Morgunblaðið - 03.10.2014, Qupperneq 28

Morgunblaðið - 03.10.2014, Qupperneq 28
28 MINNINGAR MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. OKTÓBER 2014 ✝ KjartanSveinsson byggingartækni- fræðingur fæddist á Búðareyri við Reyðarfjörð 4. september 1926. Hann lést á Land- spítalanum Foss- vogi 27. september 2014. Foreldrar hans voru hjónin Guðný Pálsdóttir, f. á Kleif Fljótsdal í S- Múlasýslu 9.2. 1906, d. 24.1. 1997, og Sveinn Jónsson versl- unarmaður, f. í Prestbakkakoti, V-Skaftafellssýslu, 3.7. 1896, d. 15.9. 1989. Systkini Kjartans; Margrét Halldóra, f. 16.10. 1929, eiginmaður hennar var Ásgeir Hallsson, f. 8.11. 1927, d. 21.3. 2010; Jón, f. 4.8. 1931, d. 17.7 1969, ókvæntur. Hinn 22.12. 1961 kvæntist Kjartan eftirlifandi eiginkonu sinni, Hrefnu Kristjánsdóttur, f. 10.12. 1928. Foreldrar Hrefnu voru Emma Sigfríð Einars- dóttir, f. 14.7. 1909, d. 2.12. 2000, og Kristján Guðmunds- son, f. 9.9. 1895, d. 20.11. 1959. Dætur Hrefnu og Kjartans eru Álfheiður, f. 23.10. 1963, sonur Kjartan Guðmundsson og Arn- dís, f. 7.8. 1965, eiginmaður hennar er Karl Demian, f. 2.8. 1968 í Líbanon. Þeirra börn eru Katrín Hrefna, Karen Tinna og lands, byggingaverkamaður o.fl. Kjartan lauk gagnfræða- prófi 1945 og tók próf upp í 3. bekk Menntaskólans í Reykja- vík og náði því. Vegna bágrar fjárhagsstöðu fjölskyldunnar varð ekkert úr því námi. Varð það Kjartani afar þungbært. Á árunum 1946-1950 lærði hann húsasmíði hjá Tómasi Vigfús- syni. Um haustið 1950 fór hann á lýðháskóla í Svíþjóð í boði Norræna félagsins. Árið 1952 hóf hann nám í byggingar- tæknifræði við Katrineholms tekniske skole í Svíþjóð. 1955 að loknu námi hóf hann störf á teiknistofu Húsameistara Reykjavíkur og starfaði þar í sex ár. Hóf rekstur eigin teikni- stofu 1961 og rak hana í 43 ár. Eftir hann liggja teikningar af u.þ.b. 5.000 einbýlishúsum og raðhúsum og 10.000 íbúðum í fjölbýlishúsum. Þá teiknaði hann einnig Hótel Örk í Hvera- gerði ásamt fjölda af bygg- ingum fyrir skrifstofur, iðnað, skóla og verslanir. Rak bíla- þvottastöð í Sóltúni 3 um 37 ára skeið ásamt Hrefnu eiginkonu sinni. Hrefna stjórnaði rekstri stöðvarinnar alla tíð með mikl- um sóma. 23.6. 2006 seldu þau fyrirtækið og hættu allri at- vinnustarfsemi enda bæði um áttrætt. Eftir annasama ævi var kominn tími til að njóta ellinnar. Hjónaband Hrefnu og Kjartans var mjög farsælt og gott. Útför Kjartans fer fram frá Hafnarfjarðarkirkju í dag, 3. október 2013, kl. 15. Alexander. Synir Kjartans frá fyrri hjónaböndum; Þór- arinn, f. 11.7. 1956, móðir Vilborg Ás- geirsdóttir, f. 21.10. 1926. Börn Þórar- ins eru Kjartan Árni, Ólöf Katrín og Tómas Aron; Sveinn, f. 12.12. 1957, d. 25.9. 2000, móðir Kristín Árnadóttir, f. 12.12. 1939. Sveinn var giftur Halldóru Ly- diu Þórðardóttur, börn þeirra eru Þuríður Ósk, Kjaran og Benedikt. Fósturdóttir Kjart- ans, dóttir Hrefnu og Þóris Jónssonar, er Sigfríð Þóris- dóttir, f. 23.4. 1953. Sonur henn- ar er Kristján Hrafn Berg- sveinsson. Kjartan ólst upp á Búðareyri til fjögurra ára aldurs en þá flutti fjölskyldan til Akureyrar. Sveinn, faðir Kjartans, hóf störf hjá KEA sem aðalbókari. 1933 var honum veitt staða kaup- félagsstjóra á Ólafsfirði og bjuggu þau þar til 1938 er þau fluttu til Reykjavíkur. Eins og þá tíðkaðist fór Kjartan snemma að vinna fyrir sér. 12 ára fór hann í sveit og var tvö sumur. Síðan tók við blaðasala, að vera mjólkurpóstur með hest og kerru í Reykjavík, þá sím- skeytasendill hjá Landssíma Ís- Elsku hjartans pabbi minn, takk fyrir allt og allt. Svo viðkvæmt er lífið sem vordagsins blóm er verður að hlíta þeim lögum að beygja sig undir þann allsherjardóm sem ævina telur í dögum. Við áttum hér saman svo indæla stund sem aldrei mér hverfur úr minni. Og nú ertu genginn á guðanna fund það geislar af minningu þinni. (Friðrik Steingrímsson frá Gríms- stöðum) Þín Arndís. Elsku afi okkar og besti vinur var án nokkurs vafa helsta fyr- irmynd okkar allra. Þrátt fyrir breitt aldursbil okkar barna- barnanna, þá erum við öll sam- mála um að afi var stórglæsilegur maður sem auðvelt er að líta upp til. Afi var ótrúlega vinnusamur og vann hörðum höndum til að hjálpa öðrum. Á fyrri árum mun- um við hvernig hann sat löngum stundum við teikniborðið að teikna fyrir fólk af öllum stéttum. Fyrir honum voru allir jafnir. Hann tók sér sjaldan frí frá vinnu en reyndi þó alltaf að koma með okkur í árlega bústaðarferð á Strandirnar. Þar tók hann til að fiska mikið en við þá iðju naut hann sín hvað best, vöðlum vafinn í á með flugustöng í hendi. Þá munum við öll hvernig hann tók upp stöngina snemma morguns og vildi hest ekki setja hana niður fyrr en til væri nægur silungur handa öllum, þó að ekki alltaf gengi það upp. Þá þótti honum laxveiði alltaf skemmtilegust en þegar við hugsum til afa, sjáum við hann með ástríðufullan, ein- beitta svip, þar sem hann stendur úti í straumharðri á með risavax- inn lax á stöng. Hans seinni ástríða voru bílar. Þá er það helst að nefna hinn æð- islega Ford Lincoln, 75 ára af- mælisútgáfu Ford. Sá bíll var kominn á efri ár þegar við mun- um eftir okkur og var því minna notaður sem almennt farartæki. Hann var þá meira notaður í lúxuskeyrslur á sunnudögum og allir sem vildu fengu að rúnta með honum. Ekið var greitt og þá er það mjög minnisstætt þegar við dótturdætur hans sátum í bílnum á leið að kaupa kvöldmat að hendast fram og aftur í aft- ursætinu. Þá keypti hann alltaf nóg fyrir alla og oftast of mikið sem dýrin nutu góðs af, en þau fengu alltaf alla afganga og stundum heilu máltíðirnar. Hann afi var mikill dýravinur og gerði lítið upp á milli dýra og manna. Hans besti vinur til margra ára var kötturinn hans, Guttormur, og eyddu þeir mörg- um stundum saman uppi í rúmi að lesa. Eftir að Guttormur dó fór hann að taka að sér villiketti í hrauninu. Sama hvernig viðraði þá passaði hann ætíð að þeir fengju nægan mat og var ekkert að spara. Þegar mest var þá voru þeir tuttugu og fjórir og allir vel pattaralegir, ekki síðri en heim- iliskettir. Það var nefnilega þann- ig að sama hvað bjátaði á þá gat maður ætíð treyst á að afi tæki manni opnum örmum. Þá hafði hann mikinn áhuga á fólki og ætt- fræði og þær bækur sem hann las voru oftast nær ævisögur. Hann virtist vita allt um alla og hafði ætíð gott um fólk að segja en hann var ótrúlega minnugur á menn og sögulega atburði. Stutt- ar búðaferðir urðu því oft mjög langar því hann virtist, fyrir ung- um óþolinmóðum börnum, heilsa og spjalla við annan hvern mann. Okkar upplifun á honum er að hann var afskaplega duglegur og góður maður, dæmdi aldrei ákvarðanir okkar heldur hvatti mann alltaf áfram og sýndi ávallt þennan gríðarlega stuðning sem mun fylgja okkur um ókomin ár. Við viljum því enda á því að þakka honum fyrir samveruna, við erum svo sannarlega heppin að hafa haft þennan yndislega mann í lífi okkar. Hvíldu í friði, elsku afi, og engar áhyggjur, við munum sjá um litlu vini þína í hrauninu. Kristján Hrafn, Katrín Hrefna, Karen Tinna, Alexander. Ég var 5 ára þegar ég kynntist Kjartani Sveinssyni. Var þá í sveit uppi í Kollafirði þegar amer- ísk drossía kom inn á hlað. Mamma og stór maður stigu út úr bílnum. Mamma labbaði til mín og sagði: Þetta er nýi pabbi þinn. Ég labbaði til hans og tók í hönd- ina á honum og síðan höfum við verið góðir vinir. Kjartan studdi mig þegar ég barðist fyrir dýra- spítalanum í Víðidal og einn dag kom ég heim með Gutta sem átti að lóga. Gutti og Kjartan urðu mestu mátar. Þegar Kjartan sett- ist í stofustólinn stökk Gutti í fangið á honum og sofnaði við andardrátt Kjartans. Ég fór í nám í dýrahjúkrun 1995 og hann studdi mig fjár- hagslega. Ég var alltaf að koma með dýr heim í gjörgæslu en mín gjörgæsla var uppi í rúmi hjá mér. Kjartan vann myrkranna á milli og var sanngjarn en einnig flinkur að teikna hús og blokkir sem margir höfðu ráð á að byggja sér. Ég mun sakna Kjartans lengi. Sigfríð Þórisdóttir. Kjartan Sveinsson, minn besti vinur og félagi, er fallinn frá. Ég kynntist Kjartani fyrst þegar ég flutti til Íslands árið 1991. Hann var þá vinsæll bygg- ingatæknifræðingur, þekktur fyrir hönnun á fallegustu húsum landsins. Kjartan var ekki aðeins farsæll í starfi sínu heldur líka í fjölskyldulífinu, þar sem eigin- kona hans Hrefna Kristjánsdótt- ir var kletturinn og stóra ástin í lífi hans og væntumþykja á börn- um og barnabörnum var óendan- leg. Allir sem þekktu Kjartan voru snortnir af hlýju hans og stór- skemmtilegum karakter. Hann var alltaf hress, opinn og hrein- skilinn, lá ekkert á skoðunum sín- um Kjartan hefur kennt mér margt mikilvægt í lífinu, fyrir mann eins og mig, sem kom frá stríðshrjáðu landi, hafði upplifað mikla eyðileggingu og dauða. Líf- ið hafði ekki mikinn tilgang. Allt þetta breyttist og á ég þar Kjart- ani mikið að þakka. Hann var lærifaðir minn á svo margan hátt. Það mikilvægasta var virðing og traust. Hann var alltaf reiðubú- inn til að hjálpa án þess að ætlast til einhvers frá öðrum. Hann opn- aði augu mín fyrir stórfenglegri náttúrufegurð Íslands og þakk- læti fyrir að búa í svo friðsömu landi. Kjartan naut þess að finna frið og slaka á í náttúrunni og þá helst með veiðistöng í hönd. Unun var að sitja á árbakkanum og horfa á Kjartan kasta áreynslulaust flug- unni, langt og þýðlega. Ég var svo heppinn að læra af meistaranum. Kjartan var einstaklega mikill dýravinur og mátti ekkert aumt sjá. Ekki er skrítið hversu mikið dýr hændust að honum, enda skynja þau hjartagæsku fólks. Hundurinn minn Ringó þekkti urrandi hljóðið í Lincolni afa hans í mikilli fjarlægð og alltaf voru fagnaðarfundir þegar þeir hitt- ust. Ósjaldan kom afi hans Kjart- an með nýsteiktan bóg, sérvalinn úr heita borði Nóatúns. Þetta er örugglega ástæða þess að hann Ringó varð svo öflugur, 65 kílóa sheffer, örugglega sá stærsti sinnar tegundar hér á landi. Ég vil nota tækifærið og þakka yndislegu eiginkonu minni, Arn- dísi, fyrir ást og stuðning við föð- ur hennar í gegnum lífið. Feðg- inasamband þeirra var einstakt og Kjartan talaði oft um tengsl þeirra við mig og aðra. Allir kóngar þurfa að stíga frá en dýrð þín mun mun alltaf lifa. Það er ekkert og enginn sem mun nokkurntíma fylla þitt skarð. „Silverfox“ þar til við hittumst aftur, hvíldu í friði, gamli víking- urinn minn. Þinn tengdasonur, Karl Demian. Mig langar til að minnast Kjartans Sveinssonar, fyrrver- andi tengdaföður míns, nú þegar leiðir skilja í bili. Við Þórarinn, sonur Kjartans og Vilborgar Ás- geirsdóttur, áttum samleið í tæpa þrjá áratugi. Kjartan var afi barnanna okkar Þórarins, Ólafar Katrínar og Tómasar Arons. Við Þórarinn áttum hvort sinn dreng- inn fyrir, Kjartan Árna og Krist- ján. Kjartan var aðsópsmikill og strax við fyrstu kynni var heillandi skarpur neistinn í aug- um hans, hressileiki og mikil hlýja. Honum lá hátt rómur, hafði gott skopskyn og var oft mið- punktur þegar fjölskyldan kom saman. Hann hafði mikinn áhuga á öllum börnunum okkar, var fljótur að sjá persónueinkenni þeirra og dáðist að öllu sem þau tóku sér fyrir hendur eða stóðu fyrir. Í hans augum voru þau afar dýrmæt hvert fyrir sig og höfðu leyfi til að vera bara þau sjálf. Við Kjartan hittumst í síðasta skiptið fyrir stuttu á lungnadeild- inni og hann kvaddi mig með mik- illi hlýju. Mig langar til að þakka Kjartani fyrir okkar samleið og alla hvatninguna, hlýjuna, skemmtunina og einlægnina á leiðinni, með ljóði Tómasar Guð- mundssonar, Kveðja: Í dag felldu blómin mín blöðin sín. Og húmið kom óvænt inn til mín. Ég hélt þó að enn væri sumar og sól- skin. Ég horfði út um gluggann. Haustsins blær um hlíðarnar lagðist en silfurskær kom máninn upp yfir austurfjöllin. Og lindirnar skinu í ljóma hans. Í laufinu stigu geislarnir dans, en silfurhljómar um hvolfin liðu. Og sál mín hlustaði, sál mína bar yfir sumar og haust inn í landið þar sem dagarnir sofna og draumarnir vakna. Að augum mér bar eina bernskusýn – úr blámanum hófust æskulönd mín, fjarlægar strendur fjarlægra daga – Og söngurinn ljúfi, sem sveif yfir láð, var sá, er ég mest hafði tregað og þráð. Ég nam hann ungur af vörum vorsins. Og nú kom haustið! Á kné ég kraup. Að köldum veggnum ég höfði draup og kyssti blómin, sem bliknuð lágu – (Tómas Guðmundsson) Með saknaðarkveðju. Ingibjörg Tómasdóttir Kjartan bróðir minn var litrík- ur persónuleiki. Hann bjó yfir miklu keppnisskapi, var hæfi- leikaríkur, hjálpsamur og örlát- ur. Sem krakki var Kjartan dálít- ill prakkari. Í minningunni setti hann upp rakarastofu og næstum snoðklippti nokkra leikfélaga sína, einnig mig. Seint gleymast skammir. Sem börn bjuggum við á Ólafs- firði. Þar átti Kjartan það til að hverfa tímunum saman. Auðvitað var hann þar sem hann mátti ekki vera, að dorga niðri á bryggju eða einhvers staðar í fjörunni. Seinna varð laxveiði aðaláhugamál hans. Kjartan var duglegur í íþróttum og frábær á skautum. Það kom snemma í ljós að hann var góður teiknari og hafði sérlega fallega rithönd. Þegar við Kjartan vorum að alast upp voru oft erfiðir tímar. Hann gekk í Ingimarsskóla í stað þess að fara í menntaskóla sem hann langaði mest til. Samhliða skólagöngunni hér á landi vann Kjartan meðal annars við það að bera út skeyti fyrir Landsímann, var í byggingarvinnu og flutti mjólk á hestvagni í bæinn. Nám sitt í byggingartæknifræði í Sví- þjóð kostaði Kjartan sjálfur. Ekki voru námslánin þá. Að námi loknu sneri hann heim og varð farsæll og virtur húsateiknari. Kjartani var umhugað um fjöl- skyldu sína. Hrefnu eiginkonu sinni og börnunum sinnti hann vel. Öðlingsmaður er kvaddur, hvíl í friði, kæri bróðir. Margrét Halldóra (Dóra). Það vita allir sem hafa kynnst Kjartani afa að hann var mikill vinnuþjarkur. Hann hætti í raun ekki að vinna fyrr en á áttræð- isaldri og var þá búinn að teikna hús á hálfu Íslandi, mætti segja. Við krakkarnir sáum hann ekki oft í æsku en það gerði lítið til því í þau skipti sem við sáum afa var hann hrókur alls fagnaðar, alltaf hress, talaði mikið og hafði lang- stærsta faðminn í fjölskyldunni. Kallinn heilsaði alltaf með þétt- ingsföstu handtaki, lamdi í bakið á þeim sem stóðu hoknir, sagði þeim að standa uppréttir og vera stoltir af stærð sinni. Það sagði hann að minnsta kosti reglulega við mig þegar ég var lítil. Kjartan afi var alltaf fyrstur mættur í öll afmæli. Hann var al- gjör mínútu-maður, mættur á slaginu. Stundum vorum við enn að undirbúa afmælið þegar afi þeyttist í hlaðið á risastóra Lin- colnum sínum. Afi talaði alltaf hæst, hærra en pabbi og þá var nú mikið sagt. Þeir áttu það sam- eiginlegt sem og að segja góðar sögur og skemmtilegar. Afi teikn- aði hús og pabbi byggði þau. Þeir þekktu marga sömu karlana og varla var farið út á götu, út á land eða jafnvel til annarra landa þar sem þeir rákust ekki á gamla fé- laga. Pabbi og afi eru báðir stórir menn í mínum augum, ekki af því þeir þekktu svo marga heldur af því að sama hversu mikið var að gera þá misstu þeir ekki af af- mælinu mínu. Afi var hjá mér á erfiðasta degi lífs míns þegar ég kvaddi næst- elsta bróður minn í síðasta skiptið og gleymi ég því aldrei hvað mér fannst gott að sitja í stóra og langa faðminum hans í erfi- drykkjunni. Hann sagði mér sög- ur sem róuðu mig og mér leið ör- lítið betur. Afi hafði stórt hjarta og þarna gaf hann mér svolítið af sínu. Kjartan afi var mikill dýravin- ur og átti marga ketti á lífsleið- inni. Sá eftirminnilegasti er þó án efa hann Guttormur. Þegar ég mætti honum í fyrsta sinn hélt ég að það væri komið tígrisdýr í stof- una. Mig langaði að príla upp á hann og athuga hvort hann gæti haldið mér yfir stofuna, en þorði ekki að spyrja afa hvort ég mætti það. Ég væri hvort sem er örugg- lega of þung fyrir hann. Þegar afi síðan settist niður til að fá sér að drekka mætti annar köttur á svæðið, hljóp upp á hann og hringaði sig um höfuðið á honum. Afa virtist bara líka það vel, hvíta skottið lafði og skaust fyrir neðan nefið á afa svo hann leit út eins og jólasveinn, ég fór að skellihlæja. Þegar ég var yngri skrifaði ég lítið ljóð um afa sem mér fannst lýsa honum vel. Ég hugsaði lítið um stuðla, höf- uðstafi eða um almennar brag- fræðireglur en vildi bara segja eitthvað sætt og fyndið um hann. Afi kallinn hann hefur hannað mikið, hans teikningar hafa safnað ofurlitlu ryki, því þegar afi segir „Nú er ég hættur“ mætir hann síðar alveg endurbættur Afi kvaddi okkur fjölskylduna í raun á afmælisdegi sínum 4. sept- ember síðastliðinn. Hann sagði okkur að þetta yrði hans síðasti afmælisdagur og sú varð raunin. Það er samt eitthvað notalegt að hugsa til þess að hann hafi alltaf komið í afmælin okkar barna- barnanna og átt svo sitt síðasta afmæli með okkur. Við barnabörnin eigum mörg góðar minningar af Kaldbaksvík- inni. Ég náði aldrei að fara með afa í veiði en hann er alltaf hjá mér þegar ég er í Kaldbaksvík- inni. Gamla fallega timburhúsið og gamaldags húsgögnin sem prýða stofuna minna á afa og taka á móti manni með sínum stóra og hlýja faðmi. Ólöf Katrín Þórarinsdóttir. Hann afi hefur alltaf verið stór í mínum augum og tignarlegur maður sem kunni sko að segja sannar sögur. Dæmi um eina var þegar afi var á mótorfáknum sín- um á malarvegi í denn með félaga sinn aftan á. Þegar afi tekur síðan beygju tekur félagi hans upp á því að halla sér í gagnstæða átt og þeir enda saman út í móa. Þessa sögu heyrði ég margendurtekið hjá afa því hann vildi ekkert að ég væri að þeysast um á mótorfákn- um og slasa mig, sem ég endaði svo á að gera mjög illa árið 2001. Hann átti glæsilegan Ford Lin- coln 1978-módel sem hefur fylgt honum frá því ári og þangað til nú. Afi sagði mér að hann vildi láta bílinn fylgja sér til grafar og við því ætlum við að verða. Afi var mikill dýravinur og man ég sérstaklega vel eftir Gutt- ormi, hann var ekki venjulegur köttur, hann opnaði dyr, var alinn upp á rækjum og kræsingum og hef ég aldrei séð stærri kött. Á hverjum einasta afmælisdegi mínum beið ég spenntur eftir að afi kæmi til mín og við færum saman í ísbíltúr á stóra Fordin- um. Þetta gerði hann þangað til ég varð 16 ára. Afi var hörkutól sem vann við að teikna hús og gerði hann sko mikið af því. Seinna meir opnaði hann bón- og þvottastöðina niðri á Sóltúni sem hann rak ásamt teiknistofunni. Hann rak bón- stöðina í rúm 35 ár og ég fékk að kynnast því í rúmt ár. Daginn sem ég byrjaði að vinna þar feng- um við, á færibandi, yfir 500 bíla til að þrífa. Álagið var svo mikið og ég var orðinn svo ringlaður á þessum aragrúa af bílum, endaði ég með því að kasta upp og varð að fara heim fyrsta daginn með skottið á milli lappanna. Afi hafði mjög gaman af því að renna fyrir lax og var afbragðs veiðimaður. Ég man eftir einum veiðitúr þar sem hann bauð mér, föður mínum og Steingrími verk- fræðingi, sem var mikill vinur afa, í Sogið við Þrastalund. Við vorum búnir að vera að veiða frá því snemma morguns og urðum ekki varir við neitt. Seinni partinn hins vegar var ég mættur á efra svæði Alviðru ásamt pabba í ánni en afi og Steingrímur mættir á neðra svæðið. Þegar ég er úti í ánni birt- ist allt í einu risa selshaus sem horfði beint í augun á mér. Hann fór í kaf og ég hélt að hann ætlaði að ráðast á mig svo ég hentist dauðskelkaður upp úr ánni. Eftir það pökkuðum við feðgar saman, fórum til afa og Steingríms og sögðum þeim allt af létta. Afi hafði sagt um hádegið að honum fyndist áin einkennileg þar sem hann hefði ekki séð lax stökkva né snúa sér. Skýringin var nátt- úrulega sú að selurinn hafði fælt allan fiskinn frá okkur. Við héld- um fisklausir, en kátir og hressir frá þessari veiði með öngulinn í rassinum. Kjartan Sveinsson

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.