Morgunblaðið - 14.03.2014, Blaðsíða 31
UMRÆÐAN 31
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 14. MARS 2014
56 10 000
TAXI
BSR
Góð þjónusta í 90 ár
Tapashúsið | Ægisgarður 2, 101 Reykjavík | info@tapashusið.is
TAPASHÚSID BORDPANTANIR
Í SÍMA 512-8181
2 FYRIR 1
Á MÁNUDÖGUM OG RIÐJUDÖGUM
AF TÍVOLÍ MATSEÐLI
GLÆSILEGUR
NÝR MATSEÐILL
LIFANDI TÓNLIST UM H
ELGAR
Í haust sem leið var
ég oft í Litháen. Þá
kom oft fyrir að græna
ljósið virkaði ekki á
gatnamótum þar sem
lögreglan með blikk-
andi ljós greiddi leið
Mercedes Benz-
bílalestar sem ekki
hafði tíma til að bíða
eins og við hin. Hin
nýja stétt embættis-
manna ESB, sem hvorki borgar
skatt né hlítir almennum reglum,
var sem sé mætt þar eð Litháen
var í forsæti ESB. – Litháar þekkja
fyrirbærið frá fyrri tíð. Þegar nó-
menklatúran, hin nýja stétt, emb-
ættismenn kommúnistaflokksins,
var og hét höfðu þeir þennan hátt-
inn á. Margir íslenskir stjórnmála-
og embættismenn, og viðsemjendur
fyrir okkar hönd, sofna og vakna
með mynd í huganum þar sem þeir
máta sig við þessa valdastóla. Við
Svartstakkar erum ekki ginn-
keyptir fyrir því sem við blasir,
ekki frekar en Icesave-skuldinni.
Fátækleg rök aðildarsinna
Ég hef oftsinnis beðið aðildar-
sinna um að rekja rök sín fyrir að-
ild að ESB. Þetta hef ég bæði gert
hér í blaðinu og á öðrum vettvangi.
Vissulega eru það tæk rök að taka
upp evru og þeim þarf að svara. Að
öðru leyti fer lítið fyrir rökstuðn-
ingi. Á fundi í Valhöll þar sem Þor-
steinn Pálsson sat fyrir svörum gaf
hann hreint ekki færi á að andstæð-
ingar aðildar spyrðu
margs. Sjálfur talaði
hann mest um mögu-
leika á styrkjum til Ís-
lands og umbætur á
kerfum í tollinum.
Árni Þórðarson í Mar-
el sagði mér að heim-
urinn væri að skiptast
upp í blokkir og við
gætum ekki staðið þar
fyrir utan. Svo eru
auðvitað vandræðalegu
rökin um að verða
þjóð meðal þjóða, vera
ekki með þjóðrembing
og fleiri aularök af sama toga.
Spurningum svarað
Loksins birtast svör við flestum
spurningum sem mestu skipta nú í
skýrslu utanríkisráðherra um aðild-
arviðræður við Evrópusambandið.
Samanburður á hagvexti í Evrópu-
sambandinu og Íslandi telst þannig
langt í frá að vera aðild til fram-
dráttar. Flestir myndu líklega telja
hagvöxt, og þar með lífskjarabata,
mikilvægari en verðbólgutölur.
Reyndar hefur fyrrverandi formað-
ur Rafiðnaðarsambandsins, merki-
legt nokk (líkt og Friedman), talað
á öndverðum nótum.
Um evruna
Nú liggur fyrir, svart á hvítu,
sem vitað var að ekki er samasem-
merki milli vaxta, og annarra láns-
kjara, og myntar. Enda eru lægri
vextir á lánum í lítum en í evrum í
Litháen og margfaldur munur á
vöxtum á evrulánum milli landa svo
tvö dæmi af mörgum séu tekin. Þá
hefur evran ekki áhrif til bóta á
framleiðni. Lönd á borð við Kína
hafa verið að minnka vægi evru
mikið í gjaldeyrisforða sínum. Þörf
er á að fjalla miklu betur um þenn-
an þátt, t.d. verðlagningu útflutn-
ings Íslands eftir myntum og
hversu vel eða illa evran gæti hent-
að Íslandi.
Kostnaður af aðild
Fyrir liggur og um það er enginn
ágreiningur að framlög Íslands til
ESB verða langt umfram fengna
styrki. Þá er því spáð að samkeppn-
isstaða Evrópu muni fara versn-
andi. Við getum sjálfir gert þær
umbætur í landbúnaði sem við kær-
um okkur um. Fátt er meira gagn-
rýnt í Evrópu en landbún-
aðarstefnan og tilheyrandi sukk.
Það þarf að gera í samráði við
bændur og að teknu tilliti til mat-
vælaöryggis Íslands. Hagsmunir
Haga hf. skipta engu máli í því
sambandi, heldur hagsmunir neyt-
enda. Enda hljóta Hagar hf. að
vera að gæta eigin hagsmuna, ekki
okkar neytenda. – Það kann að vera
að fáein stór iðnfyrirtæki, svo sem
Marel, hafi hag af aðild að ESB.
Þeir hagsmunir hljóta að verða
metnir og léttvægnir fundnir sam-
anborið við hagsmuni Íslands af yf-
irráðum yfir auðlindum sínum.
Aðildarferli í fjögur ár að baki
Ég hef atvinnu af samningsgerð
og hef lengi haft. Ég hef aldrei
nokkurn tíma, aldrei, kynnst samn-
ingsgerð þar sem ekki er hafist
handa við þau atriði þar sem mest
bar á milli. Hvað í ósköpunum ætli
hafi valdið því að ekki var byrjað á
fiskveiðunum þar sem komið hefði
strax í ljós hvort krafan um full og
óskoruð yfirráð Íslands næði fram?
Hvað var samninganefndin eig-
inlega að hugsa? Svör óskast.
Enn um aðild að ESB
Eftir Einar S.
Hálfdánarson » Samanburður á hag-
vexti í Evrópusam-
bandinu og Íslandi telst
þannig langt í frá að
vera aðild til fram-
dráttar.
Einar S.
Hálfdánarson
Höfundur er löggiltur endurskoðandi
og hæstaréttarlögmaður.
Í fimmtudagsblaði
Morgunblaðsins 13.
mars 2014 var þeirri
fyrirspurn beint til
ríkisskattstjóra hvað
embættið hefði í
hyggju að gera varð-
andi greiðslu Seðla-
banka Íslands á máls-
kostnaði bankastjóra.
Fram kemur hjá bréf-
ritara að hann telji
sjálfur hafið yfir vafa að um sé að
ræða skattskyldar greiðslur og tek-
ur fyrirspurnin mið af því.
Af þessu tilefni vill ríkisskattstjóri
taka fram að um hlunnindi og skatt-
skyldu einstakra greiðslna gilda
ákvæði 1. mgr. 7. gr. laga nr. 90/
2003, um tekjuskatt. Um þau atriði
sem bréfritari spyr um hefur emb-
ættið þegar tjáð sig opinberlega
bæði í Morgunblaðinu og víðar. Í til-
vitnuðu tölublaði er einnig fjallað um
mögulega skattskyldu á greiðslum
af þessu tagi af fræðimanni í skatta-
rétti þar sem reifuð eru helstu álita-
mál. Í þessu samhengi skiptir meg-
inmáli hvort greiðsla launagreið-
anda og ákvörðun um greiðsluna
teljist vera í þágu launagreiðandans
sjálfs vegna hagsmuna sem hann
hefði af slíku, eða ekki. Þannig skap-
ast um leið álitamál hvort greiðslur
af þessu tagi teljist vera beinn
rekstrarkostnaður í skilningi 31. gr.
tilvitnaðra laga þegar skattskyldur
lögaðili á í hlut. Sé komist að þeirri
niðurstöðu að ekki sé um rekstrar-
kostnað að ræða og frádráttur
greiðslunnar frá tekjum byggist því
ekki á rekstrarkostnaðarhugtaki til-
vitnaðrar 31. gr. reynir á hvort og
með hvaða hætti skattskylda skap-
ast vegna slíkra greiðslna. Kemur þá
venjulega tvennt til álita: Að fella
niður frádrátt frá skattskyldum
tekjum launagreiðandans eða bæta
greiðslu útlagðs kostnaðar við laun
og líta á greiðsluna sem
hlunnindi og ákvarða
skatt á þeim grunni.
Þegar launagreiðandi
telst undanþeginn
skattskyldu tekjuskatts
samkv. 4. gr. tilvitnaðra
laga eiga önnur sjón-
armið við að hluta. Þar
kemur m.a. til skoðunar
hvort Ríkisendur-
skoðun telji að um sé að
ræða kostnað sem falla
skuli undir ákvæði laga
um fjárreiður ríkisins, þ.e. að út-
gjöldin teljist vera kostnaður sem
t.a.m. ríkissjóður eigi að bera. Kom-
ist þar til bær yfirvöld að þeirri nið-
urstöðu að kostnaður vegna starfs-
manns séu ekki lögmæt ríkisútgjöld
blasir við að greiðslan verður þá
endurkræf enda ekki um rekstrar-
gjöld hjá ríkissjóði að ræða. Fellur
þá hugmynd um skattlagningu sjálf-
krafa niður þar sem greiðslan hlýtur
þá að hafa gengið til baka.
Ríkisskattstjóri hefur ekki stöðu
að lögum til að tjá sig opinberlega
um málefni einstakra skattaðila og
mun því ekki gera það enda standa
ekki lög til þess að ákvörðun um
skattlagningu einstakra manna eða
lögaðila verði ákveðin opinberlega af
embættinu. Því er ekki heimilt að
upplýsa fyrirspyrjanda um fyrirætl-
anir embættisins í einstökum mál-
um.
Svar ríkisskatt-
stjóra við opnu bréfi
Eftir Skúla Eggert
Þórðarson
Skúli Eggert Þórðarson
»… að kostnaður
vegna starfsmanns
séu ekki lögmæt ríkisút-
gjöld blasir við að
greiðslan verður þá end-
urkræf enda ekki um
rekstrargjöld hjá rík-
issjóði að ræða
Höfundur er ríkisskattstjóri.