Fréttablaðið - 30.08.2014, Blaðsíða 20

30. ágúst 2014 LAUGARDAGUR| HELGIN | 20
TÓKU ÁKVÖRÐUN UM
AÐ HÆTTA ÖLLU SULLI
Æ fleiri Íslendingar kjósa að lifa lífinu án áfengis. Margvíslegar ástæður geta legið að baki þess að
drekka ekki áfengi. Fréttablaðið tók púlsinn á nokkrum einstaklingum sem hafa kosið áfengislausan
lífsstíl, forvitnaðist um af hverju og fékk að vita hverjir eru kostir þess og gallar.
Frosti Gnarr listamaður
Ætlaði bara að taka
nokkurra vikna pásu
Ragnhildur Steinunn Jónsdóttir fjölmiðlakona
Veit alltaf hvað ég er að gera og
fer ekki yfir á VISA-kortinu
Bergsteinn Jónsson
verkefnastjóri hjá UNICEF
Missti allt í einu algjörlega
lystina á því að drekka
Bára Hólmgeirsdóttir
eigandi verslunarinnar AFTUR
Fólk upplifir mann
stundum sem þögla ógn
Jón Jónsson tónlistarmaður
Ég á bágt með að pikka út gallana
Heiða Kristín Helgadóttir stjórnmálakona
Ekki pláss fyrir svona „ææii fokk it attitude“.
„Í upphafi var ekkert endilega pælingin að
hætta algjörlega að drekka enda átti ég ekki í
neinum teljandi vandræðum með mína neyslu.
En eftir að hafa fjarlægst áfengi sé ég skýrar
hvaða áhrif áfengi var farið að hafa á mig, jafn-
vel þó að mér hafi fundist ég hafa ágæta stjórn
á minni áfengisneyslu. Áfengi var orðinn stærri
partur af lífi mínu en mig grunaði og tilefn-
unum hafði fjölgað þar sem áfengi varð að vera
með því annars yrði ekki gaman. Það var alveg
oft gaman, en það var líka alveg rosalega oft
ekki gaman og tók meira en það gaf. Samt leit
ég aldrei svo á að áfengisneysla mín væri mikil
eða fram úr hófi, en áfengi er mjög útsmogið
og svo er það auðvitað eitur og kemur manni
í eitrunarástand, sem ég sé betur í dag hvaða
áhrif það var að hafa mig.
Fyrst þegar ég var að velta fyrir mér að hætta
að drekka tengdist það meira tímabundnu álagi
og mig vantaði meiri fókus. Ég var
fljót að fá meiri fókus, en svo
fylgdi bara svo margt annað
sem mér þykir í dag meira
virði en áhrifin af nokkrum
rauðvínsglösum og
skuldin sem fylgir oftast
daginn eftir. Mér varð
fljótt ljóst að áfengis-
laust líf setur lífið
í annað samhengi,
allt verður skýrara,
afköstin aukast og
erfiðar ákvarð-
anatökur verða
auðveldari. Það er
ekki þetta pláss
fyrir svona „ææii
fokk it attitude“.
Kostirnir
eru nær
óendan-
legir, ég
og maður-
inn minn
drekkum
hvorugt
áfengi
og fyrir
vikið er
tengingin
okkar á
milli hrein
og tær,
sem er mér
gríðarlega
mikilvægt. Andlegi ávinningurinn af áfengislaus-
um lífsstíl er líka mikill. Það er engin flóttaleið
og því er ekki um neitt annað að ræða en að
takast á við erfiðar tilfinningar og vanlíðan um
leið ef slíkt kemur upp. Líkamlegur og efnahags-
legur ávinningur er líka umtalsverður. Mikil-
vægust af öllu er samt tengingin við strákana
mína tvo og vissa mín um að geta alltaf verið til
staðar fyrir þá allsgáð, sem er e-ð sem ég taldi
mig alveg vera áður og sú tenging hefur bara
orðið sterkari og dýpri. Í raun eru engir gallar
við drekka ekki áfengi. Ef einhverjir, þá liggja
þeir kannski helst í því hvað áfengisneysla er
mikið norm og hvað hún er beintengd við allt
sem þykir skemmtilegt og spennandi. Það loðir
við áfengislausan lífsstíl að lífið sé tilbreytingar-
laust og leiðinlegt. Eftir því sem ég færist fjær
áfengisheimum þykir mér mikilvægara að taka
þátt í að breyta þessari hugsanavillu. Aðallega
vegna þess að ég var svo þungt haldin af henni
sjálf og það voru ekki margir að halda þessum
valmöguleikum á lofti í kringum mig, nema
þá helst einhverjir sem höfðu sannarlega
klárað kvótann sinn og vel það. Ég kláraði
í sjálfu sér engan kvóta og hefði vel
getað troðið marvaða léttmarineruð
í kúltíveraðri rauðvínsdrykkju einu
sinni til þrisvar í viku um ókomna
tíð. En eftir að hafa losað mig við
áfengi og séð heiminn með þeim
augum sem ég sé hann með í
dag þá langar mig ekkert til
baka og mér finnst mikilvægt
að segja frá því. Á sama tíma
er þetta mjög vandmeðfarið,
því ég ber mikla virðingu
fyrir því að fólk gerir bara
það sem það gerir og
það tekur sínar eigin
ákvarðanir og ég er
ekki í neinni kross-
ferð gegn áfengi.
En mér finnst
hins vegar mjög
mikilvægt að halda
þessum valkosti á
lofti og ekki síður
mikilvægt að
finna að fleiri
og fleiri eru að
átta sig á því
hvað lífið er
miklu betra í
háskerpu.“
„Það er engin sérstök ástæða sem hefur
ráðið því að ég drekk ekki. Ég einfaldlega
byrjaði aldrei. Ég hef alltaf átt mjög
auðvelt með að skemmta mér og hef
yfirleitt bara gaman af því þegar félagar
mínir eru að fá sér. Jafnvel fer það
stundum svo að ég segi eða geri mestu
vitleysuna þó ég sé sá eini sem er
allsgáður. Í seinni tíð hef ég fundið fyrir
því að þessi lífsstíll minn er öðrum
til eftirbreytni og það er mér
mikil hvatning. Kostir þess
að drekka ekki eru klárlega
þeir að ég man alltaf allt
sem gerist og eins get
ég ekið í rólegheitunum
heim á leið. Ég held
að áfengisleysið eigi
líka stóran þátt í því
að ég get tvinnað
saman tónlist og
knattspyrnu og það
finnst mér stór plús.
Þó ég haldi nú ekkert
sérstakt bókhald yfir
þær upphæðir sem
mögulega hefðu getað
farið í áfengi þá er það ekkert launungarmál
að ég hef sparað stórar fjárhæðir á
því að drekka ekki áfengi, bæði í
beinum og óbeinum kostnaði. Ég á
bágt með að pikka út gallana sem
þessu fylgja. Það er kannski aðallega
það að geta ekki þegið gott boð
um einn kaldan eða eitt rauðvíns-
glas þegar fólk er ekkert nema
almennilegheitin uppmáluð. Ég get
auðvitað ekki talað fyrir aðra
en í mínu tilfelli þá er
áfengislaus lífsstíll málið.
Mér finnst þó gott að
vera ekkert að básúna
þetta í upphafi hverrar
samkomu og eins þá á
ég yfirleitt til rautt og
hvítt hér heima til að
geta boðið gestum.
Sjálfur er ég líka bara
svo heimakær og
rólegur á milli þess
sem ég svala athyglis-
þorstanum að þessi
lífsstíll hentar mér
afskaplega vel.“
„Ég vaknaði einn morguninn stuttu eftir
að ég hafði hellt mér út í hugleiðslu- og
jógaiðkun af krafti– og þurfti að horfast í
augu við það að ég hafði allt í einu algjör-
lega misst lystina á því að drekka. Frá því
að ég komst yfir áfallið, því að mér fannst
þetta mjög skrítið 21 árs gömlum, hefur
lífið leitt mér í ljós smátt og smátt hversu
bráðsniðugt það er fyrir mig að deyfa ekki
vitund mína með víni. Maður á auðveldara
með að lifa í núinu þegar ytri spennuvaldar
móta ekki stefnu manns og stýra hvötum.
Það á við um áfengi ásamt mörgu öðru. Auk
þess eru skýrleiki og næmleiki hugleiðslu-
iðkanda afar dýrmæt tæki og tól til að að
koma honum í samband við sitt innra líf,
því þar er sko hægt að fara
á massíft fyllerí– maður
lifandi! Ég get verið
stropaður í skallanum af
djúsí boðefnum, gleði og
friði heilu og hálfu dag-
ana. Það er annars svo
langt síðan að ég hætti að
drekka að ég er búinn að
gleyma flestum göllum
þess að drekka
ekki. Ég hef
ekki drukkið
í nítján ár.
Eins og
Bára þá
var ég að
breyta
svo
mörgu í
einu að
ég get
ekki
neglt
eitthvað
sérstakt á
drykkjuna.
Kannski
bara þá gjöf
að fá og þurfa
að vera ég
sjálfur öllum
stundum– til
þess þarf pínu
hetjulund sem
bætir hressir og
kætir.“
„Það hentaði ekki lífsstíl mínum að drekka
eftir að ég byrjaði að stunda hugleiðslu og
jóga. Það skipti mig raunverulega engu máli
þegar ég hætti fyrir þrettán árum. Ég var
aldrei dugleg að drekka hvort eð er.
Það skiptir aldrei máli hvaða dagur er. Það
er magnað frelsi í því að það byggist ekki
upp spenna fyrir helgar. Allir dagar eru jafn
góðir. Að vera góð fyrirmynd fyrir börnin mín
finnst mér líka ótvíræður kostur. Annars er
það svo margt– ekkert djammviskubit, ekki
að redda pössun fyrir börnin, ekki að bæta
þeim upp fjarvistirnar á djamminu, og svo
náttúrulega skýr hugur. Helsti gallinn er sá
að drekkandi fólk upplifir mann stundum
sem þögla ógn við sinn lífsstíl eða einhvers
konar siðgæðisvörð. Manni er síður boðið
í veislur eða matarboð
þar sem áfengi er haft
um hönd. Svo er af-
skaplega þreytandi
að í þau skipti sem
maður fer út er
algengara en ekki
að annað fólk
finni sig knúið til
að ræða eigin
drykkju við
mann eins
og maður
sé eftir-
litsaðili
eða yfir-
höfuð
eitt-
hvað að
spá í
það.“
„Ég hef aldrei fundið neina þörf fyrir að „detta
í það“. Á unglingsárunum fannst mér sumt sam-
ferðafólk mitt ekki beint heillandi þegar það lá í
tröppunum fyrir utan skemmtistaðina með ælu á
buxnaskálminni og grátbólgin augu út af einhverju
kærastadrama. Mér fannst þetta frekar fyndið og
pínlegt í senn og ákvað því að velja
hinn kostinn, vera allsgáð, þurr
og vel lyktandi. Svo liðu árin og
mér fannst einfaldlega gaman
að skemmta mér án áfengis
og fann því enga þörf fyrir að
breyta því.
Kostir þess að drekka ekki
eru auðvitað þeir að þú veist
alltaf hvað þú ert að gera, ert
hress daginn eftir, ferð ekki yfir
á VISA-kortinu og sparar þér
leigubílaferðirnar. Ég hef
í rauninni ekki fundið
neinn galla við þennan
valkost enn. Áfengislaus
lífsstíll hentar mér
allavega ákaflega
vel.“
„Ég hætti að drekka af því að mér
fannst það takmarka líf mitt. Í
upphafi ætlaði ég bara að taka
nokkurra vikna pásu en naut
þess það vel að ég er enn
edrú. Fyrir mig hefur helsti
kosturinn við að hætta
verið meiri stöðugleiki
í lífi mínu. Helsti galli
þess að hætta að
drekka fyrir mig er
bara hversu þreyt-
andi viðbrögð
fólks geta verið
við því að ein-
hver í hópnum
drekki ekki.
Það er oft lítill
skilningur á því og
fólk á það til að horfa
á það sem árás á sinn
eigin lífsstíl. En ég hætti
að drekka fyrir tveimur
og hálfu ári og við það
öðlaðist ég betri andlega
og líkamlega heilsu.“
Ólöf
Skaftadóttir
olof@frettabladid.is