Fréttablaðið - 17.09.2014, Blaðsíða 28

KYNNING − AUGLÝSINGRaki&mygla MIÐVIKUDAGUR 17. SEPTEMBER 20142
Útgefandi: 365 miðlar ehf., Skaftahlíð 24, s. 512 5000
Umsjónarmenn auglýsinga: Jónatan Atli Sveinsson, s. 512 5446, jonatan@365.is
Ábyrgðarmaður: Jón Laufdal.
Gríðarlegt eignatjón, mikil óþægindi og jafnvel heilsu-tjón verður vegna vatns-
leka, raka og myglu á íslenskum
heimilum ár hvert. Trygginga-
félögin bæta hluta tjónsins en
verulegar fjárhæðir lenda á heim-
ilunum.
Átján vatnstjón tilkynnt
að meðaltali á dag
Vatnstjón á heimilum og í fyr-
irtækjum nam á þriðja milljarð
króna árið 2013 og og varð lang-
mestur hluti tjónsins á heimil-
um, eða 84 prósent. Trygginga-
félögin bæta tjónið að miklu leyti
en ljóst er að heimilin bera veru-
legan kostnað af vatnstjóni.
Annars vegar greiða þau
hundruð milljóna króna
í eigin áhættu en hins
vegar er mjög algengt
að vatnstjón reynist
ekki bótaskylt. Til-
kynnt var um vatns-
tjón átján sinnum að
meðaltali á dag, þar af
voru að meðaltali fjögur
tilvik ekki bótaskyld. Þetta
kemur fram í tölum trygginga-
félaganna sem teknar voru saman
af óháðum aðila fyrir samstarfs-
hóp um varnir gegn vatnstjóni.
455 milljónir í óbætt tjón
Bætt vatnstjón á heimilum nam
nærri 1.900 milljónum króna en
þar af er eigin áhætta trygginga-
taka um 300 milljónir. Vatnstjón
í fyrirtækjum nam rúmlega 366
milljónum króna. Alls var tilkynnt
um 6.700 tilvik og bættu trygg-
ingafélögin tjónið í 5.200 tilvikum
en í 1.500 tilvikum reyndist tjónið
ekki bótaskylt.
Tryggingafélögin greiddu að
meðaltali rúmlega 300 þúsund
krónur fyrir hvert tjón. Sé með-
altalið það sama þar sem tjón var
ekki bótaskylt má ætla að heimil-
in hafi tekið á sig um 455 milljón-
ir í óbætt tjón. Að viðbættri eigin
áhættu eru bein fjárútlát heim-
ilanna vegna vatnsleka þá um
753 milljónir króna. Þá er ótalið
rask, óþægindi og jafnvel heilsu-
tjón sem getur hlotist af vatnsleka,
raka og myglu.
Samstarfshópur um
varnir gegn vatnstjóni
Ellefu fyrirtæki, stofnanir og sam-
tök mynduðu samstarfshóp um
varnir gegn vatnstjóni í lok síð-
asta árs. Samstarfshópurinn telur
að mjög megi draga úr þessu tjóni
með fræðslu til almennings og
aukinni þekkingu og fagmennsku
iðnaðarmanna.
Að samstarfshópnum standa
Félag dúklagninga- og veggfóðr-
arameistara, Félag pípulagninga-
meistara, IÐAN fræðslusetur,
Mannvirkjastofnun, Múrara-
meistarafélag Reykjavík-
ur, Nýsköpunarmið-
stöð Íslands, Sam-
tök um loftgæði og
tryggingafélög-
in Sjóvá-Almennar
tryggingar, TM, VÍS
og Vörður trygging-
ar.
Hópurinn bendir á
ýmsar leiðir til að draga
úr vatnstjóni. Meðal annars má
nefna:
■ Að láta löggilta fagmenn ávallt
annast pípulagnir og frágang í
votrýmum (eldhús, bað, þvotta-
hús), svo sem múrverk, f lísa-
lögn og dúklögn. Reynslan
sýnir að ófagleg vinnubrögð
eða fúsk getur orðið fólki afar
dýrkeypt. Einnig þarf að hafa
fagmenn með í ráðum um val á
tækjum og efnum.
■ Að auka þekkingu og fag-
mennsku iðnaðarmanna sem
koma að frágangi í votrýmum
með því að gefa þeim kost á
framhaldsmenntun.
■ Að fólk sinni umhirðu og eft-
irliti með lögnum og tækjum
og bregðist við til að draga úr
líkum á vatnstjóni eða koma í
veg fyrir það.
■ Að fólk kunni að bregðast rétt
við þegar vatnsleki verður.
Þannig má koma í veg fyrir tjón
eða draga úr því.
Mikið tjón
vegna vatns
Samstarfshópur um varnir gegn vatnstjóni hefur verið
stofnaður. Talið er að draga megi úr tjóni með fræðslu
til almennings og aukinni þekkingu fagmanna.
Vatnstjón á heimilum og í fyrirtækjum nam á þriðja milljarð árið 2013.
ERU MYGLU-
SVEPPIR HEIMA
HJÁ ÞÉR?
Sjáðu m nd y band um
myglusveppaprófið á
www.iaqpronow.com
Látið smella tvisvar í vökvafylltu kúlunni.
Hvíta lokið snúið af.
Pinninn tekinn í sundur.
Setjið 5 dropa á hvort greiningarpróf.
MYGLUSVEPPAPRÓF
Pro greiningarprófið er
einfalt í notkun og gefur nákvæmar
niðurstöður á 5 mínútum. Það greinir
margar tegundir myglusveppa sem
líklegt er að hafi slæm áhrif á heilsu
fólks þegar þær vaxa innanhúss.
Einfalt í notkun
BARÁTTA VIÐ MYGLUNA
AÐEINS
MYGLU-
SVEPPA-
PRÓF
Alexeter‘s IAQ
4.695kr.MYGLUSVEPPAPRÓF
Vnr. 41132003
1.895kr. 1.595kr.
BAKTERÍUEYÐIR
Eyðir bakteríum í sveppum og
slæmri lykt úr íþróttafatnaði, sótt-
hreinsun án klórs.
Vnr. 41111123
RODALON,
5% lausn, 1 l.
Vnr. 16001952
HG myglueyðir,
500 ml.
795kr.Vnr. 42301947Grænsápa, 4 l.
MYGLUEYÐIR
Drepur myglusveppi,
notist aðeins við góða
loftræstingu.
Öl
l v
er
ð
er
u
bi
rt
m
eð
fy
rir
va
ra
u
m
p
re
nt
vi
llu
r o
g/
e
ða
m
yn
da
br
en
gl
. A
lla
r v
ör
ur
fá
st
í
BY
KO
B
re
id
d
en
m
in
na
fr
am
bo
ð
ge
tu
r v
er
ið
í
öð
ru
m
v
er
sl
un
um
.
Verðvernd BYKO tryggir þér lægra verð.
Sjá nánari upplýsingar og skilmála á www.byko.is.
w
w
w
.v
er
t.i
s
/ V
ER
T-
m
ar
ka
ðs
to
fa
facebook.com/BYKO.is
Raki og mygla í húsum er ekki t ískubylgja,“ segir Sylgja Dögg Sigurjónsdótt-
ir, líffræðingur og lýðheilsunemi.
„Það vill enginn fylgja þeirri tísku
að þurfa að flýja heimili sitt eða
vinnustað. Á Íslandi á sér stað vit-
undarvakning um þá raunveru-
legu áhættu sem fylgir því að
búa eða hafa viðveru í húsnæði,
skóla eða vinnustað þar sem er
raki og mygla, og/eða loftgæðum
er ábótavant vegna uppsöfnunar
á öðrum ögnum eða mengunar-
völdum. Alþjóðaheilbrigðismála-
stofnun (WHO) og vísindasamfé-
lagið efast ekki um þessa áhættu.
Ef rakavandamál eru til staðar
er helsta markmiðið að finna upp-
tök, kanna ástand á byggingarefn-
um og lagfæra. Mygla er sjaldnast
sýnileg, hún er oftast til vandræða
innan í veggjum, undir gólfefnum
eða í þakrýmum. Mygla við rúður
og í þéttiefnum getur vissulega haft
áhrif en íbúar geta sjálfir í flestum
tilfellum haft stjórn á því. Fræðsla
til almennings og fagaðila er nauð-
synleg þar sem enn þá er ekki alltaf
tekið nógu alvarlega á málum, oft
með skelfilegum afleiðingum. Við
erum einmitt með námskeið hjá Ið-
unni fræðslusetri núna 2. október.“
Sylgja segir það koma helst á
óvart að þau einkenni sem eru
hvað erfiðust og langvarandi eru
ekki endilega nefrennsli eða önd-
unarfæraeinkenni. „Alvarlegustu
tilfellin eru þegar fólk hverfur af
vinnumarkaði. Einkenni hverfa
ekki endilega að fullu þó að hús-
næði sé yfirgefið eða lagað. Marg-
ir einstaklingar verða ofurnæmir
fyrir umhverfi sínu í framhaldi og
lífsgæði skerðast mikið.“
Hús og heilsa þjónustar fólk
meðal annars við fasteignakaup.
„Hefð er fyrir því að bíll sem kost-
ar eina til fimm milljónir fari í
ástandsskoðun en húsnæði sem
kostar kannski fimmtíu milljónir
er keypt án skoðunar. Skjólstæð-
ingar okkar finna til einkenna
á heimili eða vinnustað. Í lang-
f lestum tilfellum þar sem raki
hefur verið viðvarandi má finna
myglu, bakteríur og aðrar lífverur
en það er hægt að laga með réttu
handbragði, ráðgjöf og þekkingu.
Mikilvægast er gott viðhald og for-
varnir.
Frekari upplýsingar má nálgast
á www.husogheilsa.is
Er mygla tískubylgja?
Fyrirtækið Hús og heilsa er það fyrsta sinnar tegundar á Íslandi og varð til
vegna eftirspurnar fyrir níu árum. Tilgangurinn var að nýta eigin reynslu,
stofna til umræðu og efla vitund um inniloft, húsnæði og heilsufarsvanda.
Mygla getur valdið alvarlegum veikindum, jafnvel svo að fólk þurfi að hverfa af
vinnumarkaði. AÐSEND MYND