefið þér knús og tilkynnt
þér í enn eitt skiptið að Kaninn
hafi ekki gleypt mig, farið svo í
gullskálina, fengið mér mola og
slúðrað við þig.
Ég kveð þig með söknuði,
elsku amma, og ég get lofað þér
því að ég mun ekki þurfa að
geyma servíettu í glugganum
mínum með nafninu þínu á, því
amma; ég mun aldrei gleyma
þér og kveð þig eins og þú
kvaddir mig alltaf: Vertu sæl og
blessuð.
Þín
Heiðrún Kristmundsdóttir.
Elsku amma. Við sitjum sam-
an uppi í himnaríki og lesum
saman dönsku. Ég er á ung-
lingsaldri og við erum nýbyrjuð
að búa saman undir sama þaki.
Við erum rétt byrjuð að venja
ferðir okkar saman og þú hjálp-
ar mér að takast á við dönsk-
una, en tungumálin eru mér erf-
ið.
Eitt kvöldið erum við að lesa
saman texta á dönsku þar sem
þýða þurfti orð sem langömmur
eru ekkert að segja að óþörfu.
Með miklum kinnroða af okkar
beggja hálfu staulumst við í
gegnum orðin, typpi, píka,
hommi, kossar ásamt fleiri orð-
um af svipuðum toga. Stundin
var okkur vandræðaleg en við
lok textans flissuðum við og
hlógum að þessu öllu, komumst
að því að utanaðkomandi þættir
ættu ekki að stýra því hvernig
okkur liði saman. Þessi kvöld
urðu ansi reglubundin og hluti
af þeim þroska sem ég tók út
sem unglingur, það voru fá mál-
efnin sem við gátum rætt án
þess að móðga hitt frá þessari
stundu.
Nokkrum árum síðar á minni
háskólagöngu er ég í útvarps-
viðtali í forsvari fyrir samkyn-
hneigða stúdenta. Þegar ég
geng út úr útvarpshúsinu hring-
ir þú í mig, öll uppveðruð og
ánægð með hvernig ég stóð mig
í viðtalinu en með því hafði ég
komið út úr skápnum gagnvart
þér. Viðbrögð þín mun ég alltaf
muna en þú varst einstaklega
jákvæð og stolt frá fyrstu
stundu. Næst þegar við hittumst
varst þú hrein og bein gagnvart
mér, spurðir mig um ýmislegt
sem þú hafðir hugsað með
sjálfri þér og við héldum samtal-
inu lifandi eftir það.
Síðustu árin vorum við farin
að taka loforð hvort af öðru
nokkuð reglulega og yfirleitt til
þess að gera að gamni okkar.
Oftar bar á því að ég stæði ekki
við mín loforð en þú stóðst æv-
inlega við þín. Eitt af síðustu
loforðum þínum strengdir þú í
haust þegar þú lofaðir með sem-
ingi að ná 99 ára aldri en bættir
við að það yrðu ekki margir
dagar til viðbótar. Í framhaldinu
þótti þér eðlilegt að rifja upp
sáttmálann okkar, örugglega til
þess að taka upp léttara spjall
við mig eða til þess að minna
þig á að þú varst orðin sátt við
dauðann. Sáttmálinn okkar
snerist um það hvað við tökum
til bragðs í næsta lífi, því þú,
amma, varst ekki búin að fá nóg
af lífinu.
Í næsta lífi hittumst við
hress, við ætlum að vera bænd-
ur á tveimur stórum og aðliggj-
andi jörðum með góðu útsýni og
hlunnindum en til viðbótar ætlar
þú að vera augnlæknir að auka-
starfi ásamt því að vera ávallt
fjalldrottning og til þess hlakkar
þú mikið.
Ég sé þig næst amma, það
verður gaman að alast upp á
næsta bæ og eignast traustan
vin í þér.
Sæl og blessuð amma, heyri í
þér.
Guðlaugur Kristmundsson.
Amma Jóhanna. „Þegar upp
er staðið þá ert það þú sjálf sem
ræður mestu um það hvernig
fer,“ sagði amma í Haga við mig
17 ára þegar ég sagði henni af
fyrirætlunum mínum varðandi
sumarvinnu og óttaðist að hún
tæki ekki vel í þær. „Ef þú
ákveður að fara inn á braut sem
þú innst inni veist að er ekki
góð þá verður þú að taka afleið-
ingum þess. Vertu sjálfri þér trú
og þá verður allt í lagi.“
Hlutverk hennar í lífinu hefur
örugglega ekki alltaf verið auð-
velt. Að giftast ekkjumanni með
fjórar ungar dætur og tengda-
móður sína á heimilinu er
örugglega erfiðara en við nú-
tímafólkið getum sett okkur inn
í. Hennar beið líka mikil vinna
sem örugglega hefur tekið á þol-
inmæðina. „Ef þú reiðist, Gunna
mín, skaltu bara telja dálítið áð-
ur en þú svarar. Stundum þarf
að telja dálítið lengi,“ bætti hún
svo við. Ég gæti trúað því að
hún hafi stundum þurft að telja
lengi í gegnum árin.
Hún lagði mér lífsreglurnar á
svo einfaldan hátt. „Þú þarft að
Jóhanna
Jóhannsdóttir
HINSTA KVEÐJA
Elsku langamma.
Við vorum mjög tengd út
af áhuga okkar á hestum og
hestamennsku. Þú spurðir
mig alltaf út í hestana mína
og mundir alltaf hvað þeir
hétu. Þú sagðir mér oft
hvað þú værir stolt af mér
og sagðir mér fallegar sög-
ur af þér og rauðblesótta
hestinum þínum honum
Neptúnusi. Ég ætla að vera
áfram duglegur í hesta-
mennsku, hugsa vel um
dýrin og halda áfram að
gera þig stolta af mér.
Kveðja,
Daníel Sindri.
ÚTFARARÞJÓNUSTA
Vönduð og persónuleg
þjónusta
Sími: 551 7080 & 691 0919
ATHÖFNÚTFARAÞJÓNUSTA - athofn@athofn.is - www.athofn.is
Inger Steinsson
IngerRósÓlafsdóttir
erfidrykkjur
Grand Hótel Reykjavík
Sigtúni 38, sími: 514 8000
erfidrykkjur@grand.is
www.grand.is
Hlýlegt og gott viðmót
Fjölbreyttar veitingar
lagaðar á staðnum
Næg bílastæði og
gott aðgengi